Ил Түмэҥҥэ видеоконференция сибээһинэн Владимир Чичигинаров бэрэссэдээтэллээх доруобуйа харыстабылыгар, социальнай көмүскэлгэ, үлэҕэ уонна дьарыктаах буолууга сис кэмитиэт киэҥ ыҥырыылаах мунньаҕа 1941-1945 сс. Аҕа дойду Улуу сэриитигэр кыайыы 75 сылыгар анаммыт Улуу Кыайыы Сылын тэрээһиннэрин олоххо киллэриигэ ананна.
Мунньахха Ил Түмэн Бэрэссэдээтэлэ Петр Гоголев, норуот дьокутааттара, министиэристибэлэр уонна биэдэмистибэлэр бэрэстэбиитэллэрэ кыттыыны ыллылар.
Сис кэмитиэт бэрэссэдээтэлэ Владимир Чичигинаров Саха Өрөспүүбүлүкэтин баһылыга Айсен Николаев 2019 сыл ыам ыйын 9 күнүттэн 2020 сыл ыам ыйын 9 күнүгэр диэри кэми Улуу Кыайыы Сылынан биллэрбитин бэлиэтээтэ.
Владимир Чичигинаров киирии тылыгар сэбиэскэй норуот Иккис аан дойду сэриитигэр кыайыытын суолтатыгар тохтоото.
Парламентарий санаппытынан, 2019 сыл муус устарыгар аҕа көлүөнэ дьон олоҕун хаачыстыбатын тупсарыыга парламент истиилэрэ ыытыллыбыттарын, онно ылыллыбыт сүбэлэргэ Аҕа дойду Улуу сэриитин бэтэрээннэригэр ураты болҕомто ууруллубутун санатта. Норуот дьокутааттарын бөлөҕө сэрии кэмин оҕолорун туһунан сокуоҥҥа социальнай өйөбүлү кэҥэтэр көннөрүүлэри киллэрбитэ.
Мунньахха сүрүн дакылааты үлэ уонна социальнай сайдыы миниистирэ Елена Волкова оҥордо.
Кини иһитиннэрбитинэн, билигин өрөспүүбүлүкэҕэ 73 сэрии инбэлиитэ уонна кыттыылааҕа, төгүрүктээһиҥҥэ түбэспит Ленинград 26 олохтооҕо, 4587 тыыл бэтэрээнэ уонна 25 тыһыынча сэрии оҕото олороллор.
Кыайыы 75 сылыгар анаммыт тэрээһиннэри үбүлээһин кээмэйэ 2020 сылга 369 мөл. солк. Тэрээһиннэр былааннара 5 салаалаах уонна онно 88 тэрээһин киирбит. Туһааннаах былааннар бары оройуоннарга бааллар.
«Аҕа дойду Улуу сэриитигэр Кыайыы 75 сылынан Баһылык биир кэмнээх төлөбүр туһунан ыйааҕар сөп түбэһиннэрэн, бүгүҥҥү күҥҥэ бары төлөбүрдэр оҥоһулуннулар. Биһиги ити үлэни муус устар 29 күнүгэр диэри түмүктээбиппит. 125 мөл.700 тыһ. солк. суумаҕа биир кэмнээх төлөбүрдэр 25,5 тыһ. бэтэрээннэргэ уонна сэрии оҕолоругар тиэрдилиннилэр. Ону сэргэ РФ Президенин Ыйааҕар сөп түбэһиннэрэн, Пенсионнай фонда чэрчитинэн бэтэрээннэргэ харчынан төлөбүр оҥоһулунна, 262 мөл. солк. суумаҕа төлөбүрү 4909 киһи ылла», – диэн иһитиннэрдэ миниистир.
Елена Волкова Кыайыы 75 сылыгар үбүлүөй мэтээллэрин уонна бэлиэлэрин туттарыыга үлэ барбытын бэлиэтээтэ.
«Ураты болҕомто бэтэрээннэр олорор усулуобуйаларын тупсарыыга ууруллар. 2009-2019 сылларга РФ Президенин ыйааҕынан өрөспүүбүлүкэҕэ Аҕа дойду Улуу сэриитин 1 485 бэтэрээнэ уонна огдообото олорор дьиэнэн хааччылынна. 2020 сылга 4 бэтэрээҥҥэ, ол иһигэр биир Ленинград блокадатыгар олорбут киһиэхэ уонна 3 сэрии бэтэрээнин огдооботугар олорор дьиэни атыылаһыыга социальнай төлөбүрдэри аныыр туһунан быһаарыы ылыллыбыта», – диэтэ Елена Волкова.
