Дьокуускайга бу күннэргэ Арктика сирин-уотун сайыннарыыга туһуламмыт Хотугу форум буола турар. Биэс күннээх үлэҕэ төгүрүк остуоллар, мунньахтар тиһиктээхтик салҕаналлар.
Киэҥ кэпсэтиини таарыйар далааһыннаах тэрээһин түһүлгэтигэр Кытай, Япония, Кэриэйэ, Финляндия, Германия, о.д.а. дойдулар бэрэстэбиитэллэрэ, Арассыыйаттан 100-кэ эспиэр кытталлар.
Форум үөрүүлээх аһыллыытыгар уонна пленарнай мунньахха СӨ Ил Дархана Айсен Николаев кытынна. Кини хотугу сиргэ дьон-сэргэ тардыһарын, олохсуйарын курдук үлэ-хамнас тэриллиэхтээҕин, сайдыы эргиччи, тиһиктээхтик итиэннэ бары салаалары хабан ыытыллыахтааҕын, улахан болҕомто, сыал-сорук онно ууруллуохтааҕын бэлиэтээтэ.
2035 сылга диэри РФ Арктика сирин-уотун сайыннарыы боппуруоһун дьүүллэһиигэ Хотугу сир төрүт олохтоох аҕыйах ахсааннаах норуоттарын олохторун-дьаһахтарын хаачыстыбатын тупсарыыга санааларын үллэһиннилэр.
ХИФУ ректора Анатолий Николаев университет РФ Арктика сайдыытын бырайыактыыр тэрилтэни кытары сөбүлэҥ түһэрсиллибитин эттэ. Бу чэрчитинэн 17 тыһыынчаттан тахса устудьуон үөрэнэр университетыгар каадырдары бэлэмнээһиҥҥэ, бырайыактары оҥорууга болҕомто өссө күүһүрбүт. Ректор Арктика сиригэр-уотугар үлэлэһэргэ аналлаах каадырдары иитэн-үөрэтэн таһаарар, хотугу сиргэ үлэ миэстэтин тэрийэр, науканан чинчийиилэр, саҥаны, сонуну киллэриилэр сорук быһыытынан туруоруллалларын иһитиннэрдэ.
Ил Түмэн дьокутаата Елена Голомарева төрүт үгэһи харыстааһын, балыктаан, бултаан аһаан олорор дьоҥҥо сөптөөх усулуобуйа ирдэниллэрин эттэ. Дьону-сэргэни олохсутарга олох укулаатын сайыннарыы тэтимнэнэригэр уонна сир-дойду уратыта учуоттанарыгар тохтоото.
Кэпсэтиигэ Арктика оройуоннарыгар дьону-сэргэни хайдах тардары, бу улахан кыһалҕаны хайдах туоратары дьүүллэстилэр. Маныаха РФ бэрэсидьиэнэ Арктикаҕа олох хаачыстыбатын тупсарарга кэккэ сыалы-соругу туруорбута, экономика сайдыытын тэтимниири, таһаҕаһы тиэйиини-таһыыны күүһүрдэри, бу сыалы-соругу ситиһэргэ Саха сирэ сүҥкэн оруоллаах буолуоҕун ыйбыта бэлиэтэннэ.
Биһиги корр. http://www.edersaas.ru
Мария ВАСИЛЬЕВА (СИА) хаартыскаҕа түһэриитэ.
