Ааспыт сыл бүтүүтэ, ахсынньыга, Маалыкай, Малдьаҕар, Өҥөлдьө олохтоохторун кытары уонна бу сырыытааҕы көрсүһүүлэр тустарынан Антонина Афанасьевна кылгастык билиһиннэрдэ:
— Өрөспүүбүлүкэ социальнай-экономическай сайдыытыгар туох үлэ ыытыллыбытын туһунан нэһилиэнньэ иннигэр отчуоттаатым. Сокуону таһаарыыга 2013 с. 21 сокуону ылыммыт буоллахпытына, 2014 с. — 123, 2015 с. 133 сокуон ылылынна. Тус бэйэм салайар комитетым 13 сокуоҥҥа үлэлэстэ. Дьыала ахсааныгар буолбакка, өрөспүүбүлүкэ нэһилиэнньэтин олоҕо тупсарыгар хаачыстыбалаах сокуону ылынарга үлэлэһэбит. Депутат буоларым быһыытынан үөрэҕириигэ, култуураҕа, уопсастыбаннай тэрилтэлэри өйөөһүҥҥэ, арыгы атыытын хааччахтааһыҥҥа, төрөппүт эппиэтинэһин үрдэтиигэ, сэрии тулаайахтарыгар, тыа хаһаайыстыбатын сокуоннарын дьүүллэһиигэ үлэлэһэбин.
Ньурба улууһун дьоно-сэргэтэ үрдүк күүрүүлээх уот линиятын, доруобуйа харыстабылын, ыраах сытар нэһилиэктэр суол-иис боппуруоһун туруорсаллар. Чуукаар нэһилиэгэр «Якутскгеология» сир аннынааҕы ууну ылыыга көҥүл биэрэн, туһаҕа киллэрэн, үүттүүр үлэҕэ 10 мөл. солк. көрүллүөхтээх. Сир аннынааҕы ыраас ууну туһаҕа таһааран, Чуукаар олохтоохторо ыраас ууну иһиэ этилэр. Улахан баһаардар кэннилэриттэн сир уута тахсан, эбии 2 понтонунан көмөлөһөргө этии киллэрдилэр. Маалыкайга сиринэн сылдьыһыы суох кэмигэр салгынынан сырыы баар буоларыгар, Хорула, Хатыы нэһилиэктэрэ Култуура дьиэтэ тутуллуутун, Хорулаҕа саҥа балыыһа дьиэтин туруорсаллар. Сылдьыбыт нэһилиэктэрбэр спортивнай саалалар туруктара мөлтөх. Чуукаар нэһилиэгэр дьон дьарыктанарыгар анал спортивнай саала суох. Хас биирдии нэһилиэк тус-туһунан былааннаах, саҥа сылга ылыммыт былааннарыгар депутат быһыытынан көмөлөһөрбөр көрдөстүлэр.
Тыа хаһаайыстыбатыгар сыһыаннаан Уһук Илиҥҥи гектар туһунан ФС бырайыагын дьүүллэһиигэ СӨ Бырабыыталыстыбатынан Ил Түмэнинэн ылыллан бигэргэтиллибит чопчу көннөрүүлэр оҥоһулуннулар. Атын регионнартан уратыта диэн, анал бултуур, туспа табалар мэччийэр, сиртэн хостонор баайдаах, айылҕа харыстанар ураты сирдэрдээх. Төрөөбүт дойдубут сирин-уотун олохтоох дьон туһанарыгар, кэнэҕэски ыччакка хааларын туһугар, сири туһаныыга сокуонунан кадастровай учуокка туруу үлэтин күүскэ ыытыаҕыҥ.
Быйыл СӨ Ил Дархана Борисов Е.А. СӨ Тупсарыы сылын биллэрэн, хас биирдии нэһилиэнньэлээх пууҥҥа үс сыллаах — 2015-2017 сс. — былааннарын олоххо киллэриигэ үгүөрү үп көрүлүннэ. Бу өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүттэн улахан көмө дии саныыбын. Ханнык баҕарар улууска, куоракка, нэһилиэккэ дьон олоҕун хаачыстыбата тупсарын туһугар үлэ барыахтаах. Тупсарыы сүрүн өйдөбүлэ — хаачыстыбалаах үөрэх, хаачыстыбалаах доруобуйа харыстабыла.
Уһук сытар нэһилиэк олохтоохторо олохторун-дьаһахтарын тупсаран, толору хааччыллыылаах дьиэлэнэн эрэллэринэн, Тупсарыы сылыгар улуус бүддьүөтүттэн үп көрөн, уу баһар массыына, кирдээх ууну таһар массыына көрүллэригэр үлэ барыан наада. Олохтоохтор көҕөрдүүгэ, ыраастаныыга бэйэлэрэ кыттыахтара турдаҕа.
2016 сыл Киинэ сыла. Саха киинэтин артыыстара Ньурбаттан тахсыбыттара, онон Ньурбаҕа Киинэ сылыгар бэлиэ тэрээһиннэр буолуохтара диэн эрэнэ саныыбын.
Кэлэр сылга Экология сыла буолуоҕа, онно сыһыаннаан олунньуга Ил Түмэн депутата В.М. Прокопьевтыын көһө сылдьар парламентскай истиилэри ыытарга былаанныыбыт.
