Балаҕан ыйын 14 күнэ. Национальнай бибилэтиэкэ, Суорун Омоллоон, Дмитрий Медведев - Бикипиэдьийэ

Балаҕан ыйын 14 диэн Грегориан халандаарыгар сыл 257-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 258-c күнэ). Сыл бүтүө 108 күн баар.

Бэлиэ күннэр:

•  Ииндийэ — Хинди тыл күнэ.

Түбэлтэлэр:

• 1812 — Бородино кыргыһыытыттан сэттэ күн ааспытын кэннэ Наполеон баһылыктаах Франция аармыйата Москубаҕа киирбит.
• 1867 — Карл Маркс политическэй экономияҕа сүрүн үлэтэ «Капитал» бастакы тома тахсыбыт. Кинигэ иккис уонна үһүс томнарын Маркс өлбүтүн кэннэ Фридрих Энгельс бэчээттэппитэ. «Капитал» сүрүн сыала-соруга — оробуочай хамсааһын бэлиитикэтин билим өттүттэн тирэхтээһин.
• 1925 — Максим Аммосов туруорсуутунан Саха Өрөспүүбүлүкэтин Национальнай библиотеката аһыллыбыт.
• 1960 — Ньиэп экспорттыыр дойдулар организациялара (ОПЕК) төрүттэммит. Онно киирбиттэр: Ирак, Иран, Кувейт, Сауд Арабията уонна Венесуэла. Организация сүрүн сыала-соруга — ньиэп сыанатын хонтуруоллааһын.
• 1972 — Риим паапата Павел VI католик аҕабыыттар оройдорун хорунан тонзура оҥостор үгэстэрин тохтоппут. Бу үгэс V-с үйэттэн ыла булгуччулаах этэ.
• 2015 — Икки хара дьөлөҕөс силбэһиилэригэр үөскээбит гравитация долгуна Сиргэ кэлбитин регистрациялаабыттар. Альберт Эйнштейн билгэлээбит гравитация долгуннара бастакытын манна көстүбүттэрэ.

Төрөөбүттэр:

• 1847 — Никита Горохов — саха бастакы учуонайынан ааҕыллар этнограф, палеонтолог.
• 1906 — Дмитрий Сивцев — Суорун Омоллоон — Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуодунай суруйааччыта, Социалистическай Үлэ Дьоруойа. Чөркөөхтөөҕү политсыылка түмэлин тэрийбитэ, Саха Сирэ нуучча судаарыстыбатыгар холбоспут кэмин көрдөрөр Суоттутааҕы «Доҕордоһуу» түмэлин уонна Ытык Күөлгэ Хадаайытааҕы түмэли туттарбыта. 2001 сылтан Опера уонна балет театрыгар Суорун Омоллоон аата сүктэриллибитэ.
• 1909 — Юрий Шафер — РСФСР билимин уонна техникатын үтүөлээх үлэһитэ, Саха АССР билимин үтүөлээх үлэһитэ, ССРС Судаарыстыбаннай бириэмийэтин лауреаата, физика-математика билимин доктора, профессор.
• 1922 — Семен Иванов — 1950-1970-с сылларга Саха АССР үрдүкү салалтатыгар үлэлээбитэ, 1963—1965 сыллардаахха Саха АССР Миниистирдэрин Сэбиэтин бэрэстээтэлэ.
• 1930 — Семен Горохов — саха чулуу кырсаһыта, Социалистическай Үлэ Дьоруойа, Усуйаана улууһун Ытык олохтооҕо.
• 1931 — Семен Егоров — олоҥхоһут, ырыаһыт, чабырҕахсыт. Саха Өрөспүүбүлүкэтин культуратын үтүөлээх диэйэтэлэ.
• 1965 — Дмитрий Медведев — Арассыыйа 3-с бэрэсидьиэнэ (2008—2012). 2012—2020 сылларга — бырабыыталыстыба бэрэстээтэлэ.