Амматааҕы О.П.Иванова-Сидоркевич аатынан айар сайдыы киин уонна улуустааҕы үөрэх салалтатын көҕүлээһининэн “Дьөһөгөйү миинэммин, дьоруолата дайабын” улуустааҕы күрэх түмүктүүр «Дьөһөгөй — сир эдэр хаһаайыттара» диэн түһүмэҕэ түмүктэннэ. Санатан эттэххэ, күрэхпит балаҕан ыйыттан саҕаламмыта уонна Саха сиригэр Сылгыһыт күнүн көрсө кулун тутар ыйга түмүктүүр түһүмэҕэ былааннаммытынан ыытылынна. Ханнык –туох түһүмэхтэрдээх күрэх буолла?
Күрэх сыала-соруга оҕолору сылгы, сүөһү иитиитигэр, тыа хаһаайыстыбатын бары салааларыгар сыһыарыы, үгэстэри тутуһуу, сылгы иитиитигэр уус кыһатын суолтатын билиһиннэрии буолар. I түһүмэххэ кыттааччы оскуолалар “Отчут-масчыт оҕолор” күрэххэ тыа сиригэр олорор оҕолор туох-туох үлэни дьонноругар көмөлөһөллөрүн, дьыл кэминэн сайыҥҥы от, күһүн мас үлэтиттэн барытын отчуоттуур хаартыскалары, видеолары холбоон тэттик ролик оҥорон ыыппыттара. II түһүмэххэ бу үөрэх дьылыгар оҕолор сылгы иитии төрүт үгэспит, сылгы боруодатын үөрэтии, олоҥхоҕо сылгы дьүһүнүн ырытыы тиэмэлэргэ тыа хаһаайыстыбатыгар сыһыаннаах научнай ааҕыыларга, күрэхтэргэ кыттыбыттарын туоһулуур суруктары, грамоталары күрэх тэрийээччилэригэр ыытыы этэ. III түһүмэх “Уус кыһата” — сылгыга туттуллар тэриллэри тимиртэн оҥоруу уонна сылгыһыттарга бэлэх уунуу. Оҕолор нэһилиэктэрин уус дьонун кытта алтыһаннар сылгыһыкка аналлаах кырыаччы оҥорон Эмис, Болугур, Абаҕа оҕолоро оҥоһуктарын сылгыһыт күнүгэр сылгыһыттарга бэлэх ууннулар. Уһаныы төрүт үгэс уолаттарга кыра малы чапчыйыыттан саҕаланыахтаах, онно уолаттарбыт сыстаҕастарын көрдөрдүлэр.
Ол туһунан видеоотчуот устан ыыттылар. IV түмүктүүр түһүмэх “Дьөһөгөй – сир эдэр хаһаайыттара» Амматааҕы айар сайдыы киин саалатыгар буолла. Улуус сэттэ оскуолаттыттан 3 хамаанда Болугур, Өнньүөс, Абага оҕолоро кэлэн хамаандаларын билиһиннэрэн, девизтэрин этэн, ону таһынан камераҕа хайдах табыгастаахтык устар туһунан “Саха” НКИК Амматааҕы филиалын дириэктэрэ Илья Лыткин билиһиннэрдэ, үөрэттэ. Ол кэнниттэн маршруттарынан айан саҕаламмыта. «Амма» тыа хаһаайыстыбатын Чапчылҕаннааҕы потребительскай кооператива, Амматааҕы эдэр натуралистар станциялара, Амматааҕы 1№-дээх орто оскуола “Байылыат” уһаайба, Николай Гермогенов кус-хаас иитэр бааһынай хаһаайыстыба оҕолору көрсөн, тэрилтэлэрин көрдөрөн-билиһиннэрэн баран ыйытыктары биэрэн билиилэрин тургуттулар. Кыттааччылар түөрт тэрилтэҕэ сылдьан ыйытыкка эппиэттээн, видеосюжет тута онорон күрэх тэтимнээхтик ыытылынна. Хамаандалар дьиэҕэ үлэлэригэр нэһилиэктэрин мэччирэҥ сирдэр карталарын онорон көмүскээтилэр, сирдэрин-уоттарын электроннай каартаҕа көрдөрөн, Яндекс картаҕа мэччирэҥ сирдэрин картографическай картаны туһанан бэлиэтээбиттэрин кэпсээтилэр. Сылгыһыттар, оҕуруот аһынан дьарыктанар хаһаайыстыбалар оҕуруот аһын олордуу, харайыы, сылгыны иитии тиэмэҕэ уопсай билиилэрин тургутар видео ыйытыыларыгар хоруйдаан оҕолор билиилэрин бигэргэттилэр. “Биһиги нэһилиэкпитигэр тыа хаһаайыстыбатын сайдыыта» диэн күрэххэ видео ыытан дойдуларын үлэһит дьоннорун, хаһаайыстыбаларын сырдаттылар. Сылгы иитиитин наука өттүнэн ырытыыларын көҕүлээн научно-практическай үлэҕэ кыттыыларын көрөн хамаандаҕа баал эбиллиннэ. Бу күрэхпитин Амма улууһугар бааһынай хаһаайыстыбалар Ассоциацияларын бэрэссэдээтэлэ Александра Цыпандина, Сахаагроплем зоотехнига Олег Егоров, О.П.Иванова-Сидоркевич аатынан Амматааҕы айар сайдыы киинин иитэр-үөрэтэр үлэҕэ солбуйааччы Феврония Данилова сыаналаатылар.
Ааптар: Вероника Давыдова, О.П.Иванова-Сидоркеич аатынан, Амматааҕы айар сайдыы киин методиһэ, «Амма олоҕо» хаһыат.
