Интэриниэт күнэ Арассыыйаҕа 1998 сыллаахтан бэлиэтэнэр. Оччолорго дойдуга биир мөлүйүөн киһи интэриниэтинэн туһанар эбит. Билигин күннэтэ туһанааччы ахсаана 90 мөл тэҥнэһэр. 2020 сылга салгын интэриниэтэ планета 85%-нын бүрүйбүт, киниэхэ 50 миллиард тэрил холбонон сылдьар. Бу сыыппаралар күннэтэ улаата тураллар. Интэриниэтинэн туһанааччылар сааһыттан тутулуга суох аан дойду ситимэ суох олохторо лаппа уларыйыан, интэриниэт туһата элбэҕин бэлиэтииллэр.
Балаҕан ыйын 30 диэн Грегориан халандаарыгар сыл 273-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 274-c күнэ). Сыл бүтүө 92 күн баар.
Бэлиэ күннэр:
- Тылбаас аан дойдутааҕы күнэ
- Рунекка Интэриниэт күнэ
- Казахстан — Суут-сокуон (юстиция) үлэһиттэрин күнэ
- Украина — Бүтүн Украинатааҕы бибилэтиэкэ күнэ
- Украина — Оҕону ииттэ ылыы күнэ
Түбэлтэлэр:
- 1882 — АХШ-га Висконсин штатыгар бастакы электричествоны элбэх туһанааччыга тарҕатар гидроэлектростанция үлэтин саҕалаабыт. Гидроэлектростанция кумааҕы собуотун, собуот хаһаайынын дьиэтин уонна ыаллыы турар дьиэлэри хааччыйар эбит.
- 1923 — Москубаҕа Бүтүн Арассыыйатааҕы тыа хаһаайыстыбатын I быыстапкатыгар Саха сирин павильона аһыллыбыт. Тэрийээччи Василий Никифоров-Күлүмнүүр тыл эппит. Онно 40-ча экспонаат кыттыбыт. Онтон сороҕо эһиилигэр Рим куоракка буолбут Аан дойдутааҕы быыстапкаҕа ыытыллыбыт.
- 1938 — Улуу Британия, Франция, Германия уонна Италия Мюнхеннааҕы сөбүлэҥ түһэрсибиттэр. Чехословакияҕа ниэмэстэр олорор эрэгийиэннэрин, Судет сирин, Германия аннексиялаан ылыан сөп диэн сөбүлэспиттэр.
- 1941 — Москуба иһин кыргыһыы саҕаламмыт. Ниэмэстэр «Тайфун» операция чэрчитинэн Москуба диэки кимэн киириилэрин саҕалаабыттар.
- 1954 — АХШ бастакы атомнай уу аннынан сылдьар хараабылын кэккэҕэ киллэрбит. Билигин маннык ракеталаах уу аннынан сылдьар хараабыллар Арассыыйа уонна АХШ ядернай куустэрин биир сүрүн элэмиэнэ буолаллар.
- 1995 — Тува судаарыстыбаннай университета тэриллибит.
- 2015 — Арассыыйа сэриитин Сирияҕа киллэриитэ саҕаламмыт.
Төрөөбүттэр:
- 1917 — Пак Чон Хи — 1962-1979 сылларга Соҕуруу Кэриэйэ бэрэсидьиэнэ. Кини диктатордыы салайыытынан Соҕуруу Кэриэйэ балысхан сайдыыны ситиспитэ, быстар дьадаҥы олохтон төлө көппүтэ. Пак Чон Хи кэмигэр олоххо киирбит бырайыактар: суоллары тутуу, POSCO диэн баараҕай тимир уһаарар собуот, биэс сыллаах былааннар, «Саҥа дэриэбинэ» бырайыак.
- 1941 — Анастасия Мыреева — филология билимин доктора, Саха Өрөспүүбүлүкэтин үөрэҕириитин үтүөлээх үлэһитэ.
Өлбүттэр:
- 1626 — Айсиньгиоро Нурхачи — үс үйэ тухары Кытайы бас билэн олорбут маньчжур импиэрийэтин төрүттээччи.
- 2012 — Федор Постников — Арчы Сүөдэр — суруйааччы, Арассыыйа суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ, «Таатта улууһун сайдыытыгар киллэрбит кылаатын иһин» бэлиэ хаһаайына, педагогическай үлэ бэтэрээнэ.
