АХШ бастакы бэрэсидьиэнинэн 1789 сыллаахха Джордж Вашингтон талыллыбыт.
Америкаҕа Гарвард университетын устудьуоннара Марк Цукерберг уонна Эдуардо Саверин Фэйсбук социальнай ситими олохтообуттар.
Бу күн Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, Арассыыйа Федерациятын Дьоруойа Михаил Стрекаловскай, 2007-2012 сылларга Өрөспүүбүлүкэ инвестиционнай хампаанньатын генеральнай дириэктэрэ, Чурапчы улууһун Ытык киһитэ Александр Федотов төрөөбүттэр.
- Араак ыарыыны утары охсуһуу аан дойдутааҕы күнэ
- Япония — Риссюн — Саас саҕаланыыта (Саҥа дьыл)
Түбэлтэлэр:
- 960 — Кытайга генерал Чжао Куанъинь импэрээтэр буолбут, Тай-цзу диэн аат ылбыт. Кини олохтообут Сун династията маҥнай Кытайы барытын, онтон кэлин Кытай соҕуруу өттүн үс үйэ тухары салайбыта.
- 1789 — АХШ бастакы бэрэсидьиэнинэн Джордж Вашингтон талыллыбыт.
- 1899 — Филиппины—Америка сэриитэ саҕаламмыт. Испания былааһыттан АХШ көмөтүнэн саҥа босхоломмут Филиппины арыыларыгар АХШ бэйэтэ саба түспүт уонна сотору кэминэн Филиппиныны протекторат оҥостубут.
- 1904 — Дьоппуоҥҥа кистэлэҥ сүбэ уонна миниистирдэр хомуур мунньахтарыгар Арассыыйаны утары Маньчжурия уонна Кэриэйэ тустарыгар сэрии саҕалыырга быһаарыллыбыт.
- 1918 — Саха оробуочайдарын сойууһун уопсай мунньаҕа большевиктары утарарын туһунан резолюция ылыммыт: «Эйэлээх саха оробуочайдара большевик хамсааһынын сөбүлээбэттэр, уопсастыба олоҕор сатарыйыыны уонна талбытынан дьаһайыыны (произвол) аҕаларын уонна улуу Арассыыйа ыһыллыытыгар уонна эстиитигэр тиэрдэрин иһин.»
- 1921 — Барон Унгерн Монголия киин куоратын Урганы (монг. Өргөө — уораҕай) штурмалаан ылбыт уонна кытайдартан босхолообут.
- 1932 — Иккис Кытай—Дьоппуон сэриитин кэмигэр 10 күннээх көмүскэнии кэнниттэн дьоппуоннар Харбины ылбыттар.
- 1945 — Аан дойду иккис сэриитин кэмигэр Крымҥа Ялтатааҕы конференция аһыллыбыт. Конференцияҕа Рузвельт, Черчилль уонна Сталин Германия капитуляциятын уонна кинини түөрт оккупация зонатыгар араарыыны ырыппыттар. Ону кытары Польша дьылҕата, ХНТ тэриллиитэ, Сэбиэскэй Сойуус Дьоппуону утары сэриигэ кыттыһыыта уонна Кэриэйэ 38-с параллелинэн икки зонаҕа аҥаарданыыта кэпсэтиллибиттэр.
- 2004 — Америкаҕа Гарвард университетын устудьуоннара Марк Цукерберг уонна Эдуардо Саверин Фэйсбук социальнай ситими олохтообуттар.
Төрөөбүттэр:
- 1914 — Михаил Стрекаловскай — Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, Арассыыйа Федерациятын Дьоруойа (1996).
- 1967 — Александр Федотов — 2007-2012 сылларга Өрөспүүбүлүкэ инвестиционнай хампаанньатын генеральнай дириэктэрэ. Чурапчы улууһун Ытык киһитэ, Чурапчыга многофункциональнай спорт комплекса кини аатын сүгэр.
Өлбүттэр:
- 1979 — Прокопий Ядрихинскай — Бэдьээлэ — ырыаһыт уонна олоҥхоһут, Саха АССР култууратын үтүөлээх диэйэтэлэ, ССРС суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ.
- 1985 — Дмитрий Ильин — саха биллиилээх муосчута, ССРС худуоһунньуктарын холбоһугун чилиэнэ.
