«Наука, айар үлэ» фестиваль чэрчитинэн Орто Халыма улууһугар 6-11 кылаастарга Академик В.А.Роббек аатынан «Халыма чинчийээччитэ» V—c региональнай Научнай-Практическай Конференция, ону кытта 4-5 кылаас оҕолоругар «Наукаҕа мин маҥнайгы хардыыларым» НПК буолан ааста.
Икки күн устата эдэр чинчийээччилэр 6 сецияҕа арахсан үлэлэрин көмүскээтилэр. Ол курдук «Филология», «Социальнай наукалар», «Естественнэй наукалар», «Медицинэ уонна экология», «Техника уонна технология», «Кыраайы үөрэтии» секцияларга оҕолор үлэлэрин экспердэр көрдүлэр-иһиттилэр.
Экспердэр бөлөхтөрүгэр бэрэссэдээтэлинэн Дьокуускайтан педагогическай наука кандидата, СӨ Наука алын Академиятын научнай консультана Афанасий Иванович Ноев, медицинэ наукатын доктора, СӨ Медицинэ алын Академиятын научнай консультана Айталина Семеновна Голдьерова үлэлээтилэр.
Ыраахтан кэлбит ыалдьыттарбыт фестиваль үрдүк таһымнаахтык барбытын, ону кытта оҕолор чинчийэр үлэҕэ номнуо кытта үөрэхтээхтэрин бэлиэтээтилэр.
Бу фестиваль иннинэ Афанасий Иванович Орто Халымаҕа үлэтин чэрчитинэн уһук сытар Эбээх бөһүөлэккэ тиийэн оскуолаҕа сырытта. Манна оҕолор чинчийэр үлэлэрин оскуолатааҕы түһүмэхтэригэр эксперт быһыытынан көрдө-иһиттэ. Санатан эттэххэ, бу күннэргэ нэһиэлэккэ аан маҥнайгы Грамота оскуолата арыллыбыта 115 сыллаах үбүлүөйүн бэлиэтээри олороллор. Онон саамай аҕа саастаах, баай историялаах үөрэх кыһатыгар сылдьан Афанасий Иванович үтүө үгэстэри кытта уонна өрөспүүбүлүкэҕэ уопуттара тарҕаммыт учуутал бастыҥнарын кытта билистэ. Түмүккэ, эдэр чинчийээччилэргэ анал сертификаттары, ону кытта быйыл оскуоланы бүтэрээри сылдьар оҕолорго бары ситиһиини, дьулууру уонна сөбүлүүр идэлэригэр туттарсан киирэллэрин баҕаран туран, «Сахамедиа» аатыттан бэлэхтэри туттарда.
Оттон улуус киинигэр буолбут НПК-ҕа Афанасий Иванович бэйэтэ 4 оҕо үлэтин ордук чорботон бэлиэтээтэ. Холобур, Орто Халыма куоракка үлэ ырыынагын чинчийбит 6-с кылаас үөрэнээччитэ Агния Копалина, тарбахтар суолларынан киһи ураты кодун быһаарыахха сөбүн туһунан 4-с кылаас үөрэнээччитэ Костя Третьяков бэлэмнээбит үлэтин уонна 7-с кылаас үөрэнээччилэрэ Гена Тырылгин уонна Женя Оконешников төрөөбүт нэһилиэктэрин, улуустарын номохторун дьоруойдарынан билиҥҥи үйэҕэ киэҥник тарҕаммыт сувенирнай бүлүүһэлэри бэйэлэрэ оҥорон аҕалбыттарын биһирээтэ. Онон эмиэ бэйэтин тус бэлэҕин кинилэргэ анаата.
Бу курдук бэйэлэрин биир дойдулаахтара, Академик Василий Афанасьевич Роббек аатынан бэһис төгүлүн ыытыллыбыт Научнай-практическай конференцияҕа 100-тэн тахса эдэр чинчийээччилэр бииртэн-биир хатыламмат үлэлэрин көрдөрөн сөхтөрдүлэр. Халыма оҕолоро улууска ситиһиилээхтик кытталларын таһынан, өрөспүүбүлүкэтээҕи «Инникигэ хардыы» НПК-ҕа сыллата кытталлар, ситиһии көтөллөөх дьиэлэригэр төннөллөр. Ону ааһан тас дойдуларга тахсан эмиэ ситиһиилээхтик кытталлар. Билигин кинилэр Соҕуруу Корея Солбридж колледжыгар үһүс сылын үөрэнэ сылдьар Петя Томскайынан киэн тутталлар. Уһук хоту улуустан бу курдук чинчийэр үлэнэн утумнаахтык дьарыктанан, Солбридж курдук аан дойдуга үрдүк таһымнаах үөрэх кыһатыгар үөрэнэри ситиһиэххэ сөбүн дьэҥкэтик өйдүүллэр.
Онон Орто Халыматтан инники өттүгэр үгүс учуонай үүнэн-сайдан тахсарыгар эрэл баар.