2017 сылга Үөһээ Бүлүү улууһугар ыытыллыахтаах 20-с үбүлүөйдээх «Манчаары оонньуулара» спартакиаданы көрсө, ону тэҥэ республикаҕа 2016 сыл нэһилиэнньэлээх пууннары тупсарыы сыла биллэриллэн, итиэннэ «Үтүө дьыала» программа чэрчитинэн саҥа тутуулар эбиллэллэр.
Тутуулар бүгүҥҥү күҥҥэ ханнык таһымҥа кэлбиттэрин, үлэ хаамыытын, тэтимин туһунан улуус кылаабынай архитектора Родион Ефремов СИА-ҕа кэпсээтэ.
Үс тыһыынча миэстэлээх стадион быйылгы сылга көрүллүбүт үбүгэр ыытыллыахтаах үлэтэ барыта түмүктэннэ. Ааспыт нэдиэлэ саҕаланыытыгар үлэһиттэр объегы аны сааскыга диэри сабан туттаран бардылар, территориятын көрөр-истэр харабыл хаалла. 3000 миэстэлээх трибуна каркаһа туран бүттэ. Улахан прожектордар атахтара турда, тутуу миэстэтэ олбуорунан эргитилиннэ. Сүүрүү дорожката тэлгэтиллэригэр анаан бетона кутуллан, эһиилги үлэҕэ барыта бэлэм буолла.
И.Барахов аатынан 1 №-дээх орто оскуола территориятыгар кыра трибуналаах спортивнай былаһаакка миэстэтэ эмиэ аны сааскы үлэ салгыы ыытылларыгар бэлэмнэннэ. Манна «Манчаары оонньууларын» сорох көрүҥнэрэ ыытыллыахтара: мини-футбол, волейбол оонньуурга табыгастаах күөх хонуу, теннис корта уонна сүүрүү дорожкатын онно бетоннанан, буор кутуутун үлэтэ түмүктэннэ.
Элбэх хайысхалаах спортивнай саала (МФСЗ) тутуутун үлэтэ бүгүҥҥү күҥҥэ бара турар. Ититэр контура сабыллан бүтэн эрэр. Подрядчик «Кинг-95» ититэр ситими холбооһун ороскуота дуогабар сууматыгар киирбэтэх буолан, ититэр ситимэ билигин холбоммот. Көрүллүбүт үпкэ былааннаммыт үлэни толорон, аны 2 нэдиэлэнэн объегы кыһыҥҥы кэмҥэ сабан барыахтара.
Ипподром уонна Нам нэһилиэгэр тутуллуохтаах универсальнай спортивнай былаһааккалары тутууну билиҥҥи кэмҥэ улуус бэйэтин күүһүнэн ыыта олорор. Ол курдук, оройуон бюджетыттан кыттыгас үбүлээһиҥҥэ көрүллүбүт харчынан, бириэмэни сүтэрбэт курдук, буор кутуутун, ипподромҥа буор хаһыы үлэлэрэ барда. Нам нэһилиэгин дьаһалтата ОДьКХ уонна тутуу министерстволарын кытары быһаччы үлэлэһэн, программаҕа киирэн, үп-харчы тыырсан, тупсарыныыга көрүллүбүт харчынан 6 мөл. суумаҕа аукционун ыытта. Онон тутуу барыахтаах миэстэтин бэлэмнээһин үлэтэ барда. Ону таһынан Дьокуускай куорат дьаһалтатын уонна спорт министерствотын кытары үлэлэһэн, «Азия оҕолоро» спортивнай оонньууларга анаан каркаһынан оҥоһуллубут трибунаны ыллылар.
Оройуоннааҕы культура дьиэтэ — «АЛРОСА» АХ улууска кэлэр дивидениттэн үбүлэнэн тутулла турар объект буолар. Былаан быһыытынан Саҥа дьылы көрсөрдүү тутуу түмүктэниэхтээх этэ да, үп-харчы ыгым буолан бытаарыы таҕыста. Кыһыннары тутуу үлэтэ тохтообокко барыаҕа, билиҥҥи туругунан 5 биригээдэ үлэлии сылдьар.
Намҥа 220 миэстэлээх оскуола тутуута тэтимин ыһыктыбакка барар турар. Бүгүҥҥү күҥҥэ бетон үлэтигэр икки биригээдэ сылдьар. Халлаан күүскэ тымныйыар диэри үлэ барыаҕа. Манна эмиэ үпкэ-харчыга ыктарыы кыралаан баар.
«Үтүө дьыала» чэрчитинэн тутулла турар объектар:
Кырыкый нэһилиэгэр 60 миэстэлээх оскуола тутуллан, ахсынньы ыйга үлэҕэ киирэр.
Өргүөккэ уонна Далырга 50-нуу миэстэлээх оҕо саадтара.
Түөрт квартиралаах 4 дьиэ тутулла турар. Боотулууга, Кырыкыйга, Далырга тутуу бүтэн, күлүүс туттарыытын үөрүүлээх арыллыытын олохтоох дьаһалта былаанныыр. Хомустаах нэһилиэгэр тутулла турар дьиэҕэ бытаарыы таҕыста.
3 №-дээх Ю.Н. Прокопьев аатынан орто оскуола эбии тутуута быйыл үлэҕэ киирбэт. Эһиилги сылга үлэтэ салгыы ыытыллардыы былааннанан турар.
Кэнтиккэ 70 миэстэлээх таас оҕо саада бу күннэргэ үлэҕэ киирээри бэлэмнэнэр.
Эмиэ Кэнтик нэһилиэгэр элбэх хайысхалаах культура уонна спорт объега үлэҕэ киирээри турар.
Ороһу нэһилиэгэр 150 миэстэлээх кулууп ахсынньы ыйга тутуута бүтэр диэн контракт баттаһан олорор.
Оҥхой нэһилиэгин кулууба эһиилги былааҥҥа турар. Тутуу үлэтэ 2017 сыл сааһыттан эмиэ салгыы ыытыллыаҕа. Бу эмиэ элбэх хайысхалаах культура уонна спорт объега буолуохтаах.
П.Тобуруокап аатынан культура киинэ өрөмүөҥҥэ наадыйан турар. Манчаары оонньууларын көрсө бытархай өрөмүөн үлэтэ ыытыллыаҕа.
Дьаһалта иннигэр буор кутулла сылдьарын бары көрбүт буолуохтааххыт. Манна ураты кыраһыабай көстүүлээх миэстэ буоларын туһугар архитектор оҥорбут бырайыагынан киин паарка тутуллуоҕа. Паарка ортотугар Үөһээ Бүлүү территориятын курдук быһыылаах пъедестал кэриэтэ үрдэллээх, икки өттүнэн парковка миэстэлээх, дьон олорон сынньанарыгар аналлаах ыскаамыйалардаах буолуоҕа. Эргиччи мас олордуллан, сибэккинэн симэннэҕинэ олус кыраһыабай паарка буолар чинчилээх.
