29 Кулун тутар 29.03
  • -13°
  • $ 92,26
  • 99,71

Александр Жирков: Тапталлаах төрөөбүт дойдубут тупсарын-сайдарын туһугар дьаныардаах үлэни, инникигэ эрэллээх буолууну баҕарабын

09:00, 27 апреля 2017
Текст:
Читайте нас на
Яндекс Новости
ЯДВ

Ытыктабыллаах Саха сирин олохтоохторо! Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Түмэнин аатыттан эһигини Саха Өрөспүүбүлүкэтин күнүнэн уонна Россия Федерациятын парламентаризмын күнүнэн эҕэрдэлиибин!


Быйыл биһиги норуоппут дьылҕатыгар, бүтүн Россия, аан дойду олоҕор улахан дьайыылаах буолбут 1917 сыллааҕы Өктөөп өрөбөлүүссүйэтин 100 сыла туолар. Лоп курдук 95 сыллааҕыта, 1922 сыл муус устар 27 күнүгэр, РСФСР Бүтүн Россиятааҕы Киин ситэриилээх кэмитиэтэ Саха сирин норуоттара бэйэлэрэ судаарыстыбаннастаах буолууларын билиммитэ, РСФСР састаабыгар Cаха Автономнай Советскай Социалистическай Өрөспүүбүлүкэтин олохтуур туһунан анал Декрети ылыммыта. Бу историяҕа киирбит докумуон Саха сирин национальнай судаарыстыбаннаһын бигэргэппитэ, биһиги региоммут экономическай, социальнай, култуурунай сайдыытын өр сыллаах олугун уурбута.

Ити кэнниттэн сэттэ уон сыл буолан баран, 1992 сыл муус устар 27 күнүгэр, ХII ыҥырыылаах Саха АССР Үрдүкү Сэбиэтэ ылыммыт саҥа Төрүт сокуона Саха Өрөспүүбүлүкэтин автономнай статуһун уларыппыта, Саха сирэ Россия Федерациятын тэҥ бырааптаах субъегын быһыытынан бигэргэтиллибитэ. Аны, 2012 сылтан ыла, муус устар 27 күнүгэр Россия Федерациятын парламентаризмын күнэ бэлиэтэнэр.

Саҥа тэриллибит парламент – Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Түмэнэ, 1922 сылтан саҕалаан Сахабыт сиригэр олохсуйбут норуот бэрэстэбиитэллээх, сокуону оҥорор уонна хонтуруоллуур былааһын үтүө үгэстэрин тутуһар. Саха сирин парламена дойду сокуон оҥорор былааһын тиһигэр олоҕун булла уонна Россия парламентаризмын сайдыытыгар балайда көдьүүстээхтик кыттар кыахтанна. Ил Түмэн өрөспүүбүлүкэ салалтатын кытта бииргэ дьон-сэргэ итэҕэлигэр тирэнэн, Саха сирин социальнай-экономическай туруга, нэһилиэнньэтин олоҕо-дьаһаҕа сокуон өттүттэн тирэхтээх буолуутун хааччыйарга дьулуһар.

Быйыл биһиги сахалар I cъезтэрэ ыытыллыбыта 105 сылын уонна Сэбиэттэр Бүтүн Саха сиринээҕи I съезтэрэ тэриллибитэ 95 сылын бэлиэтиибит. 95 сыл анараа өттүгэр буолбут Сэбиэттэр Бүтүн Саха сиринээҕи I съезтэрэ Саха судаарыстыбаннаһа олохсуйуутугар сүрүн суолталаммыта. Сэбиэттэр I съезтэрин быһаарыылара Саха Өрөспүүбүлүкэтин бастакы Төрүт сокуона оҥоһулларыгар төрүт буолбуттара, эдэр өрөспүүбүлүкэ сайдар кэскилин түстээбиттэрэ, саҥа тэриллэр былаас уорганнарын үлэлэрин хайысхатын уонна боломуочуйаларын бигэргэппиттэрэ. Соторутааҕыта Саха сирин парламенын көҕүлээһининэн Саха Өрөспүүбүлүкэтин муниципальнай тэриллиилэрин бэрэстэбиитэллээх уорганнарын I cъеһэ буолла. Съезд норуот талбыт дьокутаатын статуһун үрдэтэр, олохтоох салайыныы бэрэстэбиитэллээх уорганнарын өрөспүүбүлүкэ сайдыытыгар кыттыыларын күүһүрдэр, нэһилиэнньэ иннигэр эппиэтинэһин улаатыннарар соругу туруорда.

Быйыл Саха сирэ Россия судаарыстыбаннаһын састаабыгар киирбитэ 385 сылын туолар. Түөрт үйэ анараа өттүнээҕи бу историческай түгэн биһиги норуоппут дьылҕатыгар ураты сабыдыаллаах буолбута, Сахабыт сирэ Россия судаарыстыбатын састаабыгар сайдыытын ураты суолун-ииһин быһаарбыта. Бүгүҥҥү күҥҥэ Саха Өрөспүүбүлүкэтэ Россия Федерациятын биир бигэтик сайдар субъега буолла.

Күндү Сахам сирин дьоно! Тапталлаах төрөөбүт дойдубут тупсарын-сайдарын туһугар дьаныардаах үлэни, үөрэҕи, ситиһиилэри, инникигэ эрэллээх буолууну баҕарабын. Иллээх-эйэлээх олохтоох, сайдыылаах, кэскиллээх буолуҥ, этэҥҥэ, ньир бааччы олоруҥ!

Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Түмэнин бэрэссэдээтэлэ Александр Жирков

Следите за самым важным и интересным в Telegram-канале и WhatsApp-группе ЯСИА