«Кыһын Саха сириттэн саҕаланар» бэстибээлгэ, «Строганина-2016» куонкуруска, быйыл Иннокентий Татаринов аатынан бириистээх күрэхтэһии киирэн биэрдэ. Манна даҕатан эттэххэ, тоҥ балыгы кыһыыга өрөспүүбүлүкэҕэ бастакы күрэхтэһиини Иннокентий Татаринов сүрүннээбитэ. «Триумф» киэҥ уораҕайыгар тоҥ балык бырааһынньыгар кэлбит, Иннокентийы чугастык билсибит дьон чугас доҕордорун туһунан санааларын үллэһиннилэр.
Петр Прокопьевич Афанасьев, Роскомнадзор исписэлииһэ:
– Маннык бэртээхэй бырааһынньыгы биһиги доҕорбут Иннокентий Татаринов төрүттээбитэ, онон күрэхтэһиигэ кини аата иҥэриллибитэ оруннаах. Кини олоҕун тухары саҥаттан саҥа санааларынан, сонун көҕүлээһиннэринэн «умайа» сылдьара. Мин кинини 1976-77 сыллартан билэбин. Саха судаарыстыбаннай университетыгар тыа хаһаайыстыбатын факультетын бүтэрэн баран, Булуҥ улууһугар исписэлииһинэн үлэлээн испит эдэр киһини «Таймылыыр» сопхуос дириэктэринэн анаабыт этилэр.Оччолорго идэбинэн командировкаҕа тиийэн табаһыттар, балыксыттар учаастактарыгар телевизор станциятын туруорар этибит. Ол сылдьан, Иннокентийы киһи быһыытынан үчүгэйдик билбитим, чугас доҕордуу буолбуппут. Кини Булуҥтан Бороҕон диэн сиртэн кэргэн ылбыта. Туохтан да толлубакка ылсан иһэр туруу үлэһити, аныгылыы өйдөөх-санаалаах киһини таба көрөн, СӨ Бэрэсидьиэнэ Михаил Николаев 1992 с. Ыйааҕынан тэриллибит «Балыксыт» балык хаһаайыстыбатын национальнай компаниятын салайааччытынан анаабыттара (итини сэргэ «Сахабулт» уонна «Таба» компаниялар тэриллибиттэрэ). Кини онно миигин үлэҕэ ыҥырбыта.
Саҥа саҕалааһын хаһан баҕарар ыарахаттардаах буолар. Ол курдук, балыгы аҕалыы, таһыы, астааһын, харайыы судургута суох үлэ. Элбэҕи бултаатаххына кыайан да сиэбэккин, нэһилиэнньэҕэ тиэрдибэккин. Оттон аҕыйаҕы бултуур барыһа суох. Астааһын боппуруоһугар «дириҥник тоҥоруу» ньыматын, а.э. убаҕас азотунан тоҥорууну үөрэппиппит, наука өттүттэн көрөн баһылыырга кыһаллыбыппыт. Балык 20-30 кыраадыска тоҥуохтаах. Иннокентийдыын үлэлиир эрдэхпитинэ, суудуналары наймылаһар этибит. Аҥардас наймылаһаргар сыаната «тэбэн» тахсара. Билигин балыгы сайыҥҥы да кэмҥэ харайар ньыманы баһылаатылар. Өрөспүүбүлүкэбит 600 туонна ыйааһыннаах балыгы бэйэтигэр тоҥорор, тиэйэр-таһар икки суудунаны атыыласта.
Иннокентий билэр да, билбэт да дьонугар үтүө санаалаах киһи, доҕор быһыытынан бастыҥтан бастыҥнара этэ. Дьиэтигэр ким да ыалдьыттыы кэллин, сайын да кыһын да буоллун, улахан бэйэлээх холодильныгын арыйан тоҥ балыгын үрдүгэр түһэрэ. Балыгын кыһарыгар, ыраастыырыгар, ыалдьыкка уурарыгар хайаан да сахалыы сиэри-туому тутуһара. Оннооҕор собону хайдах сиирим туһунан ыйытан соһутааччы. Онно эмиэ туспа көрүүлээх буолара.
«Тоҥ балык» бэстибээли Василий Сорокоумовы, Борис Николаевы кытары көҕүлээн ыыппыттара. Кинилэр билигин бу бэстибээллэргэ судьуйалыыллар.
Доҕорбут, ахтар-саныыр киһибит үс сыллааҕыта Бүлүүгэ бултуу сылдьан сураҕа суох сүтэн, барыбыт сүрэҕин аймаабыта. Кини хайдахтаах да тайҕаҕа муммат, бэйэтин иннин сатаан солонор, мындыр толкуйдаах киһи этэ. Билигин кини олоҕун икки уола, сиэннэрэ салгыыллар.
Владимир Яковлевич Горохов, «Якутия» үп-агропромышленнай корпорация Булуҥнааҕы салаатыгар үлэлээбитэ:
— Мин Иннокентий Иннокентьевиһы 1977 сылтан билэбин. Кэнники сылларга Иннокентий өрөспүүбүлүкэ араас тэрилтэлэригэр салайааччынан тахсыылаахтык үлэлээбитэ. Албыны-көлдьүнү сөбүлээбэт, ханнык да итэҕэһи-быһаҕаһы көрө-көрө көрбөтөҕө, истэ-истэ истибэтэҕэ буолбат көнө сүрүннээх этэ. Ол иһин кинини дьон тута сөбүлүүрэ, ытыктыыра.
Доҕорум барахсан хас эмит уонунан көс ыраах, биир кэлим хаар анныгар муората да, туундарата да биллибэт сирдэргэ эбэтэр хараҥа халлааҥҥа харбаспыт хайалар быыстарыгар турар таба ыстаадаларыгар буурҕаны буурҕа, түүнү түүн диэбэккэ, соҕотоҕун табанан айаннаан хайдах тиийэрин санаатахпына, өйүм хоппот. Кини үлэтигэр оннук бэриниилээҕэ.
Иннокентий олорон кэлбит олоҕун, киһи быһыытынан дьиҥ хаачыстыбаларын чугастык билбэт үгүс дьон, көннөрү киирбит-тахсыбыт, кэпсээннээх-ипсээннээх, көрүдьүөстээх киһи курдук көрөрө. Оттон биһиэхэ, олох эдэр сааспытыттан бииргэ үлэлээн, ыкса алтыһан кэлбит дьоҥҥо, кини үтүө санаа хаһан да сөҕүрүйбэтин туоһулуур доҕорбут буолара. «Туругур»! диэн баран илиитигэр сибэкки дьөрбөлөөх дуу, хотуттан кэлбит кэһиилээх дуу киирэн кэллэҕинэ, ханнык баҕарар ыалга баар үөрүү икки төгүл үллэрэ, оттон ыар баттык хомолтото икки төгүл чэпчиирэ.
Доҕорбут Иннокентий Иннокентьевич аатынан бириистээх күрэхтэһии сыл аайы үгэскэ кубулуйан ыытылларыгар туох кыалларын барытын оҥоруохпут.
