Быйылгыттан кырдьар сааһынан уонна инбэлиитинэн тахсыбыт страховой биэнсийэлээхтэргэ бигэргэммит төлөбүр 25% үрдээн, 1333 солкуобай 55 харчыга тэҥнэспитэ. Ый аайы биэнсийэҕэ эбиллэр. Бу туһунан сиһилии edersaas.ru быһааран суруйар.
Ыйытыы: Тыа хаһаайыстыбатын ханнык үлэһиттэрэ эбии төлөбүрү ылалларый?
Эппиэт: Быйылгыттан кырдьар сааһынан уонна инбэлиитинэн тахсыбыт страховой биэнсийэлээхтэргэ бигэргэммит төлөбүр 25% үрдээн, 1333 солкуобай 55 харчыга тэҥнэспитэ. Ый аайы биэнсийэҕэ эбиллэр. 1992 сылга диэри холкуостарга, сопхуостарга, МТС-тарга үлэлээбит бары дьон (идэтиттэн, дуоһунаһыттан тутулуга суох) ыстаастара ааҕыллар. Холобур, сопхуос хонтуоратыгар муоста сууйааччынан 30 сыл үлэлээбит дьахтар эбии төлөбүрү ылар. 1992 сыл кэнниттэн ханнык идэлээх дьон ыстаастара ааҕылларыгар анал испииһэк тахсыбыта. Бу хайысхаларынан уопсайа 30 сылтан кырата суох кэмҥэ үлэлээбит биэнсийэлээх докумуоннарын 2019 сыл бүтүөр диэри Биэнсийэ пуондатын управлениетыгар аҕаллаҕына, эбии төлөбүр бу сыл тохсунньутуттан ааҕыллар, хаттаан ааҕыы (перерасчет) оҥоһуллар. Кини 2019 сыл ахсынньы 31 күнүттэн хойутаатаҕына, эбии төлөбүрү хаттаан ааҕыллыбат, кэлэр ыйтан ылан барар.
Саха сирин олохтоохторо бу эбии төлөбүрү ылалларыгар маннык усулуобуйалаах:
— Тыа хаһаайыстыбатыгар сорох дуоһунастарга 30 сыл ыстаастаах.
— Тыа сиригэр олохсуйан олорор.
— Үлэлээбэт.
Биэнсийэ пуондатын Саха сиринээҕи салаата иһитиннэрбитинэн, өрөспүүбүлүкэҕэ бу 3 ирдэбилгэ сөп түбэһэр киһи элбэҕэ суох (3,6 кэриҥэ киһи). Холобур, Ньурба куорат буолан, манна олорор киһи хапсыбакка хаалар.
РФ бырабыыталыстыбатын 2018 сыл сэтинньи 29 күнүнээҕи 1440 №-дээх уурааҕынан, ханнык хайысханан, туох дуоһунаска үлэлээбит дьон ылаллара чопчуламмыта:
— Үүнээйини, оҕуруот аһын олордуу: агроном, агрохимик, агротехник, бахчевод, биригэдьиир, суоппар, тырахтарыыс, комбайнер, кылаабынай инженер, салайааччы (бэрэссэдээтэл, дириэктэр), салайааччыны солбуйааччы, гидромелиоратор, кылаабынай механизатор, кылаабынай энергетик, слесардар, оробуочай, управляющай, звеньевой, сэбиэдиссэй, чинчийээччи-селекционер, машинист, үүнээйини үүннэрии маастара, тутуу сыаҕын маастара, тиэхиньикэни өрөмүөннүүр үлэһит, оператор, холкуос, сопхуос чилиэнэ, энтомолог, уо.д.а.
— Сүөһүнү, хамсыыр-харамайы иитии: биригэдьиир, бэтэринээр, бэтэринээринэй сулууспа бактериолог-бырааһа, биэлсэрэ, санитара, бэтэринээр-тиэхиньик, суоппар, кылаабынай инженер, сыах начаалынньыга, бааһынай хаһаайыстыба салайааччылара, солбуйааччылара, животновод, ыанньыксыт, сүөһү көрөөччү, оператор, тиэхиньик, технолог, ыҥырыаны иитээччи, тырахтарыыс, машинист, управляющай, бааһынай хаһаайыстыба үлэһитэ, ихтиолог, балыгы үөскэтээччи, балык артыалын үлэһитэ, зоотехник, кылаабынай инженер, механизатор, токарь, слесарь, моторист, электрик, күндү түүлээҕи иитээччи, мелиоратор, уо.д.а.
