Россельхознадзор сир быйаҥын тупсарыыга сүбэлэрэ

Саха Сиринээҕи Россельхознадзор Управлениетын сири кэтээн көрөр үлэһиттэрэ Дьокуускай куорат сири туһанар тэрилтэлэрин, бааһынай хаһаайыстыбаларын уонна биирдиилээн дьоннорун бэрэбиэркэлиир кэмнэригэр сир үрүт араҥатыттан буор ылан анализтаталлар. Ол анализтар түмүктэринэн Туймаада хочотун туһаҕа сылдьар бааһыналарыгар органическай эттиктэр, ол аата хара буордарын саппааһа лаппа кыччаабыта бэлиэтэннэ. Республикатааҕы агрохимическай станция өр сыллаах кэтээн көрүүтүнэн Туймаада хочотун сирдэрэ урукку өртүгэр 2-4 % органическай эттиктээхтэринэн ааҕыллар эбит буоллахтарына, билигин хочо сорох бааһыналарыгар көрдөрүү 0,5-1,0% түстэ.

Сүрүн бириччинэлэргэ киллэриэххэ сөп: — оҕуруот астарын уонна хортуоппуйу хастыы эмэ сыл сири сынньаппакка үүннэрии; — уу куттарыытын кэмигэр сир үрүт араҥатын суураллыыта, ол түмүгэр кумаҕынан бүрүллүү уонна тууһуруу; — органическай уоҕурдуулары туттубаттан. Мыраан үрдүнээҕи бааһыналар туруктара эмиэ быстар мөлтөх, хара буордарын саппааһа 1,5 %-тан өҥүйбэт. Урукку сылларга, ордук ааспыт үйэ 70-80 сылларыгар кыахтаах совхозтар, итиэннэ Сельхозтехника уонна Сельхозхимия тэрилтэлэрэ, сүөһү сааҕын тугу да ордорбокко хомуйан бааһыналарга тиэйэн киллэрэллэрэ. Онно эбии торфа хостоон араас компостары оҥороллоро. Оннук дьаһаныы түмүгэр Дьокуускай куорат совхозтара оҕуруот аһын, хортуоппуйу уонна сүөһү аһылыгын дэлэйдик үүннэрэллэрэ. Билигин сүөһү ахсаана урукку таһымҥа тахсыа ыраах, ол иһин сүөһү сааҕа күндүтүйэн турар.

Куорат билиҥҥи дьаһалтата тыа хаһаайыстыбатын сөргүтүүгэ уонна сайыннарыыга хамсатыылаах дьаһаллары ылынан эрэрэ хайҕаллаах быһыы. Сир уоҕун чөлүгэр түһэриигэ сибиинньэ сааҕын киэҥник туттар кэм тирээн кэллэ. Хатастааҕы сибиинньэни иитэр комплекс сылга ортотунан 7-8 тыһыынча төбөнү иитэр. Олор саахтарын Покровскайдыыр суол уҥа өртүгэр анал полигонна тиэйэн тоҕоллор. Комплекс сибиинньэтэ сүрүннээн комбикорманан аһыыр буолан сааҕын састааба сир буоругар туһалаах эттиктэринэн баай, итиэннэ бэтэринээрнэй үлэ үрдүк таһымнааҕынан илиистик курдук кутталлаах үөннэрэ суох. Куорат дьаһалтата уонна тэрилтэлэрэ Хатастааҕы сибиинньэ комплексын кытта киэн өрүттээх үлэ ыытан бу хас эмэ уонунан сыллар тухары мунньуллан күҥкүйбүт сибиинньэ сааҕын уоҕурдууга туттан, туһаҕа таһаардаллар үтүө өрүттээх, киэҥ кэскиллээх дьыала буолара саарбаҕа суох. Манна эбэн эттэххэ, Доькуускайдааҕы көтөр фабрикатын полигоныгар хас эмэ уонунан тыһыынча туонна сытар куурусса сааҕын туһаҕа таһаарар суолу тобулуохха наада.

This post was published on 05.10.2018 11:04 11:04