Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, суруналыыс, социолог-чинчийээччи Феодосий Донской 1919 сыллаахха Ньурба улууһун иккис Малдьаҕар нэһилиэгэр дьадаҥы дьиэ кэргэҥҥэ төрөөбүт. Феодосий Семенович Аҕа дойду Улуу сэриитигэр, саҕаланыаҕыттан бүтүөр дылы, 1418 күн-түүн сэриилэһэн, Кыайыыны уһансыбыт. Кини рейхстаг эркинигэр хаалларбыт кыайыы бэлиэ-суруга: «Были и мы – из Якутии Донской Ф. С., из Чувашии Коннов Ф. Ф.» 1946 сыл күһүнүгэр «Огонек» сурунаалга бэчээттэммит. Бу историяҕа киирбит хаартыска уоттаах сэрии кэмигэр Аҕа дойдуларын көмүскэлигэр бырааттыы норуоттар түмсүүлэрин, доҕордоһууларын туоһута буолбут.
Феодосий Донской 20-чэ сыл өрөспүүбүлүкэ сүрүн хаһыаттарыгар суруналыыһынан үлэлиир, кэлиҥҥи 40-ча сылын Хотугу Саха Сирин, Сэбиэскэй Сойуус Уһук Хоту аҕыйах ахсааннаах хоту омуктарын олохторун-дьаһахтарын, үгэстэрин, историяларын чинчийиигэ анаабыт. Россияҕа соҕотох аҕыйах ахсааннаах хоту омуктар кыһалҕаларын үөрэтэр Институту тэрийсибит.
Феодосий Семенович Ньурба, Эбээн-Бытантай улуустарын, Саха Өрөспүүбүлүкэтин ытык киһитэ.
Балаҕан ыйын 20 диэн Грегориан халандаарыгар сыл 263-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 264-c күнэ). Сыл бүтүө 102 күн баар.
Бэлиэ күннэр:
- Азербайдьан — Ниэп хостооччуларын күнэ.
- Беларусь — Таможенник күнэ.
- Кыргыстаан — Урбаанньыт күнэ.
Түбэлтэлэр:
- 1862 — Санкт-Петербургка Арассыыйа бастакы консерваторията олохтоммут.
- 1870 — Италия холбонуута түмүктэммит. Италия сэриилэрэ Папа Судаарыстыбатын ылбыттар уонна Римҥэ киирбиттэр. Папа Пий IX ону билиммэтэх уонна дыбарыаһыттан Ватикан томторугар көһөн тиийэн олохсуйбут.
- 2019 — Аан дойду үрдүнэн 4 мөлүйүөн кэриҥэ киһи, үксэ устудьуоннар, климат уларыйыытын утары демонстрациялары ыыппыттар.
Төрөөбүттэр:
- 1857 — Сергей Ястремскай — Саха сиригэр көскө кэлэ сылдьан саха тылын грамматикатын үөрэппит киһи.
- 1857 — Николай Виташевскай — этнограф, суруйааччы, народниктар хамсааһыннарын биллэр-көстөр диэйэтэлэ, политсыылынай. 1882 сыллаахха былааһы утаран Сибииргэ көскө ыытыллыбыт, онно Саха сирин олоҕун-дьаһаҕын чинчийбит.
- 1919 — Феодосий Донской — Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, суруналыыс, социолог-чинчийээччи. Кини бииргэ сэриилэспит табаарыһын, Чувашияттан сылдьар Коннов Ф. Ф., кытта урусхалламмыт рейхстаг эркинигэр бэлиэ-сурук хаалларбыттарын, ТАСС уонна «Кыһыл Сулус» хаһыат фотокорреспондена Анатолий Морозов түһэрбит хаартыската 1946 сыл күһүнүгэр «Огонек» сурунаалга бэчээттэммитэ. Ньурба улууһун, Эбээн-Бытантай улууһун уонна Саха Өрөспүүбүлүкэтин ытык киһитэ.
- 1930 — Семен Ковлеков (09.03.2003 өлб.) — Саха Сирин сэбиэскэй кэминээҕи устуоруйатын чинчийбит учуонай, история билимин кандидата, доцент.
- 1955 — Наталья Попова — филология билимин кандидата, турок уонна саха тылын грамматикаларыгар идэтийэр.
- 1987 — Билял Махов — Арассыыйа көҥүл уонна греко-римскай тустууга бөҕөһө. Көҥүл тустууга аан дойду үс төгүллээх чөмпүйүөнэ, көҥүл тустууга Европа чөмпүйүөнэ, көҥүл уонна греко-римскай тустууга Арассыыйа чөмпүйүөнэ. Ырахан ыйааһыҥҥа UFC профессиональнай бөҕөһө.
Өлбүттэр:
- 1992 — Николай Степанов — Аҕа дойду Улуу сэриитин уонна Дьоппуону утары сэрии кыттыылааҕа, Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа (1990), Бүлүү улууһун ытык киһитэ.
