Тэрээһиҥҥэ оҥоһуу өй технологиятын оҥоруунан, сайыннарыынан, олоххо киллэриинэн дьарыктанар билим, тэрилтэлэр бэрэстэбиитэллэрэ кытыннылар.
Бырабыыталыстыба бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Анатолий Семенов кылгастык Саха сиригэр оҥоһуу өйү туһанан туох үлэ-хамнас ыытылларын билиһиннэрдэ. “Былырыын оҥоһуу өй лабаратыарыйата тэриллибитэ. 2022 сылтан ХИФУ оҥоһуу өй технологиятын үөрэтии саҕаламмыта. Бу эмиэ суолталаах, исписэлиистэри бэлэмниир ирдэнэр. Бу суолу Арктикатааҕы култуура уонна ускуустуба института, Арктикатааҕы судаарыстыбаннай агротехнологическай университет, орто анал үөрэхтэр тутуһуохтара диэн эрэллээхпин. Оскуолаларга эмиэ маннык хайысхалар аһыллыахтарын сөп.
Инновация министиэристибэтэ 2022 сыллаахха биир бастакынан сыыппара көмөлөһөөччүтүн киллэрбитэ. Ыйга балтараа тыһыынча кэриҥэ сурук киирэрэ, ону салааларынан ыыталыыр сэкирэтээр (оҥоһуу өй) баар буолбута, 80 бырыһыан чопчу толороро. Күн бүгүн оҥоһуу өйү тиэкиһи кытта үлэлииргэ туһанабыт. Инникитин нормативнай докумуоннарга киириэҕэ. Билигин судаарыстыбаннай уорган биир соругунан дааннайдары кииннээһин буолар”, – диэн эттэ. Холобур, оҥоһуу өй көмөтүнэн үөрэх уонна билим министиэристибэтэ оҕо сыанатынан аттаран, 9-с кылаас кэнниттэн хас оҕо оскуолатын бүтэриэн сөбүн суоттуон, бу үөрэххэ ылыыга бүддьүөт миэстэтин аттарыыга туһалаах буолуон сөбүн ыйда. Эбэтэр тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтэ сүөһү төбөтүн ахсаанын ааҕарыгар көмөлөөх буолуон эттэ.
Медицина хаартыскаҕа түһэриилэринэн (көмпүүтэр томографията, МРТ) “Сайберия” бырайыак диагноһы туруорууга көмөлөһөрүн туһунан кэпсээтэ. Национальнай бибилэтиэкэ дойдуга биир бастакынан кинигэни сыыппараҕа киллэрэн саҕалаабытын эттэ. Былырыын 550 тыһыынча илиинэн суруллубут лииһи киллэрбиттэр. Аны ааспыт сылларга буолбут баһаардар, сөҥүү, тыал, үүнээйи дааннайдарынан баһаар тахсыан сөптөөх миэстэлэрин сабаҕалыыр (прогноз) буолбуттар. Былырыын боруобалаан көрбүттэр, сөп түбэһиитэ үрдүк диэн бэлиэтээбиттэр.
“Сахамедиа” АУо генеральнай дириэктэрэ Виктор Колесов: “Оҥоһуу өй бары төрөөбүт тылга барытыгар суолталаах. Оҥоһуу өйгө көспөтөхтөрүнэ сыыйа сүтэн барыахтарын сөп. Тоҕо диэтэххэ, сорох идэлэр, ол иһигэр тылбаасчыттар өҥөлөрүгэр улаханнык туһаммат буолан эрэллэр. Онон бүгүҥҥү төгүрүк остуол тиэмэтэ бэрт сэргэх, суолталаах”, – диэн эттэ.
Түмүккэ “Сахамедиа” АУо уонна Оҥоһуу өй лабаратыарыйата бииргэ үлэлэһиигэ сөбүлэҥ түһэристилэр.
Оҥоһуу өй ханна эрэ ыраах баар дии санаамаҥ, номнуо Саха сиригэр киирэн, үлэлээн эрэр. Биир бастакынан национальнай бибилэтиэкэ, “Саха” НКИХ, о.д.а. киллэрэн олороллор. “Төгүрүк остуол” кэпсэтиитин бу ыйыллыбыт сигэнэн киирэн көрүҥ.
