17 Балаҕан ыйа 17.09
  • -1°
  • $ 91,14
  • 101,28

Ыам ыйын 21 күнэ. Ырыа күнэ - Бикипиэдьийэ

09:01, 21 мая 2021
Текст:
Читайте нас на
Яндекс Новости
ЯДВ

Аан дойдуга Култуура эгэлгэтин күнэ. Саха сиригэр бу күн киэҥник 2008 сыллаахха бэлиэтэммит.

Арассыыйаҕа үлэтэ суох буолууттан көмүскэнии күнэ.

1904 сыллаахха Парижка ФИФА тэриллибит — Дойдулар ыккардыларынааҕы футбол федерацията.

Бу күн саха литэрэтиирэтин чинчийээччи, филология билимин дуоктара Зоя Башарина, сахалары омук быһыытынан чинчийэр устуоруйа билимин дуоктара Андриан Борисов төрөөбүттэр.

Бэлиэ күннэр:
  • Саха халандаарынан саас бүтэһик күнэ. Сарсыҥҥыттан сайын саҕаланар
  • ХНТ — Аан дойдуга Култуура эгэлгэтин күнэ. 2003 сыллаахтан бэлиэтэнэр.
  • Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр Ырыа Күнэ. Мелодист Алексей Калининскай-Луҥха көҕүлээһининэн 2013 сылтан бэттэх киэҥник бэлиэтэнэр
  • Греция — Пировассия (уотунан хаамыы)
  • Ииндийэ — Терроризмы утарыы күнэ (Раджив Ганди кэриэһигэр)
  • Арассыыйа:
    • Байыаннай тылбаасчыт күнэ;
    • Үлэтэ суох буолууттан көмүскэнии күнэ;
    • Тихоокеанскай байыаннай флот күнэ;
    • Хапхаас сэриитин сиэртибэлэрин ахтар күн;
    • Полярник күнэ;
  • Черногория — Тутулуга суох буолуу референдумун күнэ (референдум түмүгүнэн 2006 сыл бэс ыйын 3 күнүгэр биллэриллибитэ)
  • Чили — Байыаннай байҕал флотун күнэ
  • Болгария — Предой.
  • Казахстан — Култуура уонна ускуустуба үлэһитин күнэ

Түбэлтэлэр:

  • 1712 — Бүөтүр I Арассыыйа киин куоратын Москубаттан Санкт-Петербурга көһөрбүт.
  • 1731 — Чуумпу далайга тахсар кытылы уонна арыылары харабыллыырга анаан Охуоскайга Сибиир байыаннай флотилията олохтоммут.
  • 1840 — Британия Импиэрийэтэ Саҥа Зеландияны бэйэтин холуонньатынан биллэрбит.
  • 1864 — Арассыыйа Кавказ сэриитин бүппүтүнэн биллэрбит. Бу кэннэ элбэх чэркиэс (бэйэлэрин тылларынан адыыгтар) дойдуларыттан Осмаан Импиэрийэтигэр үүрүллүбүттэрэ.
  • 1904 — Парижка ФИФА тэриллибит — Дойдулар ыккардыларынааҕы футбол федерацията.
  • 1922 — Киллэмнээҕи кыргыһыы буолбут, үрүҥнэр кыайтарбыттар.
  • 1943 — Аляскаттан фроҥҥа перегон кэмигэр Томпо улууһугар Сартаҥ өрүс уонна Хучигир үрэх таһыгар хайаҕа (Үөһээ Дьааҥы сиһэ, 1800—2000 м.) А-20-Ж «Бостон» орто бомбардировщик саахалламмыт. Маршрута: Сэйимчээн-Дьокуускай (1200 км). Сөмүлүөт кырадаһыннара уонна өлүктэр 1980 с. сааһыгар эрэ көстүбүттэрэ. Штурман кэлин Тополинай бөһүөлэккэ көмүллүбүтэ. Саахаланныы төрүөтэ: салгыннара тиийбэккэ сөмүлүөт тыраассаттан туора тахсыбыт уонна хайаҕа сааллыбыт. 2005 с. атырдьах ыйыгар «Вечная память» диэн Саха сирин көрдүүр экспедицията хайа тэллэҕэр өйдөбүнньүк туруорбута.
  • 1975 — «Саха хомсомуола» тутар этэрээт Амыр уобалаһыгар БАМ тутуутугар аттаммыт. Хамыһаарынан Покровскайтан төрүттээх Гавриил Адамов барбыт.
  • 2008 — Дьокуускайга култуура эгэлгэтин күнэ киэҥник бэлиэтэммит. Саха тыйаатырыгар үөрүлээх тэрээһин ыытыллыбыт. Бастакы түһүмэҕэ Олоҥхоҕо анаммыт, 4 тыйаатыр олоҥхоттон быһа тардыылары көрдөрбүттэр, иккис түһүмэх Саха сирин устуоруйатыгар анаммыт, манна сахалар, аҕыйах ахсааннаах омуктар, былыргыттан олорор нууччалар култууралара көрдөрүллүбүт. Үһүс түһүмэххэ ЮНЕСКО Саха сиригэр үлэтин көрдөрүү буолбут.

Төрөөбүттэр:

Өлбүттэр:

  • 1942 — Александр Габышев, 1934—1938 сыллардаахха Саха АССР Үрдүкү Сэбиэтин Бөрөсүүдьүмүн бэрэстээтэлэ, үс сылтан ордук хаайыыга сытан баран хат сууттанан ытыллыбыт.
Следите за самым важным и интересным в Telegram-канале и WhatsApp-группе ЯСИА