Мэҥэ Хаҥалас улууһугар арыгыһыт дьахталлары көнөр суолга туруорарга ситимнээхтик ылсан үлэлэһэн эрэллэр. Маннык дьыалаҕа сокуоннай саастарын туола илик оҕолор социальнай-реабилитационнай кииннэрин үлэһиттэрэ ылыстылар.
Арыгыны иһээччи, эр киһититтэн, дьахтарыттан тутулуга суох, киһилии быһыытын сүтэрэн барар. Аан бастаан чугас дьоно, дьиэ кэргэнэ эрэйдэнэллэр. Киһилии майгытын сүтэрбит киһи оҕолоругар, кэргэнигэр кыһалларын, иитэрин, харыстыырын оннугар, төттөрүтүн, кинилэри атаҕастыан, харчы көрдөөн түүрэйдиэн, аһаппакка-сиэппэккэ, көрбөккө-харайбакка, олохторугар, доруобуйаларыгар да кутталы үөскэтиэн сөп. Ордук дьахталлар арыгыга ыллардахтарына, ыал олоҕо айгырыыр.
Онон ыал ийэлэрэ буор иһээччи буола иликтэринэ, бириэмэни куоттарбакка, эрдэттэн өйдөтөн, эмтэтэн, көмөлөһөр илиини уунар көдьүүстээх. Киин үлэһиттэрэ аан бастаан хас биирдии дьахтар тоҕо арыгыны иһэрин, туох кыһалҕалааҕын быһаарбыттар. Ол эрээри, биир тэрилтэ үлэһиттэрэ маннык улахан социальнай кыһалҕаны быһаарар кыахтара суох. Туһааннаах тэрилтэлэр, уопсастыбанньыктар, волонтердар кыттыстахтарына, хамсааһын тахсыан сөп. Ол иһин улууска «ДОМ!» диэн социальнай волонтердар хамсааһыннарын тэрийбиттэр. Бу бырайыак арыгыны иһэр дьахталларга көмөлөһөр, ыарахан балаһыанньаттан тахсар суолу ыйар сыаллаах-соруктаах.
Бырайыак билиҥҥитэ үс хайысхалаах: сырдатар, өйдөтөр үлэ; үлэнэн үөрэтии, дьиэ кэргэн бүддьүөтүгэр көмөлөһүү; кэлим реабилитациялыыр үлэ.
Социальнай волонтердары сокуоннай саастарын туола илик оҕолор социальнай-реабилитационнай кииннэрин үлэһитэ Елена Захарова салайар. Кинилэр соторутааҕыта Майаҕа буолбут өрөспүүбүлүкэтээҕи чөл олох форумун кэмигэр “Түмэн” диэн Майа сэлиэнньэтин социальнай-экономическай сайдыытын сүрүннүүр уопсастыбаннай хамсааһыны (сал. М.Д. Лукина) кытары бииргэ үлэлииргэ сөбүлэһии түһэрсибиттэрэ. Үлэлэрин сүрүннүүр, чопчулуур, уопут атастаһар сыаллаах “төгүрүк остуолу” тэрийбиттэрэ. Психотерапевт, гомеопат-быраас Валентина Кузьмина Шичко ньыматынан арыгы, табах тутулугуттан хайдах босхолонор туһунан лиэксийэтин истибиттэрэ.
Санатар буоллахха, кулун тутар ыйга киин СӨ Кэлэр көлүөнэлэр тус сыаллаах пуондалара ыыппыт социальнай бырайыактар куонкурустарыгар кыайан, 500 тыһ. солкуобайдаах граны ылбыта.
Онон үлэлэрин хайысхатын торумнаан, элбэҕи билэн-көрөн, саҥалыы күүһүнэн турунарга бэлэмнэр. Биир эмит дьахтар көнөр суолга туруннаҕына, оҕолорун былдьаабатахтарына, ыал олоҕо айгыраабатаҕына, киһи дьылҕатын быыһаатахтарына – халтайга үлэлээбэтэхтэрэ көстүөҕэ.
Ангелина Васильева, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru
