Бэлиэ күн 2001 сыллаахтан тыл арааһын өйүүр сыаллаах, хас биирдии Европа олохтооҕо кырата икки тылы билэр буоларын ситиһээри, хас эмэ тылы тэҥинэн үөрэтээри, чинчийээри олохтоммут.
Билигин Евросоюз Европатааҕы институттарыгар 24 араас омук тыла баара биллэр.
Балаҕан ыйын 26 диэн Грегориан халандаарыгар сыл 269-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 270-c күнэ). Сыл бүтүө 96 күн баар.
Бэлиэ күннэр:
- Аан дойдутааҕы контрацепция күнэ
- Европа Сойууһа — Европатааҕы тыллар күннэрэ
- Кытай, Кытай Өрөспүүбүлүкэтэ (Тайвань), Гонконг — Күһүн ортото
- АХШ — Национальнай үтүө ыаллыылар күннэрэ
Түбэлтэлэр:
- 1887 — АХШ айааччыта Эмиль Берлинер граммофону патеннаабыт.
- 1960 — Куба баһылыга Фидель Кастро ХНТ устуоруйатыгар саамай уһун тылы эппит — 4 чаас 29 мүнүүтэ.
- 1983 — Сэбиэскэй Сойууска дьуһуурунай офицер Станислав Петров ядернай ракета көтөн иһэр сигналын сымыйа диэн быһаарбыт, «тревога» биллэрбэтэх. Инньэ гынан ядернай сэрии саҕаланыахтааҕын мүлчүрүппүт. Кэлин киниэхэ элбэх дойдулар ардыларынааҕы наҕараадалары туттарбыттара, кини туһунан «Аан дойдуну быыһаабыт киһи» диэн киинэ устубуттара.
- 2003 — Википедия иннинээҕи Нупедия үлэтэ тохтотуллубут.
- 2008 — Монголия киин куоратын Улаанбаатар кытыытыгар Чыҥыс Хаан саамай улахан статуята аһыллыбыт, үрдүгэ — 40 м.
Төрөөбүттэр:
- 1882 — Алексей Гастев — нуучча революционера, боропсойуус диэйэтэлэ, бэйиэт уонна суруйааччы, үлэ хаамыытын уонна тэрээһинин тэрийии теоретига уонна Үлэ киин үнүстүүтүн салайааччыта.
- 1892 — Марина Цветаева — нуучча бэйиэтэ, тылбаасчыта, XX үйэ бөдөҥ бэйиэтттэриттэн биирдэстэрэ.
- 1911 — Анастасия Парникова — саха устуоруйатын чинчийбит учуонай, устуоруйа билимин хандьыдаата.
- 1919 — Иннокентий Попов — устуоруйа билимин хандьыдаата, Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа. Саха государственнай университетын ректора (1959—1973).
- 1933 — Иван Алексеев — бэйиэт, драматург, суруналыыс. Арассыыйа Суруйааччыларын холбоһуктарын чилиэнэ. СӨ култууратын үтүөлээх диэйэтэлэ.
- 1939 — Федор Зыков — устуоруйа билимин хандьыдаата, сахалар материальнай култуураларыгар идэлээх этнограф.
- 1965 — Пётр Порошенко — Украина судаарыстыбатын уонна бэлиитикэтин диэйэтэлэ, урбаанньыт уонна миллиардер, 2014-2019 сылларга Украина бэрэсидьиэнэ.
Өлбүттэр:
- 2001 — Анастасия Парникова — саха устуоруйатын чинчийбит учуонай, устуоруйа билимин хандьыдаата.
This post was published on 26.09.2020 09:04 09:04