Үлэ нэдиэлэтин саха парламенын бэрэссэдээтэлэ Александр Жирков өрөспүүбүлүкэ народнай депутаттарын бөлөҕүн кытта Федеральнай Мунньахха уонна Российскай Федерация Бырабыыталыстыбатыгар “Уһук Илин федеральнай уокуругар гражданнарга сир учаастагын биэрии уратыларын туһунан уонна Российскай Федерация тустаах сокуон суолталаах аакталарыгар уларытыы киллэрэр туһунан” федеральнай сокуон барылыгар Саха Өрөспүүбүлүкэтэ туруорсар көннөрүүлэрин көмүскээһинтэн саҕалаатылар. Манна даҕатан эттэххэ, “Уһук Илиҥҥи гектар туһунан” федеральнай сокуон барылыгар Саха сирэ тутуһар санаатын көрдөрөр Ил Түмэн икки уурааҕа ылыныллыбыта.
Ил Түмэн спикерэ Александр Жирков салалтатынан үлэлиир бөлөххө киирсэн, өрөспүүбүлүкэ народнай депутаттара Виктор Губарев, Владимир Прокопьев, Елена Голомарева, Василий Власов уонна Иван Шамаев Саха Өрөспүүбүлүкэтин Бырабыыталыстыбатын премьер-миниистирэ Галина Данчикова салалталаах Бырабыыталыстыба үлэлиир бөлөҕүн кытта Судаарыстыбаннай Дума Сир сыһыаннаһыыларын уонна тутуу кэмитиэтигэр Саха сирин этиилэрин сүнньүнэн сөбүлэһиннэрэр үлэни ыыттылар. Бу кэмитиэт Анатолий Аксаков бэрэссэдээтэллээх Инновационнай сайдыы уонна предпринимательство, ону тэҥэ Николай Харитонов салайар Регионнааҕы политика итиэннэ Хоту дойду уонна Уһук Илин проблемаларын кэмитиэттэрин кытта ити сокуон барылын Судаарыстыбаннай Дума көрүүтүгэр иккис ааҕыыга бэлэмниир.
Ону таһынан, бу сокуон барылын көҕүлээбит Россия Уһук Илин сайдыытыгар министиэристибэтин кытта тустаах үлэ ыытыллан, өрөспүүбүлүкэ парламенын бэрэссэдээтэлэ Александр Жирков уонна Бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлэ Галина Данчикова бу федеральнай министиэристибэ миниистирин солбуйааччы Кирилл Степановы кытта көрүстүлэр. Ол түмүгэр “Уһук Илиҥҥи гектар туһунан” сокуон барылыгар Ил Түмэн киллэрэр көннөрүүлэрэ хас биирдии ыстатыйаларынан дьүүллэһилиннэ.
Тохсунньу 26 күнүгэр Александр Жирков Москваҕа Федерация Сэбиэтэ уонна Нуучча православнай таҥаратын дьиэтэ тэрийбит “Үгэс уонна саҥаны киллэрии: культура, уопсастыба, киһи” диэн темаҕа аналлаах XXIV аан дойдутааҕы Ороһооспотооҕу ааҕыы тэрээһиннэригэр кытынна. Ону таһынан бу күн өрөспүүбүлүкэ парламенын спикерэ Александр Жирков Саха сирин сенатордарын Вячеслав Штыровы уонна Александр Акимовы кытта көрүстэ.
Ил Түмэн спикерэ Александр Жирков Россия парламенын үрдүкү палаататын сааскы сессиятын арыйбыт Федерация Сэбиэтин 385-с мунньаҕар кыттыыны ылла. Бу мунньахха “Уһук Илин урутаан сайдыытыгар усулуобуйаны тэрийии дьаһалларын туһунан” Российскай Федерация Федеральнай Мунньаҕын Федерациятын Сэбиэтин уурааҕа ылылынна. Федерация Сэбиэтин Федеративнай тутулга, регионнааҕы политикаҕа, олохтоох салайыныыга уонна Хоту дойду дьыалаларыгар кэмитиэтин бэрэссэдээтэлин бастакы солбуйааччы Степан Киричук оҥорбут дакылаатыгар кэмитиэт, киирбит этиилэри уонна бэлиэтээһиннэри аахсан туран, бу уураах барылын ситэрэн оҥорбутун уонна Дьокуускай куорат аттынан ааһыахтаах массыына-тимир суол муостатын тутуу туһунан суолталаах боппуруос уураах барылыттан уһуллубутун туһунан эттэ. Сенатор бу боппуруос РФ Бырабыыталыстыбатын кытта, сөбүлэһиннэрэн туран, атын уураахха көһөрүллүбүтүн быһааран биэрдэ. Киричук бу докумуону бэлэмнээһиҥҥэ РФ Бырабыыталыстыбатын вице-премьерэ Дмитрий Рогозин кыттыыны ылыахтааҕын итиэннэ Арктика зонатыгар Российскай Федерацияҕа куттал суох буолуутун хааччыйыы дьаһалларын туһунан боппуруос көрүллэр кэмигэр түмүктэниэхтээҕин туһунан эттэ.
