Уус Алдан улууһугар Саха Өрөспүүбүлүкэтин ситэриилээх уорганнарын отчуота бары нэһилиэктэри хабан ыытылынна. Делегацияны бырабыыталыстыба бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Алексей Дьячковскай салайар. Бөлөх салайааччыта Тиит Арыы, Танда нэһилиэктэригэр отчуоттаата.
Тандаҕа сүрүн кыһалҕа – суол суоҕа этэ. Сайыҥҥы кэмҥэ сырыы тохтоон хаалара. Иллэрээ сыллаахха бырабыыталыстыба отчуотугар бу боппуруоһу күүскэ туруорсан, Бороҕон-Танда суолун тутуу саҕаламмыта. Билигин 10 км тутуллан туттарылынна, быйылгы сылга 30 мөл. солк. көрүллэн, 2,5 км оҥоһуллуохтаах. Бартыһаан Дьөгүөрэп «тандинская дорога барыта бырыы да бадараан» диэн хоһуйбутун курдук, хойукка диэри суол куһаҕаныттан эрэйдэммит тандалар биир сүрүн кыһалҕалара туоратыллан эрэриттэн астыммыттарын биллэрдилэр.
Үлэ Дьоруойа Михаил Готовцев аатынан комплекс тутуллуутун олохтоохтор туруорсуулара эмиэ олоххо киирэн эрэр. Аныгылыы хотон, үлэһиттэр олорор уопсай дьиэлэрэ, күрүө-хаһаа, гараж тутуллуохтаах. Ити комплекс тутуутугар уонна тиэхиникэ атыылаһарга 40-ча мөл.солк. көрүллүбүт. Быйыл дьоруой 70 сааһын туолар үбүлүөйдээх сылыгар ити үөрүүлээх түгэн тосхойуохтаах.
Биир сүрүн кыһалҕа – хочуолунай тутуллуута. Инвестбырагыраамаҕа киирэн быйыл тутуллуохтааҕын, эһиилгигэ көһөн биэрбит. Улууска кыттыһан үбүлээһини киллэрэн, уочарат быһыытынан тутуллар. Быйыл бэйэлэрин өттүттэн үбүлээһиҥҥэ кыттыспыт нэһилиэктэргэ Мүрүгэ, Бээрийэҕэ, Тумулга, Сыырдаахха тутуллуохтара. Улууска 113 чааһынай ыал уопсай ититиигэ холбоммут.
Үгүс нэһилиэктэргэ курдук, олохтоохтор «Билайн» суотабай сибээс мөлтөҕүн күүһүрдэргэ туруорсаллар. Оптоволоконнай сибээс салгыы Магадан диэки барыахтаах, оччоҕуна 2018 сылга диэри ол ситим аттынааҕы нэһилиэктэр холбонуохтаахтар. Оттон тэйиччи сытар нэһилиэктэргэ «Газпром» «Ямал» спутнигар холбонор туһуттан үлэ барар.
2009 сыллаахха «Үтүө дьыала» чэрчитинэн тутуллубут култуура киинэ хаачыстыбата суоҕа биллэн, өрөмүөннэммитин да үрдүнэн, тэстэ турар, муостата хамсыыр. Онон саҥатык тутуу өссө өрөмүөҥҥэ наадыйар буолбут.
Танда балыыһатын бырааһа ыраах сытар үс учаастагы көрөр-истэр. Ол эрээри, санитарнай массыына суох буолан, быраас ыарахаттары көрсөр эбит. Билиҥҥитэ бу боппуруос хайдах быһаарыллара биллибэт.
