Бэлиэ күннэр
- Ирландия, Хотугу Ирландия Монтсеррат, Ньюфаундленд уонна Лабрадор — Сибэтиэй Патрик күнэ
- АХШ, Бостон — Эвакуация күнэ (1776 сыллаахха Англия сэриилэрэ Бостонтан эвакуацияламмыттар)
- Италия — Былыргы Римҥэ бу күн Либер, Либера уонна Церера таҥараларга анаммыт либералия күнэ бэлиэтэнэр эбит. Сири оҥоруу уонна өҥ үүнүү таҥаралара
- Таиланд — Муай Тай күнэ
День эвакуации(округ Саффолк, Массачусетс) День Святого Патрика, государственный праздник в Ирландии,Монтсерратеиканадской провинцииНьюфаундленди Лабрадор, широко распространен в русскоязычном мире и в меньшей степени в других частях мира.
Түбэлтэлэр
- Б.э.и. 45 сыл — Юлий Цезарь Тит Лабиен уонна Помпей Балыс баһылыктаах сэриини Мунда аттыгар кыайбыт. Бу кини өлүөн иннинэ бүтэһик кыайыыта этэ.
- 624 — мусульмааннар төрүт итэҕэллээх бэйэлэрин аймахтарын курайшиттары Бадра аттынааҕы кыргыһыыга кыайбыттар. Бу мусульманнар бастакы бөдөҥ кыайыылара этэ. Уус төрүттээччитэ Курайш — ислаамы төрүттээбит Мухаммед өбүгэтэ.
- 1400 — Тимур Дамаскай куораты ылбыт уонна халаабыт.
- 1805 — Италия өрөспүүбүлүкэтэ Италия хоруоллуга буолбут, Наполеон дойду хоруолунан ааттаммыт.
- 1922 — Капитан Николай Хапилин баһылыктаах үрүҥ этэрээт Булуҥу ылбыт.
- 1924 — Көмүс бириискэлэри салайан үлэлэтэр «Якутзолототрест» төрүттэммит.
- 1950 – Берклигэ Калифорния университетын учуонайдара 98-с элэмиэни синтезтээбиттэр, «калифорний» диэн ааты иҥэрбиттэр.
- 1959 — бу түүн Далай-лаама XIV Тибиэттэн Ииндийэ Дхарамсала куоратыгар күрээбит. Онно Тибиэт үүрүллүбүт бырабыыталыстыбата олохтоммут, билигин да баар.
- 1963 — Балига Агунг вулкан эстэн 1100-тэн тахса киһи өлбүт.
- 1969 — Голда Меир Израильга бастакы дьахтар премьер-миниистир буолбут.
- 1971 сыллаахха Дьокуускайга киинэ артыыстара ыалдьыттыы кэлбиттэр: Б. Андреев, М. Ладынина, Л. Смирнова, Нонна Мордюкова, Л. Хитяева, З. Кириенко, Л. Шаглова уонна Армения народнай артыыһа Гурген Тонунц. Режиссер А. Смирнов уонна сценарист В. Трунин «Белорусский вокзал» диэн ааттаах саҥа уус-уран киинэлэрин аҕалбыттар. Артыыстар Алдаҥҥа уонна Миирнэйгэ эмиэ сылдьыбыттар.
- 1991 — Бүтүн Сойуустааҕы референдум буолбут. Куоластаабыт дьон үс гыммыт биирэ ССРС оннунан хааларыгар этиммитэ. Ону кытта РСФСР олохтоохторун 70 % «РСФСР бэрэсидьиэнэ» диэн дуоһунас баар буоларыгар куоластаабыттара.
- 1992 — ЮАР-га буолбут референдумҥа (үрүҥ тириилээхтэр эрэ кыттыбыттар) саҥа конституция бигэргэтиллибит. Бу конституция хара уонна үрүҥ тириилээх дьон бырааптарын тэҥнээбитэ.
- 2007 — Бу иннинэ СӨ вице-бэрэсидьиэнинэн үлэлээбит Александр Акимов Москубаҕа Саха Өрөспүүбүлүкэтин бэрэстэбиитэлинэн анаммыт.
Төрөөбүттэр
- 1856 — Михаил Врубель, нуучча аатырбыт худуоһунньуга (1910 өлб.).
- 1901 — Генрих Литинскэй, композитор, Саха АССР Норуот артыыһа.
- 1923 — Илин-Хаҥалас улууһугар Наахара нэһилиэгэр Николай Устинов — Буйака — Нам улууһун Таастааҕар учууталлаабыт, саҥа суруйан испит суруйааччы, Аҕа дойду сэриитигэр баран 1945 с. өлбүтэ.
- 1931 — Мэҥэ Хаҥалас улууһун Павловскай с. Юрий Коркин — Дьокуускай куорат горисполкумун бэрэссэдээтэлэ (1983—1988).
- 1938 — Мэҥэ Хаҥалас Майатыгар Марта Михайлова, ССРС үрдүкү үөрэхтээһинин туйгуна, СӨ култууратын үтүөлээх үлэһитэ (1998), филология билимин хандьыдаата, СГУ/ХИФУ профессора. Саха сирин суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ.
- 1948 — Уус Алдаҥҥа Анастасия Божедонова, CӨ үөрэҕириитин үтүөлээх үлэһитэ, норуот үөрэҕириитин туйгуна, социология билимин хандьыдаата.
Өлбүттэр
- 1938 — Тэки Одулок (22.05.1906 төр.) — дьүкээгир бастакы суруйааччыта, учуонайа.
This post was published on 17.03.2022 09:01 09:01