Ил Дархан эбээһинэһин толорооччу Айсен Николаев федеральнай былаас, баан тиһигин кэккэ салайааччыларын кытта көрсүстэ уонна ол көрсүһүүлэргэ тугу, туох боппуруостары дьүүллэстэ, быһаарыста, тугу ситистэ? Кини сырыытын түмүгүнэн Саха-информационнай агентство (СИА) хомуур матырыйаал бэлэмнээтэ.
От ыйын 10 күнэ. РФ үбүн миниистирэ Антон Силуановтыын
Өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүн тиийиммэт чааһын (дэписсиитин) толоруу, өрөспүүбүлүкэтээҕи бырагыраамалары үбүлээһин, федерация бүддьүөтүттэн дотация көрдөрүү боопуруостарын дьүүллэстилэр.
Ил Дархан эбээһинэһин толорооччу Айсен Николаев: “Өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүн сөпсөһүннэриини ситиһэргэ биир сыһыаны олохтоотубут. Дэписсиит сорох чааһа “АЛРОСА” хампаанньа нолуок таһынан үбүлээһининэн сабыллыаҕа. Ол суотугар үп тиийбэтэ сыл түмүктэниитэ туоратыллыаҕа”.
Көрсүһүү түмүгүнэн: РФ үбүн миниистирэ өрөспүүбүлүкэҕэ көмө оҥоһуллар тосхоллорун чуолкайдыырга сорудахтаата. Федерация бүддьүөтүттэн көрүллэр дотация болдьоҕун сыл бүтэһигиттэн от ыйыгар сыҕарытарга. Ол суотугар хотугу таһаҕас таһыллыытын бүүс-бүтүннүү толорорго быһаарыы ылылынна. Федерация бүддьүөтүттэн Саха Өрөспүүбүлүкэтин ФОМС-н бүтүннүү үбүлээһин боппуруоһун быһаарарга сорудах бэрилиннэ. Оччотугар өрөспүүбүлүкэ сыллата 1,5 млрд солкуобайдаах үбү кэмчилиир кыахтанар.
От ыйын 10 күнэ. РФ Киин баанын салайааччы Эльвира Набиуллиналыын
Өрөспүүбүлүкэ үбүн систиэмэтэ туруктаах буолуутун, үп дьыалатыгар нэһилиэнньэ билиитин хаҥатыы, Саха сирин олохтоохторо үп тиһигин өҥөтүнэн сөптөөхтүк туһаныыларын, “Таатта” баан уурдарааччыларыгар көмө боппуруостарын тула кэпсэттилэр.
Өрөспүүбүлүкэ баһылыгын эбээһинэһин толорооччу Айсен Николаев: “Хомойуох иһин, күн бүгүн Сбербаан федеральнай тиһигин сарбыйыы барар. Үгүс Арктикатааҕы уонна уустук сырыылаах оройуоннарга үп-харчы ханнык баҕарар тиһигин өҥөтө кыайан оҥоһуллубат. Онон Саха сирин бары оройуоннарын олохтоохторо үп-харчы тиһигин өҥөтүнэн толору кээмэйинэн туһанар кыахтаналларыгар биһиги Сбербааны кытта бииргэ үлэлииргэ дуогабардастыбыт”.
Көрсүһүү түмүгүнэн: аныгы уонна сыыппаралаах технологиялары киллэрэн туран, үп-харчы тиһигин өҥөтүнэн туһаныы көдьүүһүн үрдэтэр туһунан Сөбүлэһиигэ илии баттаныаҕа. Өрөспүүбүлүкэтээҕи “Алмаасэргиэнбаан” уонна “Стерх” хампаанньа үп-харчы тиһиктэрин туруктаах оҥорууга салгыы дьаһаллар ылыллыахтара.
От ыйын 11 күнэ. РФ ЫБМ миниистирэ Евгений Зиничевтиин
Ойуур баһаардарынан сибээстээн бүрүүкээбит быһыы-майгы, сааскы халаан содулларын туоратыы, эмсэҕэлээбиттэргэ федерация бүддьүөтүттэн көрүллэр көмөнү тириэрдии боппуруостарын дьүүллэстилэр.
Айсен Сергеевич Николаев: “Сааскы халаан содулуттан эмсэҕэлээбиттэргэ көмө туһунан РФ Бырабыыталыстыбатын Дьаһалын таһаарар туһунан анаан-минээн кэпсэттибит. Боппуруос кэккэ докумуоннары федерация таһымыгар ситэрэн оҥоруу наадата тирээбитинэн тардылынна. Сотору кэминэн Дьаһал тахсыаҕа, наадалаах докумуоннар туттарылыннылар”.
