1990 сыллаахха балаҕан ыйын 27 күнүгэр М.Е. Николаев салайааччылаах ХХII ыҥырыылаах Үрдүкү Сэбиэт Саха Өрөспүүбүлүкэтин судаарыстыбаннай сүбэрэнитиэтин Декларациятын ылыммыта. Дьоһун докумуон Саха сирин Арассыыйа Федерациятын састаабыгар судаарыстыба быһыытынан биллэрбитэ, Саха Өрөспүүбүлүкэтин саҥа Конституциятын (Төрүт Сокуонун) оҥорууга, өрөспүүбүлүкэ бэрэсидьиэнин дуоһунаһын олохтуурга, Саха Өрөспүүбүлүкэтэ диэн ааттанарга төрүөт буолбута. Үгэс быһыытынан бу күн бырааһынньыктааҕы тэрээһиннэр ыытыллаллар.
Балаҕан ыйын 27 диэн Грегориан халандаарыгар сыл 270-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 271-c күнэ). Сыл бүтүө 95 күн баар.
Бэлиэ күннэр:
- Саха Өрөспүүбүлүкэтэ — Саха Өрөспүүбүлүкэтин судаарыстыбаннаһын күнэ. Бу күн 2009 с. дылы суверенитет күнэ диэн ааттаах этэ.
- Аан дойдутааҕы туризм күнэ
- Арассыыйа — Оскуола иннинэ үөрэтии үлэһиттэрин күнэ
- Түркменистаан — Тутулуга суох буолуу күнэ
- Монголия — Телевидение күнэ
Түбэлтэлэр:
- 1669 — Крит арыытыгар Кандия диэн Венеция кириэппэһэ 21 сыллаах осада кэнниттэн осмааннарга бэриммит. Бу осада аан дойду устуоруйатыгар саамай уһун ситиһиилээх осада буолар. Осмааннар кириэппэһи сир өттүттэн төгүрүктээбиттэрин да иһин, Вененция хараабыллара Кандияны байҕалынан көҥүллүк хааччыйа сылдьыбыттар.
- 1863 — Санкт-Петербургка Софья Люгебиль Арассыыйаҕа бастакы уһуйааны тэрийбит.
- 1900 — Чурапчы улууһун Арыылаах орто оскуолата аһыллыбыт. Манна бастакы үөрэнээччилэр истэригэр Иван Винокуров — кэлин Саха АССР Совнаркомун бэрэстээтэлэ, Алексей Бояров — кэлин үөрэх уонна доруобуйа харыстабылын наркома, биллиилээх тылбаасчыт бааллар эбит.
- 1925 — Алдан 1 № орто оскуолата аһыллыбыт.
- 1940 — Берлиҥҥэ Германия, Италия уонна Япония Үс өрүттээх пакт түһэрсибиттэр.
- 1990 — Саха Өрөспүүбүлүкэтин Сүбэринитиэтин Декларацията ылыныллыбыт. Декларация сүрүн ис хоһооно — өрөспүүбүлүкэ иһигэр кини бэйэтин сокуоннара баһыйалларын бигэргэтии. Ол саҕана олох-дьаһах улаханнык айгыраабыт ыарахан кэмигэр экэниэмикэни быыһыыр, дьон олоҕун бүтэһиктээхтик алдьанарыттан көмүскэнэр туһугар ылыллыбыт дьаһал диэххэ сөп. Ол эрэн декларация суолтата киэҥ уонна дириҥ, экэниэмикэ айгырааһыныттан быыһанар эрэ суолтатынан муҥурдаммат.
- 1991 — XXII ВЛКСМ суһал сийиэһигэр комсомолу эһэргэ диэн быһаарыы ылыллыбыт. Итиэннэ пионерия тэрилтэтэ эмиэ эстибитэ.
- 2018 — Айсен Николаев Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Дарханын солотугар киирбит.
Төрөөбүттэр:
- 1907 — Никита Канаев (23.10.1987 өлб.) — филология билимин кандидата, Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа.
- 1929 — Никита Соломонов — өр сылларга Биология институтугар үлэлээбит, институт дириэктэригэр тиийэ улааппыт саха учуонайа, РСФСР уонна Саха АССР билимин үтүөлээх диэйэтэлэ, СӨ НА академига, РАН чилиэн-корреспондена, биология билимин доктора, профессор. Дьокуускай куоратын уонна Хаҥалас улууһун Ытык олохтооҕо.
This post was published on 27.09.2020 09:01 09:01