24 Муус устар 24.04
  • $ 93,29
  • 99,56

Ольга Сидоркевич «Ырыам миэнэ – сырдык ырам» быыстапкаҕа ыҥыраллар

13:01, 04 марта 2022
Текст:
Читайте нас на
Яндекс Новости
ЯДВ

Бүгүн Дьокуускай куоракка Саха сирин норуоттарын музыкатын уонна фольклорун түмэлигэр Саха АССР уонна РФ култууратын үтүөлээх үлэһитэ, норуот ырыаһыта, ырыа айааччы, СӨ үөрэҕириитин,  айылҕа харыстабылын туйгуна Ольга Петровна Иванова-Сидоркевич 90 сылыгар аналлаах «Ырыам миэнэ – сырдык ырам» диэн быыстапка арыллар. Тэрийээччилэр күнүс 3 чааска ыалдьыттары күүтэллэр. Быыстапка кулун тутар 12 күнүгэр дылы үлэлиэҕэ.

Ольга Иванова-Сидоркевич (1932-2003 сс.) төрөөбүт сахатын норуотугар үйэлэргэ умнуллубат дьикти тыыннаах, ураты истиҥ матыыптаах ырыалары айан хаалларбыт дьонтон биирдэстэрэ. Т. Сметанин тылларыгар “Манчаары”, С. Кулачиков-Эллэй тылларыгар “Таптыаҕыҥ ийэни”,  бэйэтин тылларыгар «Доҕоруом, ыл кэлиий» онтон да атын классика буолбут музыкальнай айымньылара саха ырыатын көмүс пуондатыгар киирбиттэрэ.

Ольга Петровна 1932 с. сэтинньи ый 23 күнүгэр Амма улууһун Соморсун нэһилиэгэр төрөөбүтэ. 1941-1945 сс. сэрии алдьархайыгар тулаайах хаалбыта, аҕата сэриигэ Ржев куорат аттыгар кыргыһыы толоонугар охтубута, оттон ити сыл ийэтэ ыалдьан өлөөхтөөбүтэ.

«Аҕабар» диэн бастакы хоһоонун 12 сааһыгар аҕатыгар Петр Яковлевичка анаан суруйбута.  Оскуола кэмнэригэр туйгун үөрэнээччи, пионер уонна комсомол, лидер  этэ. 1949 с. Соморсун нэһилиэгэр ааҕар балаҕан сэбиэдиссэйинэн үлэлээн саҕалаабыта. 1953-1956 сс. ырыа учууталынан оскуолаҕа үлэлээбитэ. 1957-1961 сс. Дьокуускайдааҕы музыкальнай училищеҕа композитор Грант Арамович Григорян кылааһыгар үөрэммитэ. Ол бириэмэҕэ музыкальнай-драматическай театрга эстрада бюротугар солистканан үлэлээбитэ, Уһук Илин, Арҕаа Сибиир, Бурятия, Забайкалье эргин гастролларга сылдьыспыта. 1969 с. Амматын сиригэр эргиллэн, народнай театрга режиссердаабыта, дириэктэрдээбитэ. 1972 с. О.П. Иванова-Сидоркевич уус-уран самодеятельность Бүтүн Союзтааҕы бэстибээлин лауреата буолбута, Москваҕа, Уфаҕа буолбут литература уонна искусство киэһэлэригэр кыттыыны ылбыта.

1974 с. «Таптыыр Аммам» диэн ырыаларын хомуурунньуга тахсыбыта. 1980 с. Амматааҕы пионердар дьиэлэрин директорынан ананан, 20-тэн тахса сыл устата «Амма чэчирэ» ырыа уонна үҥкүү  этнографическай  оҕо ансаамбылын  тэрийэн үрдүк таһымнаахтык үлэлэппитэ. 1988 с. «Амма чэчирэ» РФ үөрэҕэриитин министерствотын көрдөрүүлээх уус-уран коллективын үрдүк аатын ылбыта. Итини сэргэ кини Оҕо уопсастыбаннай экологическай киинин тэрийэн үлэлэппитэ. 2001 с. Бөтүҥ нэһилиэгэр оҕо экологическай пааркатын арыйбыта. 1996-1997 сс. Суздальга экологическай семинарга, Канадаҕа экологическай үөрэхтээһин  конференцияларыгар кыттыыны ылбыта. Кыыс Амматын харыстаан, ССРС наукаларын Академиятын Научнай  сүбэтигэр тиийэ «леспромхоз» тутуутун утарсан, Амма уутун хачайдыыр бырайыагы көтүттэрбитэ.

Тэрээһиҥҥэ кыттыыны ылыахтара О.П. Иванова-Сидоркевич төрөппүт кыыһа Вера Шилова, Амма улууһун култуураҕа управлениетын салайааччыта Иван Иванов, СӨ ырыа айааччыларын сойууһун бэрэссэдээтэлэ Алексей Егоров, «Дьүһүй» сахалыы ырыа кулуубун салайааччыта Алексей Калининскай, Христофор Максимов пуондатын президенэ Михаил Санников, Суорун Омоллон аатынан Опера уонна балет театрын артыыската Анна Дьячковская о.д.а.

Быыстапкаҕа О.П.Иванова-Сидоркевич кэнсиэргэ кэппит көстүүмнэрэ, киэргэллэрэ, хаартыскалара, ырыанньыктара, бэйэтэ тутта сылдьыбыт маллара туруохтара.

Следите за самым важным и интересным в Telegram-канале и WhatsApp-группе ЯСИА