Самаан сайын салаллан, сайдам санаалаах сахам дьоно саламалаах түһүлгэлэргэ үрүҥ тунах ыһыахтарга үмүөрүспүт кэмнэрэ. Мин даҕаны туора туран хаалбатым. Дойдубар ыҥырыылаах ыалдьыт буолан даххаһыйан тиийэн, мааныга-далбарга сырыттым, чиэстэнним-бочуоттанным.
Ол гынан, нэһилиэкпитигэр ытык дьоммут, Улуу Кыайыы туһа диэн арҕаанан-илининэн сэрии бөҕөнү сэриилэспит, тыылга үлэ бөҕөнү үлэлээн умса-төннө түспүт биир даҕаны бэтэрээн хаалаахтаабатаҕа сүрдээх. Аҕа саастаах хаарыан дьоммун суохтаан, ахтан-санаан, хараастаммын уйадыйталаан ыллым. Мин барааска, сэттэ уончалаах, сэттэ уоннарын ааспыт үлэ бэтэрээннэрэ кырдьыбыт аатыран, мэтээллэрбит, бэлиэлэрбит кылабачыһан кинилэри солбуйбуппут. Биһиги даҕаны, тарбахха баттанаахтыыр эбиппит. Ол иһин даҕаны анаан-минээн ыҥырыллан эрдэҕим.
Чэ, бээ, аһара суланымыахха. Олох сокуона буоллаҕа, хайыыр да кыах суох… Көлүөнэни көлүөнэ солбуйар. Хата кэрэхсээбиппин, бэркиһээбиппин кэпсиим. Дойдум дьон-сэргэ олохсуйар, төрүөх кэлэр уйгулаах сир буолбут. Күөх сирэм киэргэллэрэ сибэккилэр буолан, бу оҕо аймах элбэҕин. Мичилиспит, сандаарыспыт кыыс-уол, ыччат ыллаан-туойан, үҥкүүлээн, кыынньар кымыһынан, сыалаах үтэһэнэн күндүлээн, барахсаттар, эчи үчүгэйдэрин. Сахалыы сиэр-туом, алгыс-тойук, эҕэрдэ, араас тэрээһин киһини сылаппаттык, сэргэхтик, холкутук солбуллан иһэр. Оҕолуун, эдэрдиин-эмэнниин, дьон-сэргэ сахалыы таҥнара-симэнэрэ «биһиги, сахалар» диэн киэн туттуу кыымын саҕар.
Биһиги саҕанааҕы, сэбиэскэй кэмнээҕи партийнай мунньах аҥаардаах салгытыылаах ыһыахтар бааллара. Олору санаан сүөм түһэбин. Ол күн сүөсүһүттэр, тарбыйахсыттар, сылгыһыттар эрэйдээхтэр этэҥҥэ сыл тахсыбыттарын махталыгар сопхуос парткомуттан Элиэнньин төбөлөөх кыраамата сыыһын ылан, үөрээхтииллэрэ. Ити кэннэ тута күрэхтэһии саҕаланара. Ахсааннаах дьахтар, эмээхсин халадаай ырбаахы, хаһыаччык кэтээхтиирэ. Эр дьон, култуура үлэһиттэриттэн ураты, сахалыы таҥныбыттарын өйдөөбөппүн. Сахалыы өй-санаа, омук быһыытынан үгэспит, култуурабыт суолталаммат, сайыннарыллыбат, өрө тутуллубат кэмэ этэ. Биир ньыгыл сэбиэскэй норуот буоллахпыт. Дэлэҕэ, маннык ыһыах күн, дэриэбинэҕэ соҕотох оһуокай таһаарааччыбыт Ойохтоох Охоноон улаханнык холуочуйан баран:
«Оо-йох көрдөтөр оһуокаа-ай,
Ээ-эр көрдөтөр ээһиэкээ-эй!» — диэн этэн эҥээритэрэ, оһуокайдьыттар алларастаһа-алларастаһа хаба тардан ылаллара ырааппыт 70-с сыллар түгэхтэриттэн кулгаахпар билигин даҕаны охсуллан ааһар…