Саха сирин бырабыыталыстыбата судаарыстыба баайын-дуолун 2019 сылга диэри приватизациялыыр былааны бигэргэттэ. Манна судаарыстыбаннай биэс унитарнай тэрилтэ (ГУП), ону таһынан сорох акционернай уопсастыбалар акцияларын атыылааһын киирдэ.
«Үс сылга болдьохтоох сабаҕалыыр былааны аан бастаан оҥордубут. Биллэрин курдук, өрөспүүбүлүкэ бюджетэ дефициттээх. Ити дефицит баайы-дуолу уонна акциялары атыылаан буолбакка, өрөспүүбүлүкэ облигациятын оҥорон таһаарыынан уонна үбү-харчыны тардыынан сабыллыахтаах», — диэн СИА-ҕа баайга-дуолга уонна сир сыһыаннаһыыларыгар миниистир Евгения Григорьева эттэ.
«Саха Сирэ» үп-харчы-клиринговай агентство, «Сахафармация» ААО, «Дороги Усть-Алдана» ААО, АПК информационно-техническэй киинин уонна «Сахаавтодорга» (сорох өлүүтүн) акцияларын атыылааһын былааннанар. Ону таһынан инвентаризация кэнниттэн хамсаабат баай эбийиэктэрэ атыыланыахтара. Ити эбийиэктэр барыта кэриэтэ билигин предпринимателлэргэ арендаҕа тураллар.
Приватизация былааныгар киирбит акциялар устааптаах хапытаал ахсааныгар киллэриллиэхтэрэ эбэтэр солуок пуондатыгар түмүллүөхтэрэ. Ону таһынан устааптаах хапытаалга хамсаабат баай эбийиэктэрэ киирэллэр.
Кэлэр үс сылга судаарыстыба биэс тэрилтэтэ — «СӨ телевидение уонна радиовещание техническэй киинэ», «Бичик» кинигэ издательствота, «Туймаада» ФАПК, «Сахамедпром» уонна «Стройсельгазификация» акцияланыахтара.
«Салайыы систиэмэтэ дьэҥкэ буоларын уонна хаачыстыбата үрдүүрүн туһугар маннык дьаһал ылыллар. Акция 100% судаарыстыба бас билиитигэр киирэр», —диэтэ Григорьева.
«Полярные авиалинии» акцияларын туһунан этэр буоллахха, быйыл приватизация сабаҕалааһын былааныгар кэккэ уларыйыылар киирбиттэр. Сыл бүтэһигэр ити уларытыы чэрчитинэн тэрилтэ акциялара «Якутия» авиакомпания устааптаах хапытаалыгар угуллар.
«Оччотугар өрөспүүбүлүкэ авиакомплексыгар салайыы күүһүрүө. Тарыыпка дьайар кыах үөскүүр. Ити экономика өттүгэр көдьүүһү биэриэ. Мантан киирбит үп-харчы социальнай соруктары толорууга ыытыллыа, ол иһигэр өрөспүүбүлүкэ ис өттүгэр тарыып кыччыа», — диир миниистир.
Сабаҕылыыр былааҥҥа «Сахабулт» уонна Нерюнгритааҕы көтөр фабрикатын приватизациялааһын киирэ сылдьар.
«Сахабулт» тэрилтэни чэбдигирдии бара турар. Инвестор булуохпут диэн бүк эрэллээхпин», —диэтэ Григорьева.
Өрөспүүбүлүкэ баайын-дуолун балысханнык приватизациялааһын барар диир сыыһа. Төттөрүтүн приватизацияламмыт тэрилтэлэр көдьүүстэрэ үрдүө.
Манна «Якутцемент» АО холобур быһыытынан аҕалыахха сөп. 2011 сыл алтынньытыгар собуот акциятын хонтуруоллуур бакыатын «Востокцемент» компаниялар бөлөхтөрө ылбыта. 2014 сыл тохсунньутугар «Востокцемент» собуоту соҕотох бас билээччи буолбута. Ити түмүгэр өрөспүүбүлүкэ үбү-харчыны нолуок быһыытынан ылар, судаарыстыба өйөбүлэ суох оҥоһуллубута. Оҥорон таһаарыы тупсарыллар, улаатар. Ону таһынан «Якутцемент» социальнай үлэни күүскэ ыытар.
«Судаарыстыбаҕа тэрилтэ, дьон үлэлииллэрэ наада. Бюджекка нолуок киириэхтээх. Ол иһин тэрилтэ атыыланар буоллаҕына, бэйэтин үбүн-харчытын угаргэ бэлэм, барыска интэриэстээх атыылаһааччы да көстөр. Оччотугар тэрилтэттэн нолуок быһыытынан өрөспүүбүлүкэҕэ киирэр үп-харчы кээмэйэ улаатар», — диир миниистир.
