Горнайга оҕо сайыҥҥы сынньалаҥын туһалаахтык атаарарыгар, доруобуйатын чэбдигирдинэригэр үлэ-хамнас былааннаахтык тэриллэр. Маныаха ити хайысха чэрчитинэн ыытыллар үгэс буолбут форумҥа быйыл улуус 42 тэрилтэтиттэн киллэриллибит бырайыактар көрүллүбүттэр.
Бу туһунан СИА-гар улуустааҕы үөрэх управлениетын исписэлииһэ, улууска оҕо сайыҥҥы сынньалаҥын тэрийиигэ үлэлэһэр куратор Айыына Егорова иһитиннэрдэ. Кини СӨ эбии үөрэхтээһин уонна Горнай улууһа тэриллибитэ 85 сылынан улууска бу хайысхаҕа үлэни көҕүлүүр, кэҥэтэр сорук ордук күүһүрбүтүн, ирдэбил улааппытын бэлиэтиир.
«Анал хамыыһыйа бырайыактары көрөн баран, өрөспүүбүлүкэ уонна улуус бюджеттарыттан көрүллэр үбүнэн 27 лааҕыр арылларын былааннаата. Маны сэргэ 15 бырайыакка дьарыктаах буолуу, предпринимателлэри өйүүр кииннэр, Бэрдьигэстээх нэһилиэгин дьаһалтатын өйөбүллэринэн үлэлииллэригэр сүбэ бэрилиннэ», — диэн эттэ.
Улуус үрдүнэн 1996 оҕоттон быйыл 1085 үөрэнээччини лааҕырынан хааччыйыы соруга турар. Манна эбии үп-харчы боппуруоһа быһаарылыннаҕына Бэрдьигэстээххэ, Одунуга, Солоҕоҥҥо лааҕырдары эбии үлэлэтиэхтэрэ. Сылын аайы буоларын курдук кыһалҕалаах оҕолору лааҕырдарынан хабыы 100% толоруллуохтааҕын иһитиннэрдэ. Өрөспүүбүлүкэ тас өттүгэр уонна Сахабыт сирин ыаллыы улуустарыгар тэриллэр лааҕырдарга баран сынньанар баҕалаахтартан сайаапкалар номнуо киирбиттэрин эттэ.
Горнайдар өрөспүүбүлүкэҕэ ыытыллар куонкурустарга 100-нэн лааҕыр кыттар буоллаҕына, кинилэр бириистээх миэстэттэн түспэттэр. Былырыын Атамай нэһилиэгэр үлэлээбит «Быйаҥ» үлэ, сынньалаҥ лааҕыра 2-с, «Көмүс үргэл» айар дьоҕурдаах оҕолорго аналлаах лааҕыр («Күөрэлээх») 3-с бочуоттаах миэстэлэри ылбыттара.
Айыына Егоровна кэпсээбитинэн, быйыл саҥа хайысхалаах лааҕырдар эбиллибиттэр. Ол курдук, улуус киинигэр «Сээркээн сэһэн» комплекска 40 оҕо сылдьыахтаах. Үлэни тэрийэргэ СӨ култууратын үтүөлээх үлэһитэ, модельер Августина Филиппованы кытта дуогабар түһэрсиллибит. Онтон тулалыыр эйгэни үөрэтиигэ, чинчийиигэ ааспыт кэмнэргэ биир лааҕырдаах буоллахтарына, быйыл үс лааҕыр эбиллибит. Үөрэнээччилэр Мытаахха, Кировскайга, Бэрдьигэстээххэ төрөөбүт айылҕаларын үөрэтиэхтээхтэр, чинчийиэхтээхтэр. Алын сүһүөх кылаастарга робототехника лааҕыра 20-лии оҕону хабан икки ый үлэлиэхтээх. Англия тылын дириҥэтэн үөрэтиэн баҕалаахтар Бэрдьигэстээх гимназиятын иһинэн тэриллибит лааҕырга эбии үөрэнэллэрэ, сынньаналлара былааннаммыт.
