Дьокуускай куоракка үөрэх үлэһиттэрин атырдьах ыйынааҕы сүбэ мунньахтара буолла. Сүбэ мунньах методическай сэминээрдэр, төгүрүк остуоллар, панельнай дискуссиялар, маастар-кылаастар уонна кэпсэтэр былаһааккалар быһыытынан ыытылынна, суруйда Саха парламент саайт.
Сүрүн тэрээһиҥҥэ, пленарнай мунньахха Ю.А. Гагарин аатынан Култуура уонна аныгы ускуустуба киинигэр, атырдьах ыйын 21 күнүгэр Ил Дархан Айсен Николаев, Ил Түмэн бастакы вице испиикэрэ Александр Жирков кытыннылар.
Сүбэ мунньахха 480 тахса үөрэх тэрилтэлэрин бэрэстэбиитэллэрэ мустан, өрөспүүбүлүкэ экэниэмикэтигэр каадырдары бэлэмнээһин боппуруоһун ырытыстылар. Айсен Николаев үөрэх салаатын сайдыытын сүрүн тосхоллоругар тохтоото. Кини аныгы үйэҕэ сыыппара технологията, оҥоһуу өй күүскэ сайдан, үлэ ырыынага уларыйа турарын, саҥа идэлэр тахсалларын бэлиэтээтэ.
Итиниэхэ олоҕуран, 2030 сылга диэри үөрэх салаатын сайыннарыы сүрүн сыала-соруга торумнаммыт. Саҥа ирдэбилгэ эппиэттиир туһугар үөрэх ситимэ эмиэ саҥа саҕахтар диэки хайыһан, кэмигэр уларыйан иһиэхтээх.
Ил Түмэн бастакы вице испиикэрэ Александр Жирков үс боппуруоска болҕомто уурар тоҕоостооҕун туһунан эттэ. Бастакытынан, РФ Үөрэххэ министиэристибэтин бирикээһин быһыытынан, федеральнай үөрэх бырагырааматыгар сокуоҥҥа уларытыылары киллэрии, ону таһынан, педагогическай үлэһиттэр ноҕоруускаларын көрүү.
Александр Николаевич төрөөбүт тылбытын үөрэтэргэ бэриллэр чаас кыччатыллыахтааҕын, итиниэхэ көрүллэр чааһы номнуо үстэ кыччатыы барбытын аҕынна. Кини национальнай өрөспүүбүлүкэлэргэ төрүт омук тыла харыстаныахтааҕын туһунан дойду Бэрэсидьиэнэ Владимир Путин хаста даҕаны этэн турарын санатта.
«Үөрэх чааһын тэҥнииргэ төрөөбүт тыл учууталлара үлэлэригэр интэриэстээх буолалларын туһугар кинилэргэ эбии чэпчэтии оҥоһуллуохтаах. 2021 с. Бырабыыталыстыба уурааҕа ылыныллыбыта, ону сөргүтэр, үбүнэн хааччыйар уолдьаста. Төрөөбүт тылбытын үөрэтии, сахабыт тылын сүөгэйин-сүмэтин оҕоҕо иҥэрии атарахсытыллыа суохтаах. Төрөөбүт тылы үөрэтэр учууталлар Арассыыйатааҕы сийиэстэригэр өрөспүүбүлүкэттэн дэлэгээссийэ барар. Кинилэр өрөспүүбүлүкэ интэриэһин туруорсуохтарын наада.
Төрөөбүт тылбыт үөрэх бырагырааматыттан тахсар түгэнигэр уруок таһынан дьарык ыытыллыан сөп. СӨ Үөрэххэ уонна билимҥэ министиэристибэтэ, уопсастыбаннас, Бырабыыталыстыба бу боппуруоһу быһаарарга көхтөөхтүк кыттыахтаахтар», — диэтэ Ил Түмэн бастакы вице испиикэрэ.
Иккиһинэн, Александр Жирков учуобунньуктары оҥорууга тохтоото, оробуочай бөлөх Саха Сирин устуоруйатыгар бэлэмнээбиттэрин РФ Үөрэҕин министиэристибэтиттэн маны соторго, итини кыччатарга диэн дьаһал кэлбит. Түмүгэр Саха Сиригэр XIX үйэ бүтүүтэ, ХХ үйэ саҕаланыыта национальнай интэллигиэнсийэ баарын туһунан сотон баран уобалас интэллигиэнсийэтэ диэбиттэр. Манчаары Баһылай федеральнай эспиэртэр көрбүттэрин кэннэ оросбуонньук диэн ааттаммыт. Фундаментальнай научнай тирэх баарын үрдүнэн.
Үсүһүнэн, кини ыччаты Аҕа дойдуга бэриниилээх буолууга иитии туһунан боппуруоска эйэлээх олоҕу, норуоттар икки ардыларыгар доҕордуу сыһыаны олохтуурга оҕолор кылааттарын, Саманта Смит холобурун аҕалла.
Кыргыстааҥҥа Иссык Кульга Уус Алдантан 28 оскуола үөрэнээччилэрэ, «Кэнчээри» ансаамбыл сайыҥҥы сынньалаҥнарын атааран кэллилэр. Маны федеральнай таһымҥа таһааран, СНГ иһигэр доҕордуу сыһыаннаах дойдуларга оҕолор дэлэгээссийэлэрин хардарыта сырытыннарар суолталааҕын туһунан Александр Николаевич эттэ. Оҕолор норуоттар икки ардыларыгар доҕордуу сыһыаны бөҕөргөтөргө төһүү суолталаахтарын бэлиэтээтэ.
