Күҥҥэ оҕустарыы организм наһаа итийэриттэн тахсар, оччоҕо ньиэрбэ киин систиэмэтэ уонна сүрэх-тымыр, тыҥа, куртах-оһоҕос үлэлэрэ кэһиллэллэр.
Куйаас күннэргэ доруобуйаны харыстыыр туһунан сүбэлэри Доруобуйа харыстабылын министиэристибэтэ биэрэр:
— Киһи тириитэ тыынарыгар мэһэйдээбэт уонна организм итийэригэр тириэрдибэт натуральнай матырыйаалтан тигиллибит таҥастары кэтиҥ;
— Утаттаххытына сылаас ууну иһиҥ – сылаас уу утаҕы ордук ханнарар уонна күөмэйи ыарытыннарбат;
— Күнүс 12-14 ч. диэри күн уота ордук күүскэ көрөр. Бу бириэмэҕэ эккитигэр күн сардаҥалара түспэтин курдук харыстана сатааҥ – бүтэй таҥаһы кэтиҥ уонна күнтэн харыстанар кириэмнэринэн соттуҥ;
— Кырдьаҕас уонна сүрэх-тымыр ыарыылаах дьон, оҕолор бу бириэмэҕэ сөрүүн дьиэҕэ олороллоро ордук;
— Төбөҕүтүгэр сэлээппэ кэтэргитин эбэтэр зонтиктаах сылдьаргытын умнумаҥ;
— Арыгылаах утаҕы иһимэҥ – куйаас күннэргэ арыгы организмҥа дьайыыта хас да төгүл күүһүрэр;
— Түргэнник буорту буолар аһылыгы билбэт сиргититтэн атыылаһымаҥ – итии күннэргэ бактериялар олус түргэнник тарҕаналлар, ол араас сүһүрүүгэ тириэрдиэн сөп;
— Элбэхтик душтаныҥ, уу тирии хайаҕастарын ыраастыыр уонна эти-сиини чэбдигирдэр;
— Сөрүүкэтэр тэриллээх хоско температура +23, +25 аллараа буолуо суохтаах;
Күҥҥэ оҕустарбыт киһиэхэ бастакы көмө:
— Бастатан туран, эмсэҕэлээбит киһини күлүккэ таһаарыҥ эбэтэр арыый сөрүүн дьиэҕэ киллэриҥ;
— Төбөтүн өндөтүҥ;
— Таҥаһын устан баран, тымныы уунан ыстарыҥ эбэтэр эти-сиини сөрүүкэтэ охсор туһуттан сииктээх бырастыынанан суулааҥ;
— Төбөтүгэр (төһө кыалларынан төбөтүгэр барытыгар) сииктээх, сөрүүн компреһы ууруҥ;
— Сөрүүн уута биэриҥ.
Надежда ЕГОРОВА, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru
