Дьахтар аймах айылҕаттан кэрэҕэ, сырдыкка, ырааска, дьолго эрэ ананан төрөөбүт курдук. Ол эрээри, олох хобдох кырдьыга ону кыккыраччы мэлдьэһэр – кинилэр буруй сиэртибэтэ эрэ буолбакка, бэйэлэрэ эмиэ ыар буруйга тиийэ оҥороллор. Онуоха дьахтар буруйу оҥоруутун сүрүн төрүөттэринэн кини дьиэтигэр-уотугар, тус олоҕор табыллыбатаҕа, аһыы утаҕынан үлүһүйүүтэ биитэр ымсыы санаата буолаллар.
Дойду үрдүнэн 2017 сылга 146.916 дьахтар буруйу оҥорбут. Бу туһунан РФ Генеральнай борокуратууратын иһитиннэрэр-ырытар правовой порталыгар суруллубут. Итинтэн саамай элбэх дьахтар Московскай уобаласка – 7.171, Кемеровскайга – 4.849, Краснодарскай кыраайга – 4.102, Пермскэй кыраайга – 3.830, Ростовскай уобаласка – 3.534 уо.д.а.
Уһук Илиҥҥи федеральнай уокуругу ыллахха, былырыын 9176 дьахтар буруйу оҥорбутуттан, саамай элбэҕэ Приморскай кыраайга – 2.963.
Оттон биһиги өрөспүүбүлүкэбит төрдүс миэстэҕэ сылдьар: 2017 сылга – 1148 дьахтар1131 буруйу оҥорбут (2016 с. — 1013).
Биһиэхэ дьахталлар ааспыт сылга туох буруйу оҥорбут эбиттэрий?
Ымсыы санааттан баайга-малга сыһыаннааҕы — 471 (2016 с. – 411 этэ), ол иһигэр, халааһын — 15 (2016 с. — 14), уоруу — 306 (2016 с. — 239), түөкүннээһин, харчыны иҥэринии, сиэһин — 134 (2016 с. — 132).
Киһи олоҕун уонна доруобуйатын утары туһуламмыт буруйу — 306 (2016 с. — 288), ол иһигэр, соруйан өлөрүү — 19 (2016 с. – эмиэ 19), доруобуйаҕа ыарахан эмсэҕэлээһини соруйан оҥоруу — 72 (2016 с. — 53), доруобуйаҕа орто ыарахан эмсэҕэлээһини соруйан оҥоруу — 34 (2016 с. — 23).
Онтон бу сыл икки ыйыгар дьахталлар 123 буруйу оҥорбуттарыттан, ымсыы санааттан баайга-малга сыһыаннааҕы — 66, киһи олоҕун уонна доруобуйатын утары туһуламмыт буруйу — 29, дьиэ кэргэҥҥэ, оҕоҕо сыһыаннааҕы — 13.
Аны ханна ордук элбэх буруйу оҥорбуттарын ылан көрүөҕүҥ:
Дьокуускай куоракка — 352 (2016 с. — 318), Нерюнгрига — 110 (2016 с. — 89), Мииринэйгэ — 98 (2016 с. — 55), Ленскэйгэ – 77 (2016 с. — 55), Ньурбаҕа – 51 (2016 с. — 56), Өлүөхүмэҕэ — 50 (2016 с. — 33) уонна Алдаҥҥа — 49 (2016 с. — 47).
Оттон аҕыйах буруйу оҥорбуттар: Үөһээ Халымаҕа уонна Өлөөҥҥө – биэстии, Абыйга – үс, Муомаҕа уонна Аллараа Халымаҕа – иккилии уонна Эбээн Бытантайга – биир.
Бу туһунан СӨ Борокуратууратын пресс-сулууспата иһитиннэрдэ.
Вера Макарова, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru
Хаартыска: интэриниэттэн.
