Саха сиригэр идэлээх сойуустар үлэһиттэрин күнэ 2011 сыллаахтан СӨ бэрэсидьиэнин ыйааҕынан бэлиэтэнэр.
Арассыыйаҕа — Байҕал пехотатын күнэ.
Динамиты айбыт швед химигэ Альфред Нобель кэриэһин эппит.
Саха норуодунай бэйиэтэ Сэмэн Данилов, саха норуодунай суруйааччыта, биллиилээх прозаик Василий Яковлев-Далан күн сириттэн күрэммит күннэрэ.
Сэтинньи 27 диэн Григориан халандаарыгар сыл 331-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 332-c күнэ). Сыл бүтүө 34 күн баар.
Бэлиэ күннэр:
- Саха Өрөспүүбүлүкэтэ — Идэлээх сойуустар үлэһиттэрин күнэ. 2011 сыллаахтан СӨ бэрэсидьиэнин ыйааҕынан бэлиэтэнэр.
- Арассыыйа — Байҕал пехотатын күнэ. Бүөтүр I ыраахтааҕы дойдуга бастакы «байҕал саллааттарын полкатын» туһунан ыйааҕа 1705 сыл урукку истиилинэн сэтинньи 16 күнүгэр, аныгыннан бүгүн тахсыбыт.
Түбэлтэлэр:
- 1095 — Рим папата Урбан II Клермоннааҕы собуорга Бастакы Кириэстээх бохуоту биллэрбит. 1099 сыллаахха кириэс сүгээччилэр Иерусалимы сэриилээн ылбыттара. Түмүгүнэн хас да кыра судаарыстыба олохтоммута, ол иһигэр Иерусалим саарыстыбата.
- 1895 — Динамиты айбыт швед химигэ Альфред Нобель кэриэһин эппит. Кини муспут баайын үксэ билим арыйыыларын уонна аан дойдуга эйэни бөҕөргөппүт дьону бэлиэтиир Нобель бириэмийэтин пуондатыгар киирбит.
- 1997 — Саха Өрөспүүбүлүкэтин Бырабыыталыстыбатын №515 уурааҕынан эркээйи сирдэр тэриллибиттэр. Олор истэригэр Хаҥалас улууһугар баар «Дьороно«, Абый улууһугар баар «Сайылык«, Алдан улууһугар баар «Үөһээ Амма» диэн заказниктар саҥа статус ылбыттар.
- 2001 — Хаббл телескоп Осирис (HD 209458 b) диэн экзопланетаҕа водородтан турар атмосфера булбут. Атын сулустар тастарыгар баар экзопланеталарга бастакытын атмосфера булуллубут. Осирис Күнтэн 153 сырдык сыл ыраах баар Юпитерга майгынныыр итии планета буолар.
Төрөөбүттэр:
- 1889 — Николай Желобцов — Өрөбөлүүссүйэ иннинэ Германияҕа тиийэ үөрэммит техническэй хайысхаҕа саха бастакы инженерэ.
- 1960 — Юлия Тимошенко — Украина бэлиитигэ. «Юлия Тимошенко блогун» басхана уонна 2005, 2007-2010 сылларга Украина премьер-миниистирэ.
- 1965 — Альберт Кувезин — тыва гитариһа уонна ырыаһыта, тывалыы хоомэй уонна хабарҕа ырыатын маастара (истиилэ — каргыраа). Тыва өрөспүүбүлүкэтин норуодунай артыыһа.
Өлбүттэр:
- 1852 — Ада Лавлейс — Англия математига. Чарльз Бэббидж суоттуур массыынатын ойуулаабытынан уонна бастакынан программа суруйбутунан биллэр.
- 1978 — Сэмэн Данилов — саха норуодунай бэйиэтэ, прозаик, тылбаасчыт, кириитик, М. Горькай аатынан РСФСР Судаарыстыбаннай бириэмийэтин лауреата, ССРС суруйааччыларын Сойууһун чилиэнэ.
- 1996 — Василий Яковлев — Далан — Саха норуодунай суруйааччыта, биллиилээх прозаик, педагогика билимин хандьыдаата. Сүрүн айымньылара: «Дьикти саас», «Тулаайах оҕо», «Тыгын Дархан» уо.д.а.
This post was published on 27.11.2020 09:01 09:01