Көрсүһүү түмүгүнэн: ойуур баһаардарын суһаллык умуруорууга эбии күүс, десантнай бөлөхтөр ыытылыннылар. РФ Бырабыыталыстыбатын Дьаһала таҕыстаҕына, Саха сирэ сааскы халаантан эмсэҕэлээбиттэргэ көмөҕө анаан федерация саппаска уурунуу пуондатыттан 800 мөл. солкуобайдаах үбү ылыаҕа. Итини сэргэ, инфраструктураны: суолу, социальнай эбийиэктэри чөллөрүгэр түһэриигэ үп-харчы көрүллүөҕэ.
От ыйын 13 күнэ. РФ тырааныспарын миниистирэ Евгений Дитрихтиин көрсүһүүгэ
Өлүөнэ өрүһү туоруур муоста тутуллуутун, Саха сиригэр массыынанан сырыы суолларын тиһигин сайыннарыы, тимир суолу ситэрэн тутуу, аэропортары реконструкциялааһын боппуруостара дьүүллэһилиннилэр.
Айсен Николаев: “Бары сүрүн туһаайыыларынан биһиги көрүүлэрбит дьүөрэлэстилэр. Тырааныспар миниистирэ дьүүллэһиллибит туһаайыыларынан балаһыанньа туругун, ыытыллар үлэлэр хаамыыларын миэстэтигэр билсэр, быһаарсар инниттэн, Саха сиригэр кэлэ сылдьарга быһаарынна”.
От ыйын 15 күнэ. Юрий Трутневка, Уһук Илиҥҥэ РФ бэрэсидьиэнэ боломуочуйалаах бэрэстэбиитэлигэр көрсүһүүгэ
Саха сирин социальнай-экономическай сайдыытын программаларын олоххо киллэрии, социальнай-экономическай үүнүү туочукаларын сайыннарыы бырагырааматыгар көрүллэр үп кээмэйин улаатыннарыы боппуруостара көрүлүннүлэр.
Саха сирин баһылыгын эбээһинэһин толорооччу А.С.Николаев: “Уһук Илини сайыннарыы миниистирэ Саха сиригэр кэлэ сырыытын түмүгүнэн кэккэ социальнай эбийиэктэри тутууну түргэтэтиигэ диэн 1,7 млрд солкуобайдаах үп көрүлүннэ. Биһиги билигин бу бырагыраама өссө үгүөрү үп кээмэйигэр кэҥэтиллэригэр боппуруоһу туруорабыт. Мэдиссиинэ салаатын эбийиэктэрин тутууга туһаайыахпыт”.
Көрсүһүү түмүгүнэн: РФ Доруобуйа харыстабылын министиэристибэтин тус сыаллаах аадырыстаах федеральнай бырагырааматыгар онкодиспансер эбийиэгин тутууну киллэртэрии үлэтэ саҕаланна. Итиэннэ кардиологическай диспансер иккис уочаратын тутууну экономическай үүнүү туочукаларын бырагырааматыгар.
Ростислав Туровскай, Политическай технологиялар кииннэрин вице-президенэ:
— Саха сирин баһылыгын уларытыы уонна өрөспүүбүлүкэ баһылыгын эбээһинэһин толрооччуну анааһын кэнниттэн регион федерация киининиин сыһыаннара сэргэхсийбитэ көстөр буолла. Саха сирэ, чуолаан, ханна ордук наада туһаайыыларынан көмөнү ылар кыахтанна. Улахан кээмэйдээх федеральнай трансфертары ылар Уһук Хоту аарыма регионун быһыытынан, Саха сирэ РФ Үбүн министиэристибэтин кытары быстыбат сибээскэ наадыйар. Айылҕа таһаарар иэдээнэ ЫБМ министиэристибэтин кытта бииргэ, ыкса сибээстээх буолууну эрэйэр. Саха сирин саҥа баһылыга өрөспүүбүлүкэ ураты усулуобуйатын уонна наадыйыытын бэлиэтииригэр бары өттүнэн ыйааһыннаан, дьыалабыайдык сыһыаннаһар, ол да иһин киниэхэ утары кэлэллэр, ылыналлар. Ити бэрт соторутааҕыта Үп министиэристибэтин, ЫБМ, Киин баан салалталарын кытта көрсүһүүлэргэ көһүннэ. Киин кэккэ быһаарыылара өрөспүүбүлүкэ социальнай эбийиэктэрин кытта быһаччы сибээстээхтэрэ, өрөспүүбүлүкэ үлэлии олорор былааһыгар көдьүүстээх өйөбүл чахчыта диэн этиэххэ наада.
Бэлэмнээтэ Иван Ксенофонтов, edersaas.ru
This post was published on 17.07.2018 16:00 16:00