29 Кулун тутар 29.03
  • -15°
  • $ 92,26
  • 99,71

Сэтинньи 16 күнэ. ЮНЕСКО, самбо төрүттэммит күннэрэ - Бикипиэдьийэ

09:01, 16 ноября 2020
Текст:
Читайте нас на
Яндекс Новости
ЯДВ

Холбоһуктаах Нациялар үөрэххэ, билимҥэ уонна култуураҕа тэрилтэлэрэ бүгүн 1945 сыллаахха тэриллибит. Тэрилтэ аан дойдуга эйэни уонна куттал суох буолуутун үөрэх, билим уонна култуура сайдыытын көмөтүнэн хааччыйар соруктаах.

Самбо туспа спорт көрүҥүн быһыытынан 1938 сыллаахха төрүттэммит. Дзюдоҕа уонна джиу-джитсуга олоҕуран айыллыбыт самбо (самозащита (самооборона) без оружия) бэйэтэ спортивнай уонна боевой диэн икки көрүҥҥэ арахсар.


Сэтинньи 16 диэн Грегориан халандаарыгар сыл 320-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 321-c күнэ). Сыл бүтүө 45 күн баар.

Бэлиэ күннэр:

Түбэлтэлэр:

  • 1532 — Билиҥҥи Перу сиригэр Кахамарка кыргыһыытыгар Франсиско Писарро салайар 200 киһилээх испанецтар этэрээттэрэ инка ыраахтааҕытын Атауальпа 7000 киһилээх харабылын албыҥҥа киллэрэн кыргыбыттар уонна ыраахтааҕыны бэйэтин аманаат оҥостубуттар. Атауальпа босхолонорун толугар биир хоһу кыһыл көмүһүнэн уонна аттынааҕы хоһу үрүҥ көмүһүнэн толорон биэрбиттэрэ. Кыһыл көмүс массата 6 тонна буолбут. Испанецтар толугу ылан баран Атауальпаны өлөрбүттэр. Оттон көмүһү ылбыт саллааттар үгүстэрэ индеецтери утары эбэтэр бэйэ-бэйэлэрин кытары сэриилэргэ сотору кэминэн охтубуттар.
  • 1924 — Автономная Якутия» хаһыакка «Саха омук» уопсастыба үлэтин туһунан ыстатыйа тахсыбыт. Улуус дьоно улаханнык сэргээбиттэрин бэлиэтээбиттэр, ол да буоллар кэккэ итэҕэстэр баалларын ыйбыттар. Холобур уопсастыба киинэ улуустааҕы салааларын кытта ыкса ситимэ суоҕун, улуустааҕы тэрилтэлэр тыйаатыр эрэ үлэтинэн муҥурданалларын суруйбуттар.
  • 1938 — Самбо диэн спорт көрүҥэ төрүттэммит. Дзюдоҕа уонна джиу-джитсуга олоҕуран айыллыбыт самбо (самозащита (самооборона) без оружия) бэйэтэ спортивнай уонна боевой диэн икки көрүҥҥэ арахсар.
  • 1945 — ЮНЕСКО төрүттэммит — Холбоһуктаах Нациялар үөрэххэ, билимҥэ уонна култуураҕа тэрилтэлэрэ (ааҥл. UNESCO; United Nations Educational, Scientific, and Cultural Organization). Тэрилтэ сүрүн сыала-соруга — аан дойдуга эйэни уонна куттал суох буолуутун үөрэх, билим уонна култуура сайдыытын көмөтүнэн хааччыйыы. Дойдулар үөрэҕэ суох буолууну утары охсуһууларын, босхо үөрэхтээһини өйүүр, санаа уонна билии атастаһар киин курдук үлэлиир.

Төрөөбүттэр:

  • 1874 — Александр Колчак — Арассыыйа политикатын XX-с үйэ саҕаланыытын аатырбыт диэйэтэлэ, Гражданскай сэрии кэмигэр үрүҥнэр басханнара, нуучча императорскай байыаннай флотун адмирала, гидрограф-учуонай.
  • 1983 — Елена Копырина — саха тылын чинчийэр филология билимин хандьыдаата.

Өлбүттэр:

  • 1976 — Николай Доможаков — хакас учуонайа. Хакасияҕа Тыл, Литература уонна История научнай-чинчийэр институтун тэрийсибитэ уонна 1944 сылтан 1955 сылга диэри салайбыта. Доможаков хакас омук тылын, оскуолаҕа үөрэтэр кинигэлэрин, үөрэтии босуобуйаларын, атын элбэх үөрэх фундаментальнай үлэлэрин оҥорбут ааптар быһыытынан биллэр.
  • 2006 — Милтон Фридман — АХШ экэнэмииһэ, Нобель бириэмийэтин лауреата.
Следите за самым важным и интересным в Telegram-канале и WhatsApp-группе ЯСИА
Тутаах тыллар