Өктөмнөөҕү Анна Семеновна Данилова аатынан «Барҕарыы» култуура киинэ бу үүммүт 2021 сылга «Ырыа – дууһа ымыыта» бырайыак толкуйдаан олоххо киллэрдэ. Ыйга биирдэ Өктөм нэһилиэгин талааннаах, ырыа куттаах дьонун уонна ырыаҕа үөрэтэр уһуйааччыларбытын студияҕа ыҥыран, иһирэхтик кэпсэтэн, ырыаларын-тойуктарын бар дьоҥҥо быһа эфирынан билиһиннэриэхтэрэ.
Өктөмнөөҕү бырайыак бастакы ыалдьыттарынан буоллулар ийэ кыыһынаан – Миралюба Манчаровна Саморцева, Лена Семеновна Владимирова. Кинилэр иккиэн нэһилиэк киэн туттар «Күбэйэ» түмсүүтүгэр сылдьаллар, түмсүү иһинэн тэриллибит «Иэйии» ырыа ансаамбылыгар ыллыыллар-туойаллар. Нэһилиэк, улуус, республика араас тэрээһиннэригэр көхтөөхтүк кытталлар. Хамсык ыарыыта саҕаламмытыгар бастакынан харыстанар мааска тигэн, дьоҥҥо көмө буолбуттара. Кыайыы 75 сылыгар тыыл бэтэрээннэригэр анаан иккилии олбох, түмсүү бэлиэтинэн киэргэтэн олбох угуллар суумкатын тигэн бэлэхтээбиттэрэ. Бэтэрээннэр олус үөрэн, сэргээн махталларын биллэрбиттэрэ. Түмсүү аһымал-акцияларга, элбэх оҕолоох ыалларга куруутун көмөлөһөр үтүө үгэһэ атыттарга холобур буолуон сөп.
«Күбэйэ» түмсүү салайааччытынан талыллан Миралюба Манчаровна үлэ үөһүгэр сылдьар. Кини ырыа куттаах, үтүө санаалаах, кэрэни кэрэхсиир саха Далбар Хотуна буолар. Миралюба Манчаровна бэйэтэ талыы Тааттаттан төрүттээх. Кыра эрдэҕиттэн эбэтигэр, кэлин убайыгар, соҕотох эр киһиэхэ иитиллэн киһи-хара буолбут. Ырыаны үрдүкү кылааска сылдьан ыллаан, Харбалаахтааҕы ВИА-ҕа тыыннаах музыкаҕа ыллаабыт-туойбут. Бэйэтэ түөрт оҕолоох, оҕолоро бары ыаллар, сиэннэрэ да элбэхтэр. Бу дьиэ кэргэҥҥэ ырыа олохторугар суолдьут сулус буолбут.
Кыыһа Лена Семеновна ийэтин батан эмиэ ырыаһыт. Кини «киһини өйдүүр буолуохпуттан ыллыыбын» диир. Бастакытын сценаҕа үс саастааҕар тахсыбытын күн бүгүҥҥэ дылы учугэйдик өйдүүр. Лена Семеновна Өктөмҥө тыа хаһаайыстыбатын академиятын агрономия салаатын бүтэрбитэ. Идэтин олус сөбүлүүр буолан, тута М.Г. Софронов аатынан Дьокуускайдааҕы тыа хаһаайыстыбатын научнай-чинчийэр институтугар научнай сотруднигынан үлэлии киирбит. Үлэлии-үлэлии аспирантураны бүтэрбит, быйыл диссертациятын көмүскүөхтээх. Лена Семеновна институт туораахтаах бурдугу селекциялыыр лабораториятын сэбиэдиссэйинэн ананан айымньылаахтык үлэлии-хамсыы сылдьар. Лена Семеновна иэйиитэ киирдэҕинэ ырыа хоһоонун да, матыыбын да айан таһаарар талааннаах. Билигин үс ырыалаах. Онтон биир сиппит ырыатын студияҕа ыллаан иһитиннэрдэ. Дьэ, кырдьык да, киһи дууһатыгар киирэр ырыа айыллыбыт.
Кэргэнэ Владимиров Вячеслав Ильич «Тиит Арыы» ТХПК дириэктэринэн ананан үлэтин саҕалаабыт. Кинилэр түөрт оҕолоохтор. Улахан уол Дьулус 7 кылааска уонна музыка оскуолатыгар скрипка кылааһыгар, Святослава 6 кылааска уонна үҥкүүгэ, Илья 1 кылааска үөрэнэллэр. Кыра кыыс Самана балтараалаах. Дьиэ кэргэн эмиэ ырыаны, музыканы өрө тутар, оҕолорун кэрэ эйгэҕэ сыһыаран иитэллэрэ туһалааҕын бэлиэтииллэр.
Дьиэ кэргэн дьиэтигэр ырыа арахсыбат аргыстарынан буолбут, этэргэ дылы, сарсыарда туруохтарыттан, киэһэ утуйуохтарыгар дылы ырыа, ырыа, ырыа.
Биэриибитигэр ийэ уонна кыыс иккиэн даҕаны, соҕотохтуу даҕаны истиҥ иэйиилээх ырыаларын дьон-сэргэ биһирии иһиттилэр. Ол курдук инстаграмынан дьон тута сөбүлээбиттэрин биллэрэн, баҕа санааларын суруйан истилэр: «Олус үчүгэй биэриини истэ олоробут. Ийэ уонна кыыс ыллыыллара нарынын, иэйиилээҕин. Браво!», “Култуура киинин үлэһиттэрэ наһаа үчүгэй бырайыагы толкуйдаабыттар, өссө да нэһилиэк талааннаах дьонун туһунан аһаҕас эфирынан биэриилэргитин күүтэбит. Маладьыастар!”, “Аһаҕас эфир олус табылынна, талааннаах да дьон биһиги нэһилиэкпитигэр олороллор эбит. Сөхтүбүт, үөрдүбүт!”
«Маннык суруйаллар инстаграмынан быһа эфиры көрбүт Сахабыт сирин олохтоохторо. Бастакы бырайыакпыт хараҥаччыларыгар – Миралюба Манчаровнаҕа, Лена Семеновнаҕа тэрийээччилэр ааттарыттан барҕа махталбытын тиэрдэбит. Айар талааҥҥыт айхаллана турдун, кэрэни кэрэхсиир кэрэмэс санааҕыт кэскиллэнэ турдун!«, — диэн СИА-ҕа суруйда Федора Фомина, А.С.Данилова аатынан «Барҕарыы» култуура Киинин дириэктэрэ, Хаҥалас, Өктөм.
