Бэс ыйын 26 күнэ — сордооһуҥҥа-муҥнааһыҥҥа түбэспит дьону өйүүр аан дойдутааҕы күн. Аҕа дойду улуу сэриитигэр сахалар кыраҕы харахтаах ытааччыларынан биллибиттэрэ. Кинилэри бойобуой доҕотторо убаастыыллара, кинилэртэн өстөөхтөр куттаналлара. Дьокуускай куоракка бэс ыйын 24 күнүгэр саха снайпердарыгар аналлаах өйдөбүнньүк пааматынньык туруорулунна.
Бүгүн наркотик кыдьыгын уонна наркотигынан эргиниини утары охсуһуу аан дойдутааҕы күнэ.
🔹1884 — Арассыыйа ыраахтааҕыта Александр III сыркап приходун оскуолаларын арыйар туһунан ыйаах таһаарбыт.
🔹1907 — Айанньыт, географ, этнограф, суруйааччы Владимир Арсеньев Уссурига иккис эспэдииссийэтин саҕалаабыт. Кини суруйбут кинигэтинэн аатырбыт дьоппуон режиссера Акира Куросава «Дерсу Узала» диэн киинэни устубута.
🔹1927 — М. К. Аммосов бэрэстээтэллээх «Саха кэскилэ» научнай-чинчийэр уопсастыба Сэбиэтин уонна РГО Саха сиринээҕи отделын холбоһуктаах мунньаҕа буолбут. Максим Аммосов Саха Сирин үөрэтии туһунан дакылаат оҥорбут.
🔹1939 — аатырбыт бэйиэт Арбита «Маҥнайгы кандидатка» диэн Т. Самсиев хоһоонун тылбаастаабыт.
🔹1942 — 1915 с. Иркутскайдааҕы хайа-техническэй училищетыгар үөрэммит Игнатий Попов Сунтаар улууһун II Дьаархан нэһилиэгиттэн сэриигэ барбыт. Бу киһи сэрииттэн суругар Сунтаартан 12 киһи өлбүтүн, хайыһардьыттар роталарын хамандыыра буоларын суруйбут. 1943 сыллаахха алтынньыга сураҕа суох сүппүт.
🔹1843 — Нанкин дуогабара Кытай уонна Улуу Британия ыккардыларыгар буолбут Бастакы Опиум сэриитин түмүктээбит. Кытай соҕуруу кытылыгар баар Гонг Конг арыыта Британияҕа бэриллибит.
🔹1943 — Снайпер Алексей Миронов хамандыыра киниэхэ Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойун аатыгар түһэрбит. Бу кэмҥэ аатырбыт снайпер 123 өстөөҕү суруммут, ону таһынан 13 бэргэн ытааччыны бэлэмнээн таһаарбыт. Ол эрээри аармыйа байыаннай сүбэтэ «Аҕа дойду сэриитин I ст. уордьанынан наҕараадалыырга» диэн түмүктээбит. Дьоруой аата Алексей Мироновка 1990 сыллаахха эрэ иҥэриллибитэ.
🔹1945 — Сан-Францискоҕа буолбут конференцияҕа 50 дойду бэрэстэбиитэлэ Холбоһуктаах Нациялар Тэрилтэлэрин устаабыгар илии баттаабыттар.
🔹1947 — Саха АССР Үрдүкү Сэбиэтин Президиума «Саха сирин норуодунай артыыһа» диэн ытык ааты олохтообут.
🔹1954 — Калуга уобалаһын Обнинскай бөһүөлэгэр (билигин куорат) аан дойдуга бастакы атомнай электростанциятын үлэлэппиттэр.
🔹1959 — Саха сиринээҕи култуура үлэһиттэрин I сийиэстэрэ саҕаламмыт. Сийиэскэ 300-чэ дэлэгээт кыттыбыт.
🔹1975 — Пайн-Ридж диэн АХШ Соҕуруу Дакота штатыгар индеецтэр резервацияларыгар буолбут ытыалаһыы түмүгэр икки ФБР агена уонна биир индеец өлбүттэр. ФБР агеннарын өлөрбүтүн иһин Леонард Пелтиер диэн индеец икки олоҕун тухары болдьоххо хаайыллан олорор. Индеец өлүүтэ силиэстийэлэммэтэҕэ. Леонард Пелтиеры өйөөн Сэбиэскэй Сойууска элбэх аахсыйа ыытыллыбыт, кэлин Михаил Горбачев кинини босхолуур туһунан этии киллэрэ сылдьыбыт.
🔹2011 — 33-с Москубатааҕы омуктар икки ардыларынааҕы киинэ бэстибээлигэр «Снайпер саха» диэн «Сахафильм» устубут киинэтэ көстүбүт.
Төрөөбүттэр:
🔸1805 — Баһылай Манчаары төрөөбүт, саха национальнай дьоруойа, сурукка киирбит бастакы саха бэйиэт-импровизатора, олоҥхоһут (1870 өлб.).
🔸1876 — Нестор Каландаришвили, революционер, анархист, Гражданскай сэрии кэмигэр Илин Сибиир бартыһааннарын салайааччылартан биирдэстэрэ. Карательнай эспэдииссийэни салайан Дьокуускайга кэлэн истэҕинэ Табаҕа аттыгар тоһуурга түбэһиннэрэн өлөрбүттэрэ.
🔸1916 — Валентин Павлов (24.04.1974 өлб.) — Дьокуускай куоракка холуобунай ирдэбилгэ үлэлээбит Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа.
🔸1950 — Степан Сивцев-Доллу — араас сылларга Саха сыыркатын уонна «Сахафильм» тэрилтэни салайбыт киһи, Саха Өрөспүүбүлүкэтин үтүөлээх артыыһа.
🔸1956 — Лилия Винокурова, устуоруйа билимин хандьыдаата, Арассыыйа Билимин Академиятын Сибиирдээҕи салаатын үтүөлээх бэтэрээнэ.
Өлбүттэр:
🔹2018 — Андрей Дементьев (1928 төр.), бэйиэт.
https://sah.wikipedia.org/wiki/Бэс_ыйын_26
https://sah.wikipedia.org/wiki/Доллу_(Сивцев_Степан_Николаевич)
https://sah.wikipedia.org/wiki/Сахафильм_(тэрилтэ)
https://sah.wikipedia.org/wiki/Попов_Игнатий_Николаевич
https://sah.wikipedia.org/wiki/Миронов_Алексей_Афанасьевич
