29 Кулун тутар 29.03
  • -13°
  • $ 92,26
  • 99,71

Майа оҕолоро ыҥырыа уйатын көрөллөр

Читайте нас на
Яндекс Новости
ЯДВ

В.П. Ларионов аатынан агро хайысхалаах Майа орто оскуолатын кэлэктиибэ сайын аайы Ороссолуода, Хаптаҕай, Дойду нэһилиэктэригэр оҕо лааҕырдарын тэрийэн үлэлэтэр. 


Хаптаҕайга «Юность» лааҕыр иһинэн экологическай-биологическай хайысхалаах «Звезда» лааҕыр үлэлиир. Манна быйыл Башкирияттан 17 ыҥырыа дьиэ кэргэнин атыылаһан аҕалан олохтообуттар. Хас биирдии ыҥырыа дьиэ кэргэнин уйатыгар биирдии ийэ хотун, атыырдар уонна үлэһиттэр бааллар. Боростуой үлэһит ыҥырыалар ортотунан биир ый олороллор, атыырдар 3-4 ыйга тиийэллэр, оттон ийэ хотун хас эмэ сыл олоруон сөп эбит. Билигин уопсайа 3 тыһыынча кэриҥэ ыҥырыа баар.

Агро хайысхалаах оскуола оҥорон таһаарыыга үөрэҕин маастара Евсей Хоютанов уонна география учуутала Валентина Жиркова ахсыс кылааһы бүтэрбит үөрэнээччилэри кытта ыҥырыалары көрөллөр. Мүөттээх ыҥырыалар уйалара турар сиригэр киирэллэригэр анал көстүүм, сирэйи бүөлүүр сиэккэ сэлээппэ кэтэллэр.

Сахаларга саҥа тэнийэн эрэр интэриэһинэй дьарык туһунан маастар Евсей Софронович маннык кэпсээтэ:
Биһиги оскуолабыт Өктөм оскуолатын кытта сибээстэһэн, быйыл ыҥырыа иитэргэ холоннубут. Өктөмнөр дьарыктаммыттара номнуо 5-6 сыл буолбут, кинилэртэн уопут ылан итиэннэ билиҥҥи үйэҕэ интэриниэт көмөтүнэн туһанан ыҥырыаларбытын көрө-истэ сылдьабыт. Билигин араас биричиинэнэн харамайдарбыт аҕыйыыллар даҕаны, элбииллэр даҕаны. Оҕолор илэ харахтарынан көрөн бу дьарыкка сысталлар, элбэҕи билэллэр-көрөллөр, инникитин чинчийэр үлэлэригэр туһаныахтарын сөп. Кыһыҥҥы өртүгэр оскуолабыт таһыгар ыҥырыаларга анаан дьиэ тутуохтаахпыт. Ыҥырыаларбыт уйаларын технология учууталларын кытта ирдэбилгэ эппиэттиир гына оҥордубут.

Ыҥырыалар мүөтү атырдьах ыйын ортотугар биэриэхтэрэ диэн маастар сабаҕалыыр. Айылҕа мүөт оҥорооччулара уйаларын таһыттан хас сарсыарда аайы сиик түстэр эрэ биэс биэрэстэлээх эргимтэҕэ сылдьаннар тэтэрэн турар сибэккилэртэн минньигэс симэһинин хомуйталыыллар. Ыҥырыа уйатын көрөр-истэр салайааччылар оҕолору батыһыннара сылдьан үлэһит ыҥырыаларга мүөтү дэлэтэллэригэр анаан усулуобуйа тэрийэллэр.

В.П.Ларионов аатынан орто оскуола 8 «б» кылааһын бүтэрбит үөрэнээччилэрэ Вика Парникова, Арина Попова, Петя Михайлов, Максим Никитин бу интэриэһинэй дьарыктан тугу билбиттэрин-көрбүттэрин үөрэ-көтө кэпсээтилэр:
Ыҥырыалар бастаан кэлэллэригэр утуйа сытар этилэр. Бастакы кэмҥэ саахар сиробунан аһатар этибит. Аҕыйах кэм иһигэр айылҕабыт усулуобуйатыгар үөрэннилэр. Биэс биэрэстэ иһинэн айылҕаҕа сылдьан көрдөхпүтүнэ, сибэккилээх хонууга ыҥырыаларбыт үлэлии сылдьар буолааччылар. Биһиги кэтээн көрүүлэрбит түмүктэринэн күһүн чинчийэр үлэлэринэн араас кэмпириэнсийэлэргэ кыттыахпыт.

Следите за самым важным и интересным в Telegram-канале и WhatsApp-группе ЯСИА