Бу күннэргэ дьон-сэргэ «Күн тыкта» диэн ыҥырыа мүөтэ Нам улууһугар Хомустаахха оҥоһуллан атыыга тахсыбыт. Хата, мантан инньэ бэйэ сибиэһэйтэн сибиэһэй мүөтүн сиэхпит, амсайыахпыт буоллаҕа», — диэн улаханнык сэргээн, кэрэхсээн кэпсэтэллэр, үөрэллэр, астыналлар. Маннык сонун дьарыкка хайа инженер-геолога уонна бухгалтер-аудитор идэлээх Илья Макаров ылсыбыт.
«Ыҥырыа иитиитинэн былырыыҥҥыттан дьарыктанабын. Маҥнай икки уйалаах буоллахпына, быйыл 16-ҕа тиэртим. Ыҥырыаларбын элбэтээри бу саас Алтайга баран карпатка боруодалары аҕалбытым. Аһылыктара саахардаах сироп. Күн-дьыл туругуттан көрөн кыра-кыратык эбии аһатабын. Дьэ, онно болҕойон көрө-истэ сылдьар наада. Астарыгар табыллыбатахтарына ыалдьаллар. Эбэтэр аччыктаатахтарына санаалара алдьанар, кыыһыраллар, кырыктаналлар. Оччоҕо төһө да анал таҥастааҕыҥ-саптааҕыҥ иһин, ыраахтан уоскуйалларын кэтэһэргэр тиийэҕин. Аны туран астара-үөллэрэ эбэтэр туохтара эрэ табыллыбатаҕына, бөлөҕүнэн көтөн тахсан төрүт да атын сиргэ көһөн хаалыахтарын эмиэ сөп. Онтон сибэккилэр тылыннылар да бэйэлэрин бэйэлэрэ көрүнэллэр. Тахсан аһаан баран төттөрү көтөн уйаларыгар кэлэллэр. Ити курдук бүөбэйдээн истэх аайы араас дьээбэлэрин өссө үчүгэйдик билэн иһэҕин. Холобур, түптэлээтэххэ уйаларыгар киирэн хаалаллар уонна айахтарыгар мүөт уктан хаһааналлар. Туох эмэ буолар түгэнигэр хаһаастаах куотар курдук. Аны төрүүр-ууһуур ыҥырыаларга, үлэлээбэккэ мүөт сии-сии, күүлэйдии-күүлэйдии ууһатыынан эрэ дьарыктанааччыларга уонна наар үлэлээн эрэ тахсар ыҥырыаларга арахсаллар. Көрүүлээх-харайыылаах соҕустарын иһин, итинник олус интэриэһинэйдэр. Онтон мүөтүн оҥорор үлэлээҕин иһин, доруобуйаҕа олус туһалаах уонна минньигэс», — диир хаһаайын.
«Күн тыкта» мүөт быйыл саҥа саҕалааһыннара буолан кыра соҕус буолбутун этэр. Атыыга тахсарын кытта сонно ылан бүтэрбиттэр. Амсайбыттар махтаммыттар, үлэтэ тахсыылаах буоларыгар баҕарбыттар. Онон «бастакы хараҥаччыта» табыллыбытыттан, дьон-сэргэ үтүө тылыттан Илья санаата көтөҕүллэн сылдьар. Эһиил ыҥырыатын элбэтэр, үлэтин кэҥэтэр баҕалаах.
Ону ситиһиэм диэтэххэ, бырыынчыга өссө да элбэх эбит. Холобур, мантан күһүн кыстыкка бэлэмнэниилэрэ саҕаланар. Алта ыйы быһа 2, 4 кыраадыс сылаас сиргэ уйалара туруоруллуохтаах. Онно үлэлээбэккэ сынньана сытаннар ыҥырыалар бэйэлэригэр анаан хаһааммыт мүөттэрин сииллэр. Саас, муус устартан саҕалаан, кыра-кыратык таһырдьа таһаарыллан сыыйа үөрэтиллиэхтээхтэр.