Амма киһитэ Дмитрий Федосеевич Наумов айар үлэҕэ хойутуу, олоҕун орто омурҕанын лаппа ааһан баран, чиҥник хааман киирбитэ. Салайар-дьаһайар үлэҕэ сылдьыбыт киһи алтыһар дьоно элбэҕэ, ыыра киэҥэ биллэр. Онон айымньы сюжетын, дьоруойдарын толкуйдуурга улахан харгыһы көрсүбэтэх буолуон сөп. Кини өр сылларга сүрэҕин-быарын чүөмпэтигэр бүөмнээн мунньа сылдьыбыт иэйиитэ уһуктан, ыанньыйбыт былыт курулаччы ардыырыныы, маҕаһыын долбуурдарын кэпсээн кинигэлэринэн тибэн кэбистэ.
Дмитрий Наумов бастакы хараҥаччыта «Дэриэбинэм барахсан» кинигэтэ тыа сирин салгынынан дыргыйар, дьонун-сэргэтин олоҕун ырылхайдык арыйар буолан, ааҕааччы чугастык ылыммыта, кутун туттарбыта.
Уонча кинигэ ааптара, кэнники кэмҥэ кэпсээн суруйарын таһынан, дыраамаҕа холонон эрэр. «Оҕустар забастовкалара», «Дьүкээбил уонна Кустук» о.д.а. испэктээкиллэрэ тыйаатыр сыанатыгар хасыһын да туруорулунна. Онон, Амматтан тыыллан-хабыллан тахсыбыт дыраамаһыт кэккэтэ хаҥаан эрэр.
Тылбаас айымньыга иккис тыыны биэрэр дииллэр. Айымньы эмиэ айанньыт, баарын тухары бэйэтин ааҕааччытын көрдүүр сорсуннаах сонордьут. Миитэрэй Наумов сахатын дьонугар ааҕааччытын бэлиэр булбута. Суруйааччы аны нуучча тыллаах дьон ортотугар бэйэтин ааҕааччытын көрдүүр.
Улуустааҕы кииннэммит бибилэтиэкэтигэр ааптар кэпсээннэрэ нууччалыы тылбаастанан, «Кэрэмэс» диэн кинигэнэн сүрэхтэнэн, күн сирин көрдө.
Тэрээһини бибилэтиэкэ кыраайы үөрэтэр салаатын сэбиэдиссэйэ Вероника Стручкова иилээн-саҕалаан ыытта. Миитэрэй Наумовы нууччалыы саҥардыбыт тылбаасчыт Семен Феоктистов-Сэргэх Сэмэй тылбаастыырыгар уустугу көрсүбэтим диир. «Дмитрий Федосеевич кэпсээннэрин аахпытым ыраатта. Судургу тыллаах эрээри киһини умсугутар кэпсээннэр. Миигин тылбаастаа диэн эппиттэригэр үөрүүнү кытары сөбүлэспитим. Кини айымньыларын кытары үлэлиирбэр оччолоох ыарырҕаттым диир кыаҕым суох. Ол курдук тыл бэйэтиттэн бэйэтэ тыллан бэрт холкутук тылбаастанан тиһиллэн таҕыста. Тылбааһы ылыныахтара дуу диэн ыйытыыга туох да диир кыаҕым суох. Ааҕааччы сыаналыаҕа», — диэн кини бэлиэтээтэ.
Айымньы тылбааһыттан улахан тутулуктаах. Буолаары буолан дьүһүйүү, хоһуйуу өттүнэн баай саха тыла нууччалыы этиигэ хайдах иһиллэрэ араас буолуон сөп. Манна Сэргэх Сэмэй үлэтин Амматааҕы 2-с нүөмэрдээх оскуола нуучча тылын уонна литературатын учуутала Ирина Бочкарева улаханнык хайҕаата. Кини тылбаас уус-уран ис хоһоонун ханан да сыппаппатаҕын, олус холкутук, кэрэтик ааҕылларын бэлиэтээн туран, Миитэрэй Наумов саҥа «тыллаах» кинигэтэ ааҕааччытын хайаан даҕаны булуоҕар бүк эрэллээҕин эттэ. «Мин бэйэм нуучча да буолларбын сахалыы бэрт үчүгэйдик өйдүүбүн, ааҕабын. Учуутал быһыытынан, саха аныгы суруйааччыларын айымньыларын нууччалыы саҥардары өрдөөҕүттэн туруорсарым. Өрөспүүбүлүкэ салалтатыгар кытта этэн турардаахпын. Дмитрий Федосеевич айар үлэтин олус сэргиибин. Аны нуучча тылыгар тылбаастаммыта олус үчүгэй. Ааҕааччытын булуоҕа диэн эрэнэбин«, — диэтэ кини.
Бэйэлэрин санааларын Л.В. Киренскэй аатынан лицей саха тылын уонна литературатын учуутала Наталья Рязанская, А.А. Черемных аатынан Оҕо искусствотын оскуолатын уруһуй куруһуогун салайааччы Кыыма Жиркова, бэйиэт Саргылаана Гольдерова-Саргы Куо о.д.а. эттилэр.
«Кэрэмэс» кинигэҕэ Миитэрэй Наумов 21 талба кэпсээнэ киирдэ. Кинигэни арыйан көрбүттэр бары биһирии аахпыттарын биллэрдилэр. Инньэ гынан, биир үлэҕэ санааларын уурбут талааннаах суруйааччы уонна саталлаах тылбаасчыт манан тохтоон хаалбата буолуо. Дмитрий Федосеевич айар киһи быһыытынан сахатын дьонугар өрүү ааҕыллыаҕар эрэнэр, онтон тылбааһын «Нуучча тыллаахтар ылыныахтара дуо?» диэн долгуйар.
Ааптар: Олег Егоров.
