1926 сыллаахха бу күн ВКП(б) Саха сиринээҕи обкомун бюрота «Балаҕаны хотонтон араарар туһунан» уураах таһаарбыт. Докумуон саха олоҕор саҥа кэрдиис кэми саҕалаабыта. Бикипиэдьийэ атын бэлиэтээһиннэрин салгыы аах.
Бэлиэ күннэр
- Скаут аан дойдутааҕы күнэ. 1910 сыллаахтан бэлиэтэнэр. Бастакы скаут оҕолор лааҕырдара Англияҕа 1907 сыл сайыныгар аһыллыбыта. Арассыыйа импиэрийэтигэр 1909 сыллаахха баар буолбута. Ол эрээри 1924 сыллаахха бобуллубута. Кини үгэстэрин сорҕотун Пионер хамсааһына ылбыта. 1990 сыллаахха сөргүтүллүбүтэ.
- Ииндийэ — Гобинд Сингх гуру төрөөбүт күнэ.
- Беларусь — Социальнай көмүскэл үлэһиттэрин күнэ.
- Кытай, Харбин — Харбиннааҕы муус уонна хаар оҥоһуктар дойдулар ардыларынааҕы бэстибээллэрэ.
- АХШ — Көтөрдөр күннэрэ.
Түбэлтэлэр
- 1762 — Дьиҥнээх Романовтар династиялара быстан Арассыыйа бүрүстүөлүгэр ньиэмэс принцэ Пётр III олорбут.
- 1875 — Парижка аатырбыт Гарнье операта аһыллыбыт.
- 1905 — Арассыыйа — Дьоппуон сэриитин кэмигэр Порт-Артур көмүскээһинэ түмүктэммит. Кириэппэһи комендант генерал Анатолий Стессель дьоппуоннарга биэрбит.
- 1919 — Кыһыл Аармыйа Вильнюс куораты ылбыт.
- 1919 — Германияҕа Мюнхеҥҥа Ньиэмэс оробуочай баартыйата тэриллибит, кэлин бу баартыйа фашист баартыйата буолбута.
- 1926 — ВКП(б) Саха сиринээҕи обкомын бюрота «Балаҕаны хотонтон араарар туһунан» уураах таһаарбыт.
- 1967 — Дьааҥы оройуона икки оройуоҥҥа хайытыллыбыт: Үөһээ Дьааҥы (киинэ — Баатаҕай) уонна Усуйаана (киинэ — Депутатскай).
Төрөөбүттэр
- 1837 — Василий Радлов — востоковед-тюрколог, академик, түүр тылын чинчийиитигэр саҥа хайысханы арыйан төрүттээччи, саха тылын бастакы историческай грамматикатын суруйбута биллэр.
- 1856 — Егор Николаев — Улахан Дьөгүөрдээн — XIX үйэ иккис аҥаарыгар биллибит киһи, Боотур Уус улууһун кулубата. Сахалар бэйэлэрин бэйэлэрэ салайыныыларын туруорсубут, Степной Думаны сөргүтэ сатаабыт, земство институутун Саха Сиригэр киллэриини туруорсубут, Саха сиригэр холуобунай көскө ыытыы суох буоларыгар кылаатын киллэрбит киһи. Саха уһулуччулаах киһитэ Күлүмнүүр учууталынан билинэр киһитэ.
- 1941 — Хаяо Миядзаки — дьоппуон аниме режиссёра, продюсер, сценарист, суруйааччы уонна мангака.
- 1946 — Надежда Николаева — учуонай, музыковед, хандьыдаакка диссертацията олоҥхоҕо уонна саха оператын олоҕуруутугар анаммыта.
- 1953 — Артур Васильев — саха живописеһа, саха норуодунай худуоһунньуга.
Өлбүттэр
- 2013 — Раиса Захарова (06.04.1954—05.01.2013) — ырыаһыт, саха норуодунай артыыһа (2010), Горнай улууһун Ытык олохтооҕо.
This post was published on 05.01.2021 09:01 09:01