Билигин да материальнай көмөнү оҥоруу салҕанар: 2020 сылга итиннэ 15 мөл. солк. көрүллүбүт. Арктика оройуоннарыгар көмө кээмэйэ 50 тыһ. солк., атыттарга – 30 тыһ. солк.
Миниистир этэринэн, 2014 сылтан сэрии бэтэрээннэрин олорор дьиэлэригэр хапытаалынай өрөмүөн ыытыллыбыт. Бүгүҥҥү күҥҥэ итинник көмөҕө 22 бэтэрээн наадыйар – бу сыалга 4 мөл. солк. ордук харчы туһаайыллыаҕа.
«Быйыл 100 саастарын туолбуттарынан 4 бэтэрээн наҕараадаланна. Кинилэргэ уһун үйэлэнии бочуоттаах бэлиэтэ уонна 100 тыһ. солк. биир кэмнээх харчы туттарылынна», – диэн иһитиннэрдэ миниистир.
Өйдөбүнньүк уонна албан аат уонна Дойдуга бэриниилээх буолуу сылларыгар тэрээһиннэр чэрчилэринэн ыам ыйын 7 күнүгэр «Туймаада саллаата» комплекска саха снайперыгар пааматынньык туруоруллубут. 2020 сылга саҥардыллаллара былааннаммыт 194 пааматынньыктан 144-гэр өрөмүөн барбыт.
Елена Волкова былааннаммыт тэрээһиннэр эпидемиологическай балаһыанньа тубустаҕына толору кээмэйинэн ыытыллыахтарын бэлиэтээтэ.
Хос дакылааты доруобуйа харыстабылын миниистирин солбуйааччы Роман Савин оҥордо.
Парламентарийдар дакылаатчыттарга, бырабыыталыстыбаҕа кэккэ ыйытыылары биэрдилэр, бэйэлэрэ этии киллэрдилэр.
Парламент спикерин солбуйааччыта Антонина Григорьева бэтэрээннэр уонна сэрии оҕолоро быраастарга уочарата суох киирэр бырааптаахтарын туһунан иһитиннэрэр табличкалары доруобуйа харыстабылын тэрилтэлэригэр ыйыыр наадатыгар болҕомтону туһаайда. Кини сэрии оҕолоругар чэпчэтиилэри кэҥэтэр, байыаннай дьайыылар кыттыылаахтарын хорсун быһыыларын кэриэстиир үлэни күүһүрдэр наадатын эттэ.
Норуот дьокутаата Мария Христофорова Буойун албан аатын күнүн – балаҕан ыйын 3 күнүн чиэһигэр сэрии уонна тыыл бэтэрээннэригэр, сэрии оҕолоругар уо.д.а. биир кэмнээх харчыны төлөөһүнү көрөр туһунан этии оҥордо.
Парламент бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Виктор Губарев биир кэмнээх төлөбүрү ылбыт сэрии оҕолорун ахсаанын ыйытта. Кини өрөспүүбүлүкэҕэ Кыайыы Знамятын туһунан сокуон мөлтөхтүк толорулларын ыйда, үөрэх тэрилтэлэригэр патриотическай иитиигэ үлэ күүһүрэрэ наадатын бэлиэтээтэ. Аҕа дойду Улуу сэриитигэр Саха сирин дьонун кыттыытыгар анал кинигэлэри таһаарарга этиилээх.
Ил Түмэн Бэрэссэдээтэлэ Петр Гоголев история өйдөбүнньүктэрин харыстааһын, үйэтитии суолталааҕын бэлиэтээн, Улуу Кыайыы тэрээһиннэрин ыытыыга бырабыыталыстыба салгыы туох былааннааҕын ыйытта. Спикер ыччаты патриоттуу тыыҥҥа иитиигэ туох дьаһаллар оҥоһуллалларын ыйытта. Сэрии оҕолоругар категориянан араарыы наадатын бэлиэтээтэ. Өрөспүүбүлүкэ оройуоннарыгар гериатрическай отделениелары тэрийиигэ балаһыанньаны чопчулаата.
Парламентарий Алена Атласова коронавирус ыарыы тарҕаммыт кэмигэр аҕа көлүөнэ дьоҥҥо медицинскэй көмөнү тэрийии, сорох тэрээһиннэр ыытыллыбатахтарыттан босхоломмут харчы салгыы ханна ыытылларын тустарынан ыйытта.
Источник: https://www.sakhaparliament.ru/sa/beliitike/95-2020-02-18-02-24-49/1192-2020-05-27-08-19-44
This post was published on 28.05.2020 17:02 17:02