Боотуруускай улуус төрүттэммитэ 385 сылыгар бэлэмнэнии саҕаланна. «Чурапчы улууһун генеологиятын үөрэтиигэ аныгы кыһалҕалар” диэн бастакы улахан научнай-практическай кэмпириэнсийэ Чурапчыга буолла. Дьокуускайтан наука үлэһиттэрэ Андриян Борисов, Константин Аргунов, Любовь Платонова уонна улууспут кыраайы үөрэтээччилэрэ кыттыыны ыллылар.
Чурапчы улууһун баһылыга Андрей Ноговицын кэмпириэнсийэни арыйарыгар төрдү-ууһу билии, сыаналааһын, ытыктабыллаахтык сыһыаннаһыы билиҥҥи үйэҕэ олус дириҥ ис суолталаммытын бэлиэтээтэ. «2023 сылга Боотуруускай улуус төрүттэммитэ 385 сылын бэлиэтиэхпит, онно биһиги улуус дьоно бэйэбит төрүппүтүн, устуоруйабытын билэн көрсөрбүт наада. Маны таһынан кэнэҕэски көлүөнэбитигэр төрүччүбүтүн үөрэтэн, ырытан, сааһылаан хааллардахпытына, ол буолуо этэ биһиги ситиһиибит», — диэтэ кини. Физкультура уонна спорт институтун научнай үлэҕэ проректора Светлана Гуляева эмиэ санаатын тириэртэ.
Барыта аҕыс дакылааты иһиттибит. Кэмпириэнсийэни улуус дьокутааттарын Сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ Афанасий Захаров иилээтэ. Константин Аргунов «О значении создания наслежных семейно-родовых архивов и обхват родословием наслегов РС(Я)», Любовь Платонова «Төрүччүнү билии – оҕо инникитигэр оруола», Петр Гуляев «Чурапчы улууһун аҕа уустарын каартатын аныгы технологиянан оҥоруу», Егор Винокуров «Илин эҥээргэ сахалар көһөн кэлиилэрэ», Мария Монастырева «Хатылы генеалогията», Иван Пинигин «Төлөй төрүччү суруга кинигэни оҥорууга архыыпка үлэ туһунан», Евдокия Попова «Проект: Древо жизни», Лидия Саввина «Сэһэн Боло төрүччүтэ» диэн бииртэн-биир интэриэһинэй чахчыларга олоҕурбут чинчийиилэрин кэпсээтилэр.
“Үс сүрүн хайысханан резолюция ылылынна. Бастакынан, генеалогия чинчийиитигэр цифровой технологияны күүскэ киллэрэргэ. Бибилэтиэкэлэргэ методическай пособиелары аҕалан, дьон бэйэтин төрүччүтүн оҥороругар көмө буоларга. Иккиһинэн, каадыры иитиигэ үлэлэһэргэ диэн буоллубут. Былыргы биэрэпистэр славянскай алпаабытынан суруллубуттар, ону тылбаастаан ааҕар чинчийээччи олох аҕыйах, онон бу биир улахан проблеманан буолар. Үсүһүнэн, кыраайы үөрэтээччилэргэ историческай наука ньымаларын, үстүрүмүөннэрин сырдатан, тарҕатан, нэһилиэктэринэн сэминээрдэри тэрийэргэ диэн биир санааҕа кэллибит”, — диэн кэмпириэнсийэ кыттыылаахтара санааларын эттилэр.
Историческай наука доктора Андриян Борисов чурапчылар олус дириҥ суолталаах дьыаланан ылсыбыттарын бэлиэтээтэ. “Бу олус наадалаах дьаһал. Мин үлэм чэрчитинэн учуонайдар улуустарынан сылдьан, туһааннаах информацияны ылалларыгар, уопут атастаһалларыгар тирэх буолабын. Ол иһин олохтоохтор генеалогияны дириҥник үөрэтэллэрин куруук биһириибин”, — диэтэ.
Ааптар: Елена МАКАРИНСКАЯ.
