Александр Самсонов-Айыы Уола (07.01.1978) саха эстраднай музыкатыгар элбэх саҥа сүүрээни киллэрбитэ. Айар үлэтин үгэнэ 90-с сыллар бүтүүтүгэр буолбута. Төһө да кылгас олоҕу олордор (Александр сүүрбэ эрэ сааһыгар ыарахан ыарыыттан олохтон туораабыта), икки альбом таһаарбыта, видеоклип устубута, ырыанньыгын бэчээттэппитэ.
Билигин сылын аайы төрөөбүт Хаҥалаһын улууһугар кини аатынан оҕолорго уонна ыччакка аналлаах ырыа күрэҕэ буолар. 2013 с. «Айыы Уола» диэн ааттаах Айыы Уолун кылгас, чаҕылхай олоҕор, айымньыларыгар олоҕуран, Мария Находкина сценарийынан уус-уран киинэ уһуллубута.
Алтынньы 12 диэн Грегориан халандаарыгар сыл 285-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 286-c күнэ). Сыл бүтүө 80 күн баар.
Бэлиэ күннэр:
- ХНТ — Испаан тылын күнэ
Американы арыйыы күнэ, ону Америка дойдулара уонна Испания тус-туспа ааттаан бэлиэтииллэр:
- Аргентина — Култууралар уратыларын ытыктабыл күнэ
- Багамы — Национальнай дьоруойдар күннэрэ эбэтэр Американы арыйыы күнэ
- Белиз — Панамериканскай күн уонна Колумб күнэ
- Боливия, Мексика, Чили — Американы арыйыы күнэ
- Венесуэла — Индеец утарылаһыытын күнэ
- Гуатемала, Гондурас, Эл Салвадор, Колумбия — Раса күнэ эбэтэр Испанидад күнэ
- Испания — Испания национальнай бырааһынньыга
- Коста Рика — Култууралар көрсүһүүлэрин күнэ
- Перу, Уругвай — Америкалар күннэрэ
- АХШ — Колумб күнэ
Түбэлтэлэр:
- Б.э.инн. 539 — Персия ыраахтааҕыта Улуу Кир Вавилону сэриилээн ылбыт. Вавилон импиэрийэтэ сууллубут.
- 1492 — Христофор Колумб бастакы эспэдииссийэтэ Багама арыыларыттан биирдэстэригэр Сан-Сальвадорга тиийбит. Түүн икки чааска матрос Родриго де Триана «Пинта» каравеллаттан сири көрбүт. Бу түгэн «Американы арыйыы» официальнай дататынан ааҕыллар.
- 1884 — Аргентинаҕа Уоттаах Сир арыытыгар аан дойду саамай соҕурууҥҥу куората Ушуая олохтоммут.
- 1928 — Саха АССР Совнаркома «Дьокуускайга тирии собуотун тутар туһунан» уураах ылыммыт.
- 1931 — Бразилияҕа Рио-де-Жанейро куоратын символа буолбут Христос Өрүһүйээччи статуята аһыллыбыт.
- 1999 — Аан дойду дьонун ахсаана 6 миллиардка тиийбит, 12 сыл иһигэр биир миллиард киһи эбиллибит. Билиҥҥи туругунан Сиргэ дьон ахсаанын элбиир тэтимэ аччаан иһэр.
- 2005 — Ил Түмэн уурааҕынан Өлөөн улууһа эбэҥки национальнай улууһун стаатуһун ылбыт.
Төрөөбүттэр:
- 1350 — Дмитрий Донской — Москуба кинээһэ (1359 сылтан), Владимир улуу кинээһэ (1363 сылтан). Куликово кыргыһыытыгар кыайыытын иһин Донской диэн ааттаммыт.
- 1959 — Тамара Захарова — Саха сирин бибилэтиэкэлэрин устуоруйатын чинчийэр устуоруйа билимин хандьыдаата.
- 1963 — Инна Спиридонова — Саха сирин омуктарын сыһыаннаһыыларын чинчийэр социология билимин хандьыдаата.
- 1963 — Сатоси Кон — анимацияҕа үлэлээбит дьоппуон режиссера.
Өлбүттэр:
- 1998 — Александр Самсонов — Айыы Уола (07.01.1978 төр.) — саха эстрадатын ырыаһыта, ырыа айааччыта, мелодиһа. Хаҥалас улууһугар сыл аайы кини аатынан оҕолорго уонна ыччакка аналлаах ырыа күрэҕэ буолар. 2013 с. «Айыы Уола» диэн ааттаах Айыы Уолун кылгас, чаҕылхай олоҕор, айымньыларыгар олоҕуран, Мария Находкина сценарийынан уус-уран киинэ уһуллубута.
