1972 сыллаахха арҕаа Германия Мюнхеныгар буолбут XX-с Олимпийскай оонньууларга саха бөҕөһө, Дмитрий Коркин иитиллээччитэ, Роман Дмитриев көҥүл тустууга кыһыл көмүс мэтээли ылары ситиспит күнэ. Роман Дмитриев итиннэ 23 саастааҕа. Кини ити оонньуулар кэннэ эһиилигэр Аан дойду чемпиона буолар, 1976 сыллаахха Олимпийскай оонньуулар үрүҥ көмүс призера, 1981 с.Европа боруонса призера буолуталаабыта.
Атырдьах ыйын 31 диэн Грегориан халандаарыгар сыл 243-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 244-c күнэ). Сыл бүтүө 122 күн баар.
Бэлиэ күннэр:
- Кыргыстаан — Тутулуга суох буолуу күнэ.
- Малайзия — Тутулуга суох буолуу күнэ (ааҥл. Hari Merdeka).
- Молдавия — Дойду тылын күнэ.
- Польша — Сомоҕолоһуу уонна Көҥүл күнэ.
- Тринидад уонна Тобаго — Тутулуга суох буолуу күнэ.
- Узбекистан — Репрессиялар сиэртибэлэрин ахтан ааһар күн.
Түбэлтэлэр:
- 1907 — Улуу Британия, Арассыыйа уонна Франция Антанта диэн союз төрүттээбиттэр. Кинилэр Германия, Австро-Венгрия уонна Италия Үс өрүттээх союзтарын утары холбоспуттара. Сотору кэминэн бу икки бөлөх Аан дойду бастакы сэриитигэр харсыспыта.
- 1914 — Германияны утары сэрии саҕаламмытын кэннэ Санкт-Петербург ниэмэстии аатын Петроград диэҥҥэ уларыппыттар.
- 1947 — Лётчик-испытатель Павел Володин Ан-2 көтөр аал бастакы прототибын халлааҥҥа көтүппүт.
- 1952 — Хельсинкигэ Саахымат олимпиадата түмүктэммит. Манна бастакытын кыттыыны ылбыт ССРС хамаандата кыайыыны ситиспит. Аныгыскы 40 сыл тухары ССРС биирдэ эрэ чөмпүйүөн аатын сүкпэтэҕэ. Ону таһынан 2012 сыллаахха диэри өрүүтүн урукку Сэбиэскэй сойуус өрөспүүбүлүкэлэрэ эрэ кыайаллар этэ.
- 1972 — Арҕаа Германия Мюнхеныгар Олимпийскай оонньууларга Дмитрий Коркин иитиллээччитэ Роман Дмитриев көҥүл тустууга кыһыл көмүс мэтээли ылбыт.
- 1980 — Польшаҕа «Солидарность» профсоюз олохтоммут. Бу тэрилтэ икки сылынан бобуллубута эрээри кистэлэҥ уопсастыбаҕа кубулуйбута уонна 1989 сыллаахха сөргүтүллүбүтэ. 1989—1990 сылларга дойдуга эйэлээх өрөбөлүүссүйэни оҥорбута.
- 1991 — Кыргыстаан тутулуга суоҕун биллэрбит.
- 1997 — Парижка Уэльс принцессата Диана уонна кини доҕоро, Египет баайа Доди Аль-Файед массыына саахалыгар өлбүттэр.
Төрөөбүттэр:
- 12 — Гай Юлий Германик (Калигула) — Рим императора.
- 1821 — Герман Гельмгольц — немец физигэ, физиолог уонна психолог.
- 1863 — Сергей Прокудин-Горскай — биллиилээх нуучча фотограба.
- 1870 — Мария Монтессори — Италия бырааһа, педагог, учуонай, философ, гуманистка. ЮНЕСКО XX үйэҕэ педагогикалыы өй-санаа ньыматын тобулбут түөрт педагогтарыттан биирдэстэрэ.
- 1940 — Федор Павлов — худуоһунньук, Арассыыйа худуоһунньуктарын Сойууһун чилиэнэ, Нам улууһун Ытык олохтооҕо.
- 1945 — Степан Юмшанов — бэйиэт уонна прозаик-очеркист, Саха Өрөспүүбүлүкэтин суруйааччыларын Сойууһун чилиэнэ, Арассыыйа суруналыыстарын Сойууһун чилиэнэ.
- 1947 — Степан Овчинников — «Кыым» хаһыат Саха сирин арҕаа өттүгэр собкора.
Өлбүттэр:
- 1867 — Шарль Бодлер — бэйиэт уонна критик, Франция уонна аан дойду литэрэтиирэтин клаассига.
- 1929 — Михаил Мегежекскай — Саха сиригэр сэбиэскэй былааһы олохтооччулартан биирдэстэрэ, Саха АССР судаарыстыбаннай диэйэтэлэ.
- 1941 — Марина Цветаева — нуучча бэйиэтэ.
- 1973 — Дьон Форд — АХШ киинэ режиссера. Вестерн киинэ жанрын биир уhулуччулаах ууhа. Бастыҥ режиссер иhин түөрт Оскар (1935, 1940, 1941, 1952) соҕотох кыайыылааҕа.
- 1994 — Алексей Михайлов — бэйиэт уонна литератуура критигэ, филология билимин кандидаата.
- 1995 — Анна Егорова — саха ырыаһыта, саха оператын бастакы үөрэхтээх режиссера.
