Бэҕэһээ киэһэ Ил Дархан Айсен Николаев дойду бэрэсидьиэнэ Владимир Путин бырабыыталыстыба чилиэннэрин кытары ойуур баһаардарыгар туһуламмыт видеоконференциянан ыыппыт мунньаҕар кыттыыны ылла. Кини ойуур сыһыаннаһыыларыгар кэккэ этиилэри оҥордо.
Айсен Николаев быйыл 365 ойуур баһаара 300 тыһ гектар сиргэ умуруоруллубутун, ити былырыыҥҥы көрдөрүүттэн балтараа төгүл ахсаанынан, алта төгүл иэнинэн элбэҕин эттэ.
Уоту умулуннарыыга барыта 2300 киһи үлэлиирин, РФ айылҕаҕа харыстабылын министиэристибэтин кытары ыкса үлэлэһии түмүгэр 810 киһи кэлэн үлэлии сылдьарын иһитиннэрдэ. 291 улахан тиэхиникэ үлэлиир, диэтэ кини.
Бииргэ үлэлээһин түмүгэр уот нэһилиэктэргэ суоһаабатын ситистибит, диэтэ Николаев. «14 улуус 35 нэһилиэгэр итинник куттал баара», — диэтэ кини.
ЫБМ, Оборона министиэристибэлэрин сөмөлүөттэрэ 250 көтүүнү оҥортор, 1 050-на ууну ыспыттар. АН-26 зондировщик-сөмөлүөт оҥоһуу ардахтары ыҥырыыга эмиэ ситиһиилэрдээх.
Айсен Николаев быйыл Саха сиригэр уоту умулуннарыыга 290 мөл көрүллүбүтүн, онтон Михаил Мишустин быһаарыытынан эбии 379 мөл солкуобай көрүллүбүтүн, билигин да эбии 1 млрд 200 мөл солкуобай наадатын эттэ.
Кини дойду баһылыгар туһаайан кэккэ этиилэри оҥордо. Атырдьах ыйыгар зондировщик-сөмөлүөтү хаалларары итиэннэ ДТ-75 ойуур баһаардарыгар үлэлииргэ аналлаах тэриллээх тыраахтырдары ыытарыгар көрдөстө.
Маны таһынан, Ил Дархан Дьокуускайга эрэгийиэннээҕи баһаарынай киин тэрийэри эттэ.
Айсен Николаев ойуур сыһыаннаһыыларыгар федеральнай үптэн тыырыллар субвенция методикатыгар уларыйыы киириэн наадатын эттэ. РФ айылҕа харыстабылыгар министиэрстибэтэ бэлэмнээбит саҥа методикатыгар Саха сирин уратылара учуоттаммыттар. Урукку методиканан өрөспүүбүлүкэ ойуурдарын харыстааһыҥҥа 1 гектар сиргэ 6 солк 10 кэппиэйкэ көрүллэр. Уһук Илиҥҥэ ити сыыппара 28 солк 80 кэппиэйкэҕэ тэҥнэһэр. Дойду үрдүнэн ортотунан – 199 солк. Ил Дархан саҥа методика өйөнөн, ылылларыгар баҕарарын биллэрдэ.
Владимир Путин этиилэри өйөөтө. Эрэгийиэннээҕи киини тэрийии, тиэхиникэни ыытыы боппуруостарын үөрэтэри бырабыыталыстыбаҕа сорудахтаата.
Дойду бэрэсидьиэнэ саҥа методика түргэнник олоххо киирэригэр баҕарарын эттэ.
Итини таһынан, В.Путин ойуур баһаардарын түргэнник умуруорар, көдьүүстээхтик көрөр туһуттан, кыра нэһилиэнньэлээх ол эрэн киэҥ сирдэр ойуурдарын федеральнай таһымҥа биэрэри эттэ.