Александр Жирков Федерация Сэбиэтин мунньаҕын чэрчитинэн ыытыллыбыт “бырабыыталыстыба чааһыгар” кытынна. Манна Российскай Федерация тутуу уонна дьиэ-уот, коммунальнай хаһаайыстыба миниистирэ Михаил Мень дьиэ-уот, коммунальнай хаһаайыстыба кыһалҕаларын туһунан отчуотун иһиттилэр.
Тохсунньу 28 күнүгэр Ил Түмэн спикерэ Александр Жирков Дьокуускайга кэлэн өрөспүүбүлүкэ Ил Дархана Егор Борисов Саха сирин педагогическай түмсүүтүн кытта көрсүһүүтүгэр кыттыыны ылан, региоҥҥа үөрэх хаачыстыбатын үрдэтии ньымаларын дьүүллэстилэр.
Ол кэнниттэн бу күн Александр Жирков Үөһээ Дьааҥы оройуонугар Олоҥхо Ыһыаҕын бэлэмнээһини уонна ыытыыны тэрийэр кэмитиэт чилиэннэрин кытта мунньахтаата. Олоҥхо Ыһыаҕын кэмигэр дьоҥҥо-сэргэҕэ субсидиялаах авиабилеты атыылааһын, ыһыах кыттааччыларын олохтооһун уонна астарын тэрийии, суотабай сибээс уонна Wi-Fi үлэтин хааччыйыы, “Саха” Национальнай көрдөрөр-иһитиннэрэр компания ыһыах тэрээһиннэрин биэриитин, Олоҥхо Дьиэтин, Арчы Дьиэтин объектарын тутуу, Верхоянскайдааҕы культура дьиэтин саҥардан оҥоруу боппуруостарын сүнньүнэн өрөспүүбүлүкэ министиэристибэлэрин уонна биэдэмистибэлэрин салайааччылара уонна бэрэстэбиитэллэрэ иһитиннэрии оҥордулар. Александр Жирков Олоҥхо Уон сылын бэлэмнээһиҥҥэ уонна ыытыыга Саха Өрөспүүбүлүкэтин Национальнай тэрийэр кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ буоларын быһыытынан, бу дьүүллэһиллибит боппуруостары толорорго чопчу сорудахтары биэрдэ. Спикер бу мунньаҕы Үөһээ Дьааҥы улууһугар барыан иннинэ кыһалҕалаах боппуруостары эрдэттэн билсэн, миэстэтигэр тиийэн олохтоох дьаһалтаны, улуус активын кытта бииргэ быһаарар, туоратар соруктаах тэрийдэ.
Бүгүн Александр Жирков Дьааҥы улууһугар көттө. Ил Түмэн спикерэ Баатаҕайга тиийээт, Остуолба сэлиэнньэтигэр сылдьан ыһыах ыалдьыттарын түһэрэр уонна аһатар объектары көрүөҕэ. Александр Жирков Верхоянскай куоракка Олоҥхо Ыһыаҕын тэрийэр кэмитиэт мунньаҕын ыытыаҕа, өрөспүүбүлүкэтээҕи улахан тэрээһиҥҥэ туһаныллар объектары кэрийэн көрүөҕэ. Борунук, Арыылаах уонна Сартаҥ сэлиэнньэлэригэр сылдьан, олохтоох дьону-сэргэни, агрохайысхалаах оскуолалар уонна оскуола иннинэҕи үөрэх тэрилтэлэрин коллективтарын кытта көрсүөҕэ.
Ил Түмэн пресс-сулууспата
