5 Ыам ыйа 05.05
  • 11°
  • $ 91,69
  • 98,56

Атырдьах ыйын 15 күнэ. Алампа иккистээн көмүллүбүт - Бикипиэдьийэ

09:01, 15 августа 2021
Текст:
Читайте нас на
Яндекс Новости
ЯДВ

Арассыыйаҕа археолог күнэ.

1723 сыллаахха Петергоф аһыллыбыт, Арассыыйа импэрээтэрдэрин сайылыктара.

1893 сыллаахха Третьяковскай галерея аһыллыбыт.

Бүгүн биллэр саха бэлиитигэ, 2003—2010 СӨ бырабыыталыстыбатын салайааччыта, 2010 с. от ыйын 17 күнүттэн 2018 сыл ыам ыйын 28 күнүгэр диэри Саха Өрөспүүбүлүкэтин бэрэсидьиэнэ (дуоһунас 2012 сыл бэс ыйын 8 күнүгэр Ил Дархан (Глава) диэн ааттаммыта) Егор Борисов төрөөбүт.

Бэлиэ күннэр:

Түбэлтэлэр:

  • 1281 — Дьоппуоҥҥа байҕалынан устан тиийбит монгол сэриитин иккис төгүлүн тайфун ыспыт. Бу тайфуну дьоппуоннар камикадзе диэн ааттаабыттар, ол аата — «айыы тыала».
  • 1717 — Арассыыйа, Франция уонна Пруссия Амстердамнааҕы сөбүлэҥи түһэрсибиттэр.
  • 1723 — Петергоф аһыллыбыт, Арассыыйа импэрээтэрдэрин сайылыктара.
  • 1835 — Эргийэр барабаннаах таҥас сууйар массыынаҕа патент ылыллыбыт.
  • 1893 — Третьяковскай галерея аһыллыбыт («Павел уонна Сергей Михайлович Третьяковтар Москуба куораттааҕы галереялара»).
  • 1908 — Пруссияҕа дьахталлар үрдүк үөрэххэ киирэллэрэ көҥүллэммит.
  • 1914 — Бастакы аал Панаама ханаалынан ааспыт.
  • 1918 — АХШ уонна Сэбиэскэй Арассыыйа дипломаттыы сыһыаннары тохтоппуттар. Ол күн уонна сарсыныгар АХШ сэриилэрэ Владивостокка түспүттэр, Антанта дойдуларын интервенциялара саҕаламмыт.
  • 1920 — Польша Варшаватааҕы кыргыһыыга кыайбыт (Сэбиэскэй Арассыыйа уонна Польша 1919—1921 сс. сэриитэ).
  • 1921 — Женеваҕа Фритьоф Нансен салалтатынан Арассыыйа хоргуйааччыларыгар көмөнү тэрийэр кэмпириэнсийэ саҕаламмыт.
  • 1946 — ССКП Киин кэмитиэтин пленумугар А. Жданов «Арҕаа дойдуларга сүгүрүйүүнү» утары охсуһууну саҕалаабыт.
  • 1947 — Ииндийэ уонна Пакистан тутулуга суох буолбуттар. 190 сыл устата Улуу Британия баһылаабыт Ииндийэтин дьон итэҕэлинэн көрөн икки судаарыстыбаҕа араарбыттара. Арахсыы кэнниттэн саҥа судаарыстыбалар икки ардыларыгар улахан миграциялар саҕаламмыттара.
  • 2012 — Саха литэрэтиирэтин төрүттээччилэртэн биирдэстэрэ Алампа көмүс уҥуоҕа, Таатта улууһун олохтоохторун уонна бэйэтин аймахтарын көрдөһүүлэринэн, Ытык-Күөлгэ Хадаайы диэн сиргэ («Таатта» уус-уран литэрэтиирэ түмэлин аттыгар) иккистээн көмүллүбүтэ.

Төрөөбүттэр:

  • 1891 — Анатолий Пепеляев, XX үйэ саҕаланыытыгар Саха Сиригэр гражданскай сэрии кыттыылааҕа, үрүҥ генераала, амнистияҕа түбэһэн Новосибирскайга үлэлээбитэ, 1937 сыллаахха хаайыллыбыта, 1938 сыллаахха ытыллыбыта.
  • 1917 — Семен Пестерев (1983 өлб.), худуоһунньук, муосчут.
  • 1929 — Владимир Павлов (12.08.1999 өлб.) — Дьокуускай горисполкомун салайааччыта буола сылдьыбыт, 1980-90 сылларга «Сахамебель» Холбоһук салайааччыта.
  • 1931 — Микаэл Таривердиев (1996 өлб.) — композитор, РСФСР норуодунай артыыһа (1986).
  • 1949 — Юрий Буслаев, тутааччы, 1998 — 2003 сыллардаахха Саха Өрөспүүбүлүкэтин тутуу уонна архитектура миниистирэ.
  • 1954 — Егор Борисов — биллэр саха бэлиитигэ, 2003—2010 СӨ бырабыыталыстыбатын салайааччыта, 2010 с. от ыйын 17 күнүттэн 2018 сыл ыам ыйын 28 күнүгэр диэри Саха Өрөспүүбүлүкэтин бэрэсидьиэнэ (дуоһунас 2012 сыл бэс ыйын 8 күнүгэр Ил Дархан (Глава) диэн ааттаммыта).

Өлбүттэр:

  • 1980 — Семен Никифоров (27.08.1923 төр.) — саха суруйааччыта, Аҕа дойду сэриитин кыттыылааҕа.
  • 1990 — Виктор Цой (1962 төр.), бэйиэт уонна ырыаһыт, «Кино» рок-бөлөх салайааччыта.
Следите за самым важным и интересным в Telegram-канале и WhatsApp-группе ЯСИА