“АЛРОСА” АК алмаастары атыылааһыҥҥа Саха сиринээҕи тэрилтэтэ 25 сылын туолла. Аан дойдуга хас сыаналаммыт сүүрбэһис алмаас бу тэрилтэ үлэһиттэрин түмүгэ.
1992 с. олунньу 18 күнүгэр “Алмазы России-Саха” сабыылаах көрүҥнээх аахсыйалаах хампаанньа, 1993 с. тохсунньу 28 күнүгэр алмаастары атыылааһыҥҥа Саха сиринээҕи тэрилтэ (ЯПТА) тэриллибитэ. 1996 сылтан бу тэрилтэ “АЛРОСА” АК Биир кэлим батарар тэрилтэтин салаатынан буолар.
Тэрилтэҕэ чочуллубатах алмааһы суортааһынынан, сыаналааһынынан уонна батарыынан дьарыктаналлар.
Алмаастары атыылааһыҥҥа Саха сиринээҕи тэрилтэ үс салаалаах: суортуур сыах, хомуйар салаа уонна батарыыга салаа. Тэрилтэҕэ 249 киһи үлэлиир. Үлэһиттэр 90 быр. үрдүк үөрэхтээхтэр, сүрүннээн геологтар, горняктар, физиктар. Сорохтор учуонай степеннээхтэр.
Төһө да араас аппарааттары туһаммыттарын иһин, алмааһы суортааһын бириинчик, илии үлэтэ. Суортааччы уонна сыаналааччы хас биирдии тааһы луупа уонна микроскоп көмөтүнэн көрөллөр.
Классификатор 8000 тургутууттан турар. Сатаан суортааһынтан алмаас бүтэһик сыаната уонна батарыыттан киирэр дохуот тутулуктаах.
Тэрилтэ суортуур сыаҕар алмаастары эрдэттэн суортааһыҥҥа аныгы тэрил туһаныллар. Бу – вибрационнай остуоллар, өҥүнэн-дьүһүнүнэн араарар уонна ыйааһынынан араарар автоматтар. 2018 сылга техническэй саҥардыынан саҥа аппарааты ылыахтара.
25 сыллаах үбүлүөйүнэн сибээстээн, өйдөбүнньүк экспозицияны арыйыы буолла. Көрөөччүлэр каадыр отделын салайбыт Афанасий Масаев, биллэр судаарыстыбаннай деятель Ньургун Тимофеев уо.д.а тустарынан сиһилии билистилэр. Экспозицияны ЯПТА дириэктэрэ Виталий Гаврильев үөрүүлээхтик арыйда.
Маны сэргэ үбүлүөй чэрчитинэн “Алмазная летопись” диэн 500 экземплярдаах кинигэ күн сирин көрдө. Манна өрөспүүбүлүкэҕэ алмааһы хостуур салаа историята киэҥник сырдатылынна, улахан болҕомто тэрилтэ атаҕар туруутугар өҥөлөөх кэлэктиипкэ уурулунна.
