Аан дойду үрдүнэн массыынаттан, матассыыкылтан саатар биир күн аккаастанан, сатыы эбэтэр бэлэсэпиэтинэн сылдьар күн. Ураты күн бастакытын 1973 сыллааха ниэп кириисиһин кэмигэр ыытыллыбыт, 1994 сыллаахтан сылын аайы тэриллэр буолбут. Арассыыйаҕа бу күн 2008 сыллаахтан бэлиэтэнэр. Улахан куораттарга уопсастыбаннай тырааныспарга билиэт сыаната түһэр, велопробегтар ыытыллаллар.
Бэлиэ күннэр
- Аан дойдутааҕы слоннары харыстааһын күнэ.
- Аан дойдутааҕы массыыната суох сылдьыы күнэ.
- Латвия, Литва — Балттар сомоҕолоһууларын күнэ.
- Эстония — Утарылаһан охсуһуу күнэ.
- Украина — Партизан килбиэнин күнэ.
- Болгария — Тутулуга суох буолуу күнэ (1908, Осмаан импиэрийэтиттэн).
- Мали — Тутулуга суох буолуу күнэ (1960, Францияттан).
- АХШ — Америка урбаанньыт дьахталларын күнэ.
Түбэлтэлэр
- 1789 — Рымник кыргыһыыта: 25 000 киһилээх Александр Суворов салайар Австрия уонна Арассыыйа холбоһуктаах аармыйалара 100 000 киһилээх Осмаан импиэрийэтин аармыйатын үлтүрүппүт.
- 1792 — Францияҕа Өрөспүүбүлүкэ олохтоммут, бу күнтэн өрөспүүбүлүкэтээҕи халандаар ааҕыллан барбыт.
- 1862 — АХШ-га Гражданскай сэрии кэмигэр бэрэсидьиэн Авраам Линкольн дойду иһигэр баар кулуттары барыларын босхолуур прокламация таһаарбыт.
- 1869 — Австрияҕа аан дойдуга бастакы почта открыткаларын таһаарбыттар.
- 1957 — Гаити бэрэсидьиэнинэн Франсуа Дювалье талыллыбыт. Кини хааннаах диктатураны олохтоон, 1971 сыллаахха өлүөр дылы дойдуну баһылаабыта.
- 1980 — Саддам Хусейн баһылыктаах Ирак Ираҥҥа саба түспүт. Аҕыс сыллаах сэрии саҕаламмыт.
- 1989 — Казахстаан судаарыстыбаннай тылынан казах тыла биллэриллибит. Оттон нуучча тыла «норуоттар ардыларыгар бодоруһуу тыла» статустаммыт.
Төрөөбүттэр
- 1694 — Лорд Честерфилд — Улуу Британия судаарыстыба дьайыксыта, дипломат уонна суруйааччы, «Уолбар суруктар» диэн педагогическай айымньы ааптара.
- 1791 — Майкл Фарадей — Англия химигэ уонна физигэ.
- 1927 — Борис Альперович — РСФСР уонна Саха АССР үтүөлээх бырааһа, хирург, профессор.
Өлбүттэр
- 1960 — Архип Кудрин — Абаҕыыныскай — саха бэйиэтэ, тылбаасчыт.
- 2020 — Спиридон Иванов (1928.03.16 төр.) — саха түөлбэ тылын чинчийээччи, тыл үөрэҕин билимин дуоктара, Саха Өрөспүүбүлүкэтин билимин үтүөлээх үлэһитэ.
This post was published on 22.09.2021 09:01 09:01