Нэһилиэнньэни ыраас иһэр уунан хааччыйыы бырагырааматынан Аканаҕа Дьокуускайтан «Гидросфера» ХЭТ түөрт үлэһитэ кэлэннэр сир анныттан ууну булар-ылар соруктаах үлэлэбиттэрэ ыйтан орто. Санаттахха, өссө ааспыт үйэ 70-с сылларыгар ыытыллыбыт чинчийиилэр түмүктэринэн нэһилиэккэ балай да саппаастаах уонна хаачыстыбалаах уу дьапталҕата баара биллибитэ, диэн Огни Нюрбы суруйар.
Оччолорго олохтоохтор да, оройуон салалтата да уһун сыллаах курааннар кэлэннэр күөллэр уулара лаппа түһүөҕүн билбэтэх буолуохтарын сөбө. Онуоха эбии хоһооҥҥо хоһуллар, ырыаҕа ылланар Дьөҥкүүдэ Эбэ илгэлээх уута хайдахтаах да күҥҥэ-дьылга көҕүрүө суох курдуга, билигин да Эбэ барахсан туруулаһар, таҥара көмөтүнэн киһи дьиксинэрэ суох. Оттон кэмэ кэллэҕинэ өссө бычылыччы туолан, салгыы биһигини арчылыы-араҥаччылыы туруоҕа.
Ууну чинчийээччилэр этэллэринэн, скважина дьон олорор сириттэн арыый тэйиччи буолуохтаах, быраабыла-ирдэбил оннуктар. Ол иһин үлэһиттэр маҥнай дэриэбинэ кытыытыгар миэстэ буланнар сири үүттүүр үлэлэрин саҕалаабыттара. Хомойуох иһин, төһө да 150 миэтэрэни аллара түстэллэр, уу дьапталҕата көстүбэтэҕэ. Инньэ гынан сир уларытарга тиийтэрэ. Икки скважина үүттэммитин, элбэх аналлаах матырыйааллар ороскуоттаммыттарын аахтахха, элбэх бириэмэ, сыра-сылба барбыта чуолкай. Биригээдэ салайааччыта Артем Афанасьевич Васильев кэпсииринэн, үлэһиттэр уу көстүбэтэҕиттэн сүөм түспэтэхтэр. Төттөрүтүн хадаардарын киллэрэннэр, «манан баар буолуохтаах» диэн Эбэ кытыытыгар чопчу биир сиргэ түспүттэр. Ымыы санаа оҥоһуннахха туох барыта табыллааччы, ол да курдук 60 миэтэрэни үүттээттэрин кытта уу баара билиннэ, Үөрүү муҥура суох улаатта. Үүттүүр үлэ уостубат, аны туран «Гидросфералар» ууну өрөспүүбүлүкэтээҕи эпидемиология киинигэр чинчийиигэ ыытыахтара. Чиҥэттэххэ, иһэр уу 60-ча параметрынан үөрэтиллэр — өҥүттэн, сытыттан, амтаныттан саҕалаан араас эттиктэргэ тиийэ, барыта нуорма иһинэн буолуохтаахтар. Уу хаачыстыбатын, састаабын үөрэтии чыпчылҕан түгэнэ кэмҥэ кыаллыбат, ый-балтараа кэтэһиллэр. Артем Васильев скважина водоохраннай зонаҕа туруохтааҕынан бырайыак оҥоһуллуоҕа уонна көҥүл ылыллыаҕа диэтэ.
Үлэ кээмэйэ билигин да кырата суох, ол иһин сэрэхэдийэн нэһилиэк баһылыга Ефрем Семеновтан скважина быйыл үлэлиэ дуо диэн токкоолостум. Кини: «Хаачыстыбалаах иһэр уу програаматын Аканаҕа олоххо киллэрэргэ АЛРОСА дивидениттэн оройуон 6 мөл. солк. биэртэ, сыалбытын-сорукпутун хайаан да ситиэхпит, саарбахтааһын суох буолуохтаах», — диэтэ. Дьэ онон, дьаныардаах-дьүккүөрдээх үлэлээх, дьоҥҥо туһалыыр эрэ толкуйдаах «Гидросфераларга» махтаныах эрэ тустаахпыт.
Афанасий ИВАНОВ
