28 Кулун тутар 28.03
  • -11°
  • $ 92,59
  • 100,27

Ыам ыйын 25 күнэ. Бүлүү өрүс, Африка, Тыл үөрэхтээхтэрэ - Бикипиэдьийэ

09:01, 25 мая 2020
Текст:
Читайте нас на
Яндекс Новости
ЯДВ

Ыам ыйын 25 күнэ — Бүлүү өрүс күнэ бэлиэтэнэр. Бүлүү өрүс айылҕатын алдьатан эрэбит диэн санаа XX үйэ 70-с сылларыттан баар буолбута. 90-с сылларга ол санаа хамсааһыҥҥа кубулуйбута. Бүлүүнү көмүскүөхтэрин, харыстыахтарын баҕарар дьон үксэ «Бүлүү» диэн ааттаах уопсастыбаннай экологическай кэмитиэккэ түмсүбүтэ.


Бүлүү өрүс күнэ. Алмаас хостооһунуттан эмсэҕэлээбит Бүлүү өрүс сүнньүн айылҕатын туругар болҕомто тардаары бэлиэтэнэр. Аан дойдуга Африка күнэ. Урут, Африка үгүс дойдулара метрополиялартан быһаччы тутулуктаах эрдэхтэринэ бу күн Африка босхолонуутун күнэ диэн ааттанар этэ. Арассыыйаҕа Тыл үөрэхтээхтэрин күнэ. Бу күн лингвистэри, литературоведтары, тылы уонна литэрэтиирэни үөрэтэр учууталлары, бибилэтиэкэрдэри уонна филолог үөрэхтээх бары дьону түмэр.

🔹1579 — Ыраахтааҕы Уордаах Уйбаан (Иван Грознай) Дон хаһаактарыгар сурук ыыппыт. Бу күн Дон хаһаахтара төрүттэммит күннэринэн ааҕыллар.

🔹1752 — Саха сирин бойобуодатынан 7 сыл олорбут Дьокуускай полкатын порутчига Иван Замощиков дуоһунаһыттан босхоломмут. 1754 сыллаахха атырдьах ыйын 19 күнүгэр Дьокуускайга силиэстийэ кэмигэр өлбүт.

🔹1804 сыллаахха Арассыыйа импиэрийэтигэр Томскай күбүөрүнэ олохтоммут (1925 сыл ыам ыйын 25 күнүгэр дылы баар буола сылдьыбыт).

🔹1895 — суруйааччы Оскар Уайльд икки сыл хаатыргаҕа ыытыллыбыт.

🔹1936 сыл — аатырбыт Любовь Орлова оонньообут «Цирк» киинэ кэмиэдьийэтэ экрааҥҥа тахсыбыт.

🔹1961 — АХШ Кэҥгириэһин анал сиэссийэтигэр бэрэсидьиэн Джон Кеннеди дэкээдэ бүтүөр диэри Ыйга киһини ыытарга сыал-сорук туруоруммутун туһунан биллэрбит. Ол соругу ситиһиилээхтик толорон, 1969 сыллаахха от ыйын 20 күнүгэр астронавт Нил Армстронг Ый ньууругар үктэммитэ.

🔹1990 — ССРС Миниистирдэрин сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ Николай Рыжков «салайыллар ырыынак экономикатыгар» көһөр бырагырааманы билиһиннэрбит.

🔹1994 — Хакасия бастакы конституциятын ылыммыт.

Төрөөбүттэр:

🔸1869 — Боотур уус улууһун Хайахсытыгар (билигин Чурапчы улууһугар киирэр) аатырбыт олоҥхоһут Иннокентий Тимофеев-Теплоухов төрөөбүт (1962 өлб.). 1906 сыллаахха Аммаҕа этнограф Васильев В. Н. кини «Куруубай Хааннаах Кулун Куллустуур» олоҥхотун суруйбута.

🔸1942 — Василий Иванов — Кэбээйи улууһун суруйааччыта, ССРС суруйааччыларын Сойууһун чилиэнэ.

Өлбүттэр:

🔹1911 — нуучча устуоруга Василий Ключевскай өлбүт.

https://sah.wikipedia.org/wiki/Бүлүү_(өрүс)

https://sah.wikipedia.org/wiki/Ыам_ыйын_25

https://sah.wikipedia.org/wiki/Замощиков_Иван_Иванович

https://sah.wikipedia.org/wiki/Тимофеев-Теплоухов_Иннокентий_Гурьевич

https://sah.wikipedia.org/wiki/Васильев_Виктор_Николаевич

https://sah.wikipedia.org/wiki/Хайахсыт_нэһилиэгэ_(Чурапчы_улууһа)

Следите за самым важным и интересным в Telegram-канале и WhatsApp-группе ЯСИА