30 Муус устар 30.04
  • -7°
  • $ 91,78
  • 98,03

Кириэстээхтэр «Кыстыгы этэҥҥэ туораан эрэбит» дэһэллэр

12:09, 06 мая 2016
Текст:
Читайте нас на
Яндекс Новости
ЯДВ

ТХПК үлэһитэ калмык боруодалаах сүөһүлэрин «Оҕолоор, оҕолоор» диэн ыҥырбытыгар хас эмэ сүүһүнэн сүөһү хаһаайыннарыгар маҥыраһа-маҥыраһа сырсан кэлбиттэрин сөхтүбүт. Сүөһүлэрэ туох уратылаахтарынан аат арааһын толкуйдаан аныыллар эбит, оҕолорун курдук таптаан, бэйэлэрэ дьиэ кэргэн курдук эбиттэр.


«Кириэстээх» ТХПК салайааччыта В.С.Егоров, коммерческай дириэктэрэ А.А.Никифоров уонна «Саха» НКИХ үлэһиттэрэ буолан, Кириэстээх нэһилиэгэр хаһаайыстыба үлэтин-хамнаһын билсэ диэн тахса сырыттыбыт.

Тохсунньу 1 күнүн туругунан «Кириэстээх» ТХПК-гар 1242 сүөһү, 548 сылгы, ону таһынан 9 сүүрүк ат Дьокуускай ипподромугар баар. ТХПК түөрт нэһилиэккэ үлэлиир. Кириэстээххэ 700-тэн тахса, Бүлүүчээҥҥэ 75, Куокунуга 300-чэ, Кутанаҕа 100-тэн тахса төбө сүөһүнү тутан олороллор. «Кыстыгы этэҥҥэ туораан эрэбит. Ынахтарбыт төрөөн, билигин сүөһүбүт ахсаана 1500-ҕа чугаһаан турар. Биэлэрбит эмиэ төрөөн саҕалаатылар. Сүрүн кыһалҕабыт диэн оппутугар эрилиннибит. Онон, уопсайа, 768 т оту атыылаһан олоробут. Ааспыт сылга киирбит үбүнэн саҥа хотон туттубут, тиэхиньикэ атыыластыбыт. Бу сылга буойуна тутуллан үлэҕэ киириэхтээх. Т.М.Ордахов ИП кытары дуогабардаһан тутуу матырыйаалын аҕалтардыбыт, ыам ыйыттан Москубаттан оборудованиета кэлиэхтээх», – диэн Владимир Егоров кэпсиир.

Кириэстээх нэһилиэгэр баар «Кириэстээх» ТХПК саамай улахан отделениетыгар тиийэн, маҥнай утаа, калмык боруода сүөһүлэрин көрдүбүт. Дьэ, манна баар эбит, хонуу муҥунан хороҕор муостаах диэн. Үлэһиттэр Саха сирин үрдүнэн маннык элбэх сүөһүнү бииргэ тутан турар хаһаайыстыба суох дэһэллэр. Икки сыллааҕыта 300 төбө кэлбит буоллаҕына, билигин 500-чэ баар. Кыстыгы этэҥҥэ, биир да сүтүгэ суох туораабыттар. Киин улуустарга тэҥнээтэххэ, биһиги кыһыммыт сылаас, сымнаҕас соҕус буолан климата барсар эбит. Бу калмык боруода сүөһүлэрэ -45, -50 кыраадыс тымныыга биир-икки ый курдук хотоҥҥо тураллар. Эт боруода буолан ыамматтар, барытын ньирэйдэрэ эмэллэр. Ол иһин түргэнник улааталлар. 100 төбөнү биир да үлэһит көрөр кыахтаах. Холобурга тэҥнээн көрдөххө, симментал боруода 100 ынаҕын көрөргө 12 үлэһит наада.

Салгыы Бүлүү өрүс кытылыгар кэллибит. Манна «Кириэстээх» ТХПК үлэһиттэрэ субай сүөһүлэрин өрүс уҥуор сайылыкка таһаараары тураллар эбит. Кириэстээх отделениетын салайааччыта В.Н.Михайлов Эбэтин арыылаах алаадьынан аһатта. Үс аттаах, уонча сатыы дьон бостууктаан таһааралларын нэһилиэк олохтоохторо кытылга киирэн көрөн тураллар. Уопсайа 112 субай сүөһүнү сайы-лыкка таһаардылар. Билигин тахсан баран, кыһын өрүс турдаҕына биирдэ киирэллэр.

Өрүс нөҥүө көһүүнү көрөн баран «Кириэстээх» ТХПК комплексыгар сырыттыбыт. Чугаһаан иһэн көрдөххө, комплекс бэйэтэ туһунан кыракый куорат курдук көстөр. Манна алтай үүт боруода ынахтара, урут Сунтаар чиэһин көмүскээн кэлбит сүүрүк сылгылар тураллар эбит. Бу сылгылар билигин бэйэлэрэ күрэхтэспэккэ, кэнэҕэс кэнчээри сүүрүк сылгылары төрөтөр сыаллаах-соруктаах иитиллэн тураллар. Комплекса үрүҥ аһы оҥорон таһаарар сыах баар. Бу сыахха кефир, йогурт, үүт, сүөгэй, арыы оҥороллор эбит.

Оҕуруот аһын үлэтигэр Казахстантан казах, нуучча, ньиэмэс омуктара кэлэн үлэлииллэр. Биһиги сылдьар-бытыгар үлэһиттэр тэпилииссэҕэ көһөрөр үүнээйини олордон эрэллэр этэ.

«Эрдэттэн, саҥа үлэлии киирэн баран, биэс сыллаах үлэм былаанын толорбутум. Онтум биир-икки ыйынан хойутаан да буоллар, ситиһэн иһэбит. Үп өттүгэр бигэ турукка киирдибит», – диэн кооператив салайааччыта Владимир Семенович кэпсиир. Сылгытын-сүөһүтүн ахсааныттан, туругуттан, эбийиэктэртэн көрдөххө, «Кириэстээх» ТХПК ньир бааччы үлэлии-хамсыы олорор. Киһи «тэрилтэлээхпин» диир тэрилтэтэ эбит.

Следите за самым важным и интересным в Telegram-канале и WhatsApp-группе ЯСИА