Өлүөнэ өрүскэ муус алын кырыыта билигин Ленскэй улууһун Ярославскай бөһүөлэгиттэн 5 км (Ленскэйгэ диэри 2 км) сытар. Өрүс арыллыытыгар уу таһыма нуорматтан 1,6- 2,4 м намыһах. Сууккаҕа муус 19 км. сыҕарыйда.
Ленскэйгэ уу таһыма 282 см (сууккаҕа 86 см эбиллэр) критическэй таһымҥа 1410 см. буолар, муус үрдээтэ.
Өрүс орто сүүрүгэр уу таһыма сууккаҕа 5-25 см тэтимнээхтик үрдээн, мууһа хараарбыт, мууска уу тахсыбыта бэлиэтэнэр, кытыы биэрэккэ аһаҕас сирдэр үөскээбиттэр.
Нүүйэ өрүскэ Бэчэнчэ таһыгар (Өлүөнэ өрүс хаҥас салаата) муус хамсааһына бэлиэтэнэр. Ыам ыйын 10-11 күннэригэр Дьикимдэ – Куду-Күөл учаастагар өрүстэр арыллаллара күүтүллэр, бу өр сыллаах болдьох орто көрдөрүүтүгэр чугаһыыр.
Өлүөхүмэ оройуонун Тээнэ өрүһүгэр (Чара өрүс уҥа салаата) ыам ыйын 9 күнүгэр муус хамсааһына саҕаланна, бу нуорматтан 2 хонугунан хойутаата.
Өлүөхүмэ улууһун сиригэр-уотугар уу таһыма үрдээбитин бэлиэтииллэр, хамсааһыннар уонна кытыы биэрэккэ аһаҕас сирдэр бааллар.
Алдан өрүс уонна кини учаастактарын былаһын тухары уу таһыма сууккаҕа 4-тэн 35 см диэри үрдүү турар, сорох сирдэринэн муус үрдүгэр уу бэлиэтэнэр, муус ньуура көнө уонна хараҥарбыт.
Аммаҕа чугастааҕы сууккаларга муус хамсааһына күүтүллэр, бу учаастакка өрүс арыллыыта ыам ыйын 10-11 күннэригэр буолуохтаах.
Бүлүү өрүс эстиитэ ыам ыйын 11-16 күннэригэр күүтүллэр.
Хоту уонна хотугулуу-илин өрүстэр кыһыҥҥылыы тураллар.
Источник: Д.Д. Садовников
This post was published on 10.05.2022 13:01 13